Giám đốc điều hành của các tập đoàn năng lượng hàng đầu Ấn Độ cho biết chuỗi cung ứng dầu hiện tại bao gồm các thực thể bán, tàu chở dầu và nhà cung cấp bảo hiểm không có trong danh sách đen của Mỹ. Một số bên đối tác hiện chưa bị ảnh hưởng bởi lệnh trừng phạt, trong khi một số khác mới được tạo ra để thay thế những thực thể đã bị hạn chế.

Kể từ khi các lệnh trừng phạt được áp đặt, các đối tác lớn của Moscow, bao gồm Indian Oil Corp, Bharat Petroleum Corp, Mangalore Refinery & Petrochemicals Ltd và Reliance Industries Ltd., đã mua rất nhiều dầu Nga vì giá rẻ. Lượng mua từ mức không đáng kể đã tăng mạnh, chiếm khoảng 1/3 lượng dầu nhập khẩu.

Tuy nhiên, diễn biến này đã thay đổi hoàn toàn vào tháng 1, khi Washington áp lệnh trừng phạt mới với đội tàu và các thực thể hỗ trợ Moscow bán dầu. Gần 160 tàu chở dầu Nga đã phải chịu lệnh trừng phạt, khiến Ấn Độ và Trung Quốc gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn cung.

Các nhà máy lọc dầu Ấn Độ đang thiếu từ 18 đến 20 lô hàng dầu thô của Nga cho đơn hàng tháng 3. Con số này ước tính tương đương khoảng 20 triệu thùng dầu, hay 14% lượng nhập khẩu dầu hàng tháng của quốc gia Nam Á này.

Cho đến nay, các công ty Ấn Độ vẫn kỳ vọng có thể lấp đầy khoảng trống đó với nguồn cung từ Nga, để không phải tìm nguồn cung khác đắt đỏ hơn. Giới chức nước này cũng cho biết sự gián đoạn sẽ chỉ xảy ra tạm thời, song tình hình dường như trở nên cấp bách hơn ở thời điểm hiện tại.

Đối với Ấn Độ, quốc gia nhập khẩu hơn 80% lượng dầu thô tiêu thụ hàng ngày, chi phí đã tăng vọt và các nhà máy lọc dầu nước này thiếu hụt dầu Nga giá rẻ do lệnh trừng phạt của Mỹ.

Các quan chức Ấn Độ cho biết Ấn Độ sẽ tiếp tục mua nếu giá dầu Nga được bán dưới mức trần 60 USD/thùng và được giao trên các tàu chở dầu không bị trừng phạt, cũng như không có bất kỳ sự tham gia nào của các công ty hoặc cá nhân bị trừng phạt.

Việc tái cấu trúc chuỗi cung ứng hiện đang diễn ra, nhưng có thể mất thời gian và buộc các nhà máy lọc dầu Ấn Độ phải mua dầu đắt hơn từ các nhà xuất khẩu khác, ít nhất là đối với các lô hàng vào tháng 3 và tháng 4.

Một trong những yếu tố đáng chú ý là khả năng nhanh nhạy của Nga và cũng là điều khiến phương Tây “đau đầu”, đó là sự thay đổi nhanh chóng của các thực thể giao dịch. Giám đốc điều hành của các công ty lọc dầu Ấn Độ tiết lộ các thực thể giao dịch hoàn toàn mới ở Dubai đã xuất hiện trên thị trường giao ngay nhằm cung cấp hàng hoá Nga cho các đối tác Ấn Độ.

Ngoài Dubai, hàng chục công ty giao dịch và vận chuyển “vỏ bọc” cũng xuất hiện ở Hồng Kông sau khi mâu thuẫn Nga – Ukraine xảy ra. Những công ty như vậy thường hỗ trợ Nga và Iran bán dầu, có khả năng dễ dàng kinh doanh và đóng cửa.

Thậm chí, các công ty mới “mọc” lên với tốc độ nhanh hơn khả năng xác định và trừng phạt của Washington. Hiện tại vẫn chưa rõ chính quyền Tổng thống Donald Trump sẽ đưa ra lập trường như thế nào với lĩnh vực kinh doanh dầu mỏ của Nga và Iran.

Ngoài ra, Ấn Độ vẫn có những lựa chọn khác để mua dầu thô Nga, bao gồm cả việc sử dụng các bể lưu trữ trong đất liền để “che đậy” nguồn gốc. Các công ty Ấn Độ cho biết, dầu Nga đã được bơm vào một bể chứa trên đất liền ở Fujairah, hoặc có thể được đưa lên một con tàu mới dưới dạng hàng hoá có nguồn gốc từ UAE, giúp dầu Nga “đổi thương hiệu” và được giao dịch dễ dàng hơn.

Dù Bộ trưởng Năng lượng Ấn Độ Hardeep Singh Puri cho biết nước này có nhiều lựa chọn khác ngoài dầu Nga, song Moscow và Dehli vẫn là đối tác lớn của nhau. Trong khi Moscow cần thêm các bên mua khác ngoài Trung Quốc, thì Ấn Độ sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc nhận nguồn cung giá rẻ từ Nga.

Tham khảo Oilprice