Elon Musk cùng các đồng minh trong Bộ Hiệu Quả Chính Phủ (DOGE) đang tận dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và các hệ thống máy chủ bí ẩn, đồng thời cắt giảm chi tiêu công và đưa vào vận hành các hệ thống hiện đại.

Phương pháp “hành động nhanh và sẵn sàng phá vỡ mọi thứ” gợi nhớ đến phong cách lãnh đạo của Musk tại nền tảng mạng xã hội X. Sau khi mua lại Twitter năm 2022 (hiện là X), Musk đã sa thải hàng loạt nhân viên và loại bỏ những chương trình mà ông cho là không cần thiết.

Phong cách lãnh đạo của Musk, đôi khi được mô tả là liều lĩnh hoặc dữ dội, đóng vai trò chủ chốt trong sức ảnh hưởng phân cực của ông trong thế giới công nghệ.

Giờ đây, ông đang mang tinh thần đó đến Washington, khi được Tổng thống Trump giao nhiệm vụ tinh giản lực lượng lao động liên bang. Sarah Kreps, giám đốc Viện Chính sách Công nghệ tại Đại học Cornell, cho biết, “Vì có rất nhiều năng lượng đằng sau những sáng kiến này, họ dường như không chỉ muốn làm nhanh và phá vỡ mọi thứ mà còn muốn đảo lộn hệ thống cho đến khi có người nói ‘Không'”.

Việc triển khai lực lượng DOGE có nhiều điểm tương đồng với quá trình Musk tiếp quản X. Cuộc tiếp quản hỗn loạn đó được đánh dấu bởi việc sa thải hàng loạt các giám đốc điều hành cấp cao, cắt giảm ít nhất một nửa số nhân viên và xóa bỏ nhiều chính sách cũ mà không quan tâm đến tác động tiềm tàng đối với công ty.

Trong một email vào năm 2022, ông Musk yêu cầu nhân viên công ty hoặc rời đi, hoặc cam kết làm việc với tinh thần “cực kỳ cống hiến”. Tiêu đề email đó là “Ngã ba đường”.

Gần hai năm sau, hàng trăm nghìn nhân viên liên bang đã nhận được email với tiêu đề tương tự, đề nghị họ từ chức nhưng vẫn nhận đủ lương và phúc lợi cho đến ngày 30/9.

Nhóm cộng sự trẻ và thiếu kinh nghiệm

Cũng giống tại X, ông Musk đã thiết lập một nhóm thân cận để điều hành DOGE. Nhiều người trong số họ là những người trẻ có liên kết với các công ty khác của ông, nhưng lại thiếu kinh nghiệm làm việc trong chính phủ và chính giới.

Thomas Shedd, một cựu kỹ sư Tesla, được bổ nhiệm để dẫn đầu các nỗ lực công nghệ tại Cơ quan Quản lý Dịch vụ Tổng hợp (GSA), trong khi Amanda Scales, từng làm việc tại công ty về AI tên gọi xAI của ông Musk, hiện là Chánh văn phòng của Văn phòng Quản lý Nhân sự (OPM).

Đáng chú ý có Edward Coristine, 19 tuổi, làm việc với tư cách “kỹ sư DOGE” tại nhiều cơ quan, trước đó từng thực tập tại Neuralink, công ty giao diện não-máy tính của Musk, và coi Musk là thần tượng. Tuy nhiên, có báo cáo cho biết Coristine đã bị sa thải khỏi vị trí thực tập sau khi bị cáo buộc chia sẻ thông tin với một đối thủ cạnh tranh.

Giới chuyên gia công nghệ có nhiều phản ứng trái chiều về việc Musk tuyển dụng nhân sự trẻ, dù đây không phải điều mới trong chiến lược của ông. Kreps nhận định thành công của SpaceX đến từ việc tuyển dụng những người trẻ tài năng thay vì chỉ tìm kiếm người có nhiều năm kinh nghiệm.

Trong khi đó, Musk, người hiện tự nhận mình là “Hỗ trợ kỹ thuật Nhà Trắng”, đang dồn toàn lực cho DOGE, thậm chí ngủ lại văn phòng – tương tự như thời điểm ông từng ngủ tại nhà máy Tesla. Với đội ngũ nhân viên am hiểu công nghệ, DOGE đang tập trung vào việc hiện đại hóa công nghệ và phần mềm liên bang nhằm tối ưu hóa hiệu quả hoạt động của chính phủ.

Ứng dụng công nghệ hiện đại

DOGE đang tích cực sử dụng trí tuệ nhân tạo để xác định các khu vực có thể cắt giảm chi tiêu.

Theo tờ New York Times, Shedd đã thông báo với nhân viên GSA về việc AI sẽ đóng vai trò then chốt trong chiến lược tiết kiệm ngân sách, với kế hoạch cắt giảm 50% chi phí của cơ quan.

Tiếp đó, Wired đưa tin DOGE đang phát triển chatbot AI riêng có tên “GSAi” dành cho GSA, trong khi The Washington Post cho biết nhóm này đang tận dụng dữ liệu liên bang nhạy cảm kết hợp với AI để xác định các khoản mục có thể cắt giảm.

Việc tích hợp AI vào chính phủ liên bang, vốn thường bị đánh giá là lạc hậu về công nghệ, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng.

Chính quyền Trump đã và đang thúc đẩy vai trò dẫn đầu của Mỹ trong lĩnh vực AI, đồng thời tìm kiếm ý kiến đóng góp cho “kế hoạch hành động” về công nghệ này. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu Musk có triển khai mô hình AI Grok của X tại các cơ quan liên bang hay không, hoặc Grok có được sử dụng để hỗ trợ các nỗ lực của DOGE hay không.

“Chúng ta đang nói về những thông tin nhạy cảm nhất mà người dân cung cấp để nhận dịch vụ từ chính phủ”, Elizabeth Laird, Giám đốc công nghệ dân sự tại Trung tâm Dân chủ & Công nghệ, cảnh báo. “AI vẫn đang phát triển nhanh chóng và có nhiều hạn chế. Sử dụng AI để đưa ra các quyết định ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân là một điều cần phải xem xét cẩn trọng”.

Một số nhân viên liên bang cũng lo ngại về việc tích hợp chatbot AI Gemini của Google vào hệ thống.

Một nhân viên của Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) cho biết “mọi người đều biết không nên viết bất cứ điều gì có thể bị coi là chỉ trích trong email hoặc tin nhắn nội bộ” vì AI có thể khả năng theo dõi được những thông tin này.

Theo Google, Gemini được cài đặt vào ngày 15/1, trước khi ông Trump nhậm chức, và hợp đồng với USAID cũng được ký kết từ trước đó. Kể từ đó, USAID đã cắt giảm từ hơn 10.000 nhân viên xuống còn chưa đến 300 người theo chiến dịch của DOGE.

Theo The Hill