Elon Musk đang bày tỏ sự quan tâm đến việc kiểm toán Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), cơ quan độc lập có vai trò quan trọng trong việc quyết định lãi suất, ảnh hưởng sâu rộng đến nền kinh tế Mỹ.
Tuy nhiên, Musk không đề cập đến việc kiểm toán bảng cân đối kế toán 6,8 nghìn tỷ USD của Fed – vốn đã được Văn phòng Kiểm toán Chính phủ (GAO) và một công ty kế toán độc lập thẩm định kỹ lưỡng. Thay vào đó, ông nhắm đến việc kiểm tra chính sách tiền tệ của cơ quan này, một đề xuất có thể ảnh hưởng đến tính độc lập của ngân hàng trung ương.
Với tư cách là người đứng đầu Bộ Hiệu suất Chính phủ (DOGE), Musk đã thúc đẩy việc tiếp cận dữ liệu quan trọng của chính phủ. Tuy nhiên, đầu tháng này, một thẩm phán liên bang đã tạm thời chặn DOGE tiếp cận hệ thống thanh toán của Bộ Tài chính.
Những lời kêu gọi của Musk nhằm giám sát chặt chẽ Fed xuất hiện sau khi Tổng thống Trump ký một sắc lệnh hành pháp vào thứ Ba, có thể làm suy yếu quyền kiểm soát của Fed đối với các ngân hàng lớn. Sắc lệnh này trao cho các quan chức do Trump bổ nhiệm quyền lực chưa từng có đối với các cơ quan quản lý độc lập như Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) và Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC), mặc dù nó không trực tiếp ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ của Fed.
Tranh cãi về tính độc lập của Fed
Năm 2015, các nghị sĩ đảng Cộng hòa đã thúc đẩy Đạo luật Minh bạch Cục Dự trữ Liên bang (Federal Reserve Transparency Act), hay còn gọi là “Kiểm toán Fed”, nhằm buộc Fed phải chịu sự giám sát của Quốc hội về các quyết định lãi suất. Tuy nhiên, dự luật này không được thông qua. Năm ngoái, các thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Chuck Grassley (bang Iowa) và Rand Paul (bang Kentucky) cũng cố gắng đưa ra một dự luật tương tự nhưng không thành công.
Cựu Chủ tịch Fed Ben Bernanke từng viết trong một bài phân tích năm 2016 được Viện Brookings công bố: “Tôi biết từ kinh nghiệm thực tế rằng Fed xây dựng chính sách tiền tệ dựa trên những thông tin kỹ thuật tốt nhất có thể, không chịu tác động bởi chính trị hay đảng phái. Tôi cũng tin rằng sự can thiệp chính trị vào các quyết định tiền tệ sẽ không mang lại kết quả tốt hơn”.
Gần đây, nhiệm kỳ thứ hai của Trump đã làm dấy lên những thảo luận mới về việc kiểm soát Fed. Elon Musk ủng hộ quan điểm này trên nền tảng X, “Mọi cơ quan chính phủ phải hoàn toàn minh bạch và chịu trách nhiệm trước người dân. Không có ngoại lệ, đặc biệt là với Fed”.
Tuy nhiên, vấn đề then chốt nằm ở chỗ: liệu việc kiểm toán có ảnh hưởng đến tính độc lập của Fed.
“Một Fed độc lập có lợi cho nền kinh tế Mỹ, và điều đó cũng có lợi cho tất cả mọi người”, Roger Ferguson, cựu Chủ tịch kiêm CEO của TIAA, nói với CNBC vào tháng trước. Ferguson cũng từng là Phó Chủ tịch Hội đồng Thống đốc của Fed.
Sau chiến thắng của ông Trump vào tháng 11, các lãnh đạo doanh nghiệp, bao gồm CEO Bank of America Brian Moynihan và Peter Orszag, CEO của công ty quản lý tài sản Lazard, đều nhấn mạnh rằng nền kinh tế sẽ tốt hơn nếu Fed vẫn duy trì tính độc lập.
Ông Scott Bessent, Bộ trưởng Tài chính trong chính quyền Trump, cũng khẳng định trong phiên điều trần phê chuẩn vào tháng 1 rằng không có kế hoạch nào nhằm can thiệp vào quyền tự chủ của Fed.
“Tôi nghĩ rằng, đối với các quyết định chính sách tiền tệ, Fed nên duy trì sự độc lập”, Bessent nói trước Thượng viện.
Theo CNN
