Theo nguồn tin từ South China Morning Post, Trung Quốc đang lên kế hoạch tổ chức một Lễ duyệt binh vào cuối năm nay nhằm kỷ niệm 80 năm kết thúc Thế chiến II. Tổng thống Nga Vladimir Putin dự kiến sẽ tham dự sự kiện quan trọng này.

Một nguồn tin thân cận tiết lộ rằng nhà lãnh đạo Nga sẽ đến Bắc Kinh vào ngày 3/9 để tham dự lễ duyệt binh. Chuyến thăm của ông Putin có thể kéo dài vài ngày, kết hợp với việc tham dự hội nghị thượng đỉnh thường niên của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải do Trung Quốc đăng cai tổ chức cùng thời điểm.

Nguồn tin khác cho biết, trong chuyến công du này, Tổng thống Nga dự kiến sẽ thăm nhiều thành phố khác của Trung Quốc.

Trong cuộc điện đàm giữa lãnh đạo hai nước ngày 24/2, Chủ tịch Tập Cận Bình nhấn mạnh Trung Quốc và Nga đã không ngừng thúc đẩy hợp tác trên nhiều lĩnh vực, bao gồm “kỷ niệm 80 năm chiến thắng trong cuộc kháng chiến chống Nhật của nhân dân Trung Quốc và cuộc chiến chống phát xít trên thế giới”.

Về phần mình, Tổng thống Putin khẳng định Moscow mong muốn duy trì các cuộc trao đổi cấp cao và tăng cường hợp tác với Bắc Kinh, đặc biệt trong việc “chung tay” kỷ niệm 80 năm kết thúc Thế chiến II.

Theo nguồn tin, Chủ tịch Tập Cận Bình đã nhận lời mời tham dự lễ duyệt binh kỷ niệm Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc tại Moscow vào 9/5 tới. Phát ngôn viên Điện Kremlin cho biết chuyến thăm và lễ kỷ niệm là “lời nhắc nhở về sự đóng góp của quốc gia chúng ta vào cuộc chiến chống chủ nghĩa Quốc xã và tình trạng quan hệ song phương hiện nay”.

Đáng chú ý, Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng được mời tham dự sự kiện tại Moscow.

Trong cuộc họp báo ngày 27/2, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngô Khiêm xác nhận nước này sẽ tổ chức một lễ kỷ niệm “trọng đại” để đánh dấu 80 năm kết thúc Thế chiến II, tuy nhiên không tiết lộ thêm chi tiết cụ thể về sự kiện này.

Trung Quốc, Mỹ và Liên Xô (nay là Nga) từng là thành viên của phe Đồng minh chống lại các cường quốc phe Trục trong Thế chiến II. Sau chiến tranh, cả ba quốc gia đều nổi lên với vai trò cường quốc và có ảnh hưởng sâu rộng trong việc định hình trật tự quốc tế hiện đại.

Hiện chưa có thông tin chính thức về việc Bắc Kinh có mời các lãnh đạo cấp cao của Washington tham dự cuộc diễu hành năm nay hay không.

Trong lễ kỷ niệm tương tự năm 2015 – cuộc diễu hành đầu tiên kỷ niệm kết thúc Thế chiến II của Trung Quốc – Bắc Kinh đã mời Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc cùng các cựu chiến binh thuộc nhóm phi công tình nguyện “Flying Tigers” – những người đã hỗ trợ Trung Quốc chống lại quân đội Nhật Bản trong chiến tranh.

Các cuộc diễu binh ở Trung Quốc thường chỉ được tổ chức trong những dịp đặc biệt quan trọng. Lần gần đây nhất diễn ra vào năm 2019, nhân kỷ niệm 70 năm ngày thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Trước đó, Trung Quốc cũng tổ chức diễu binh kỷ niệm 50 năm và 60 năm thành lập nước.

Theo truyền thông Trung Quốc, cuộc diễu hành năm 2015 kỷ niệm kết thúc Thế chiến II được mô tả là “lễ kỷ niệm quốc gia lớn để học hỏi từ lịch sử, bảo vệ hòa bình và hướng tới tương lai”.

Sự kiện năm 2015 – có sự tham dự của Tổng thống Putin – quy mô hoành tráng với máy bay chiến đấu, xe tăng, bắn súng chào mừng, hơn 3.500 quân nhân diễu hành và trưng bày nhiều thiết bị quân sự tối tân của Trung Quốc, bao gồm máy bay ném bom. Ngoài ra, cuộc diễu binh còn có sự tham gia của lực lượng quân đội từ 17 quốc gia khác, trong đó có Nga.

Mối quan hệ Trung-Nga đã phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây, đặc biệt là kể từ khi hai nước tuyên bố quan hệ đối tác “không giới hạn” vào năm 2022, chỉ vài ngày trước khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự tại Ukraine.

Trong cuộc điện đàm hôm 24/2, Chủ tịch Tập Cận Bình đã nhấn mạnh tầm quan trọng của mối quan hệ song phương khi phát biểu với Tổng thống Putin rằng: “Trung Quốc và Nga được định sẵn là những người bạn tốt, và hai nước chúng ta sẽ cùng chia sẻ thịnh vượng và khó khăn, hỗ trợ lẫn nhau và theo đuổi sự phát triển chung”.

Theo tuyên bố chính thức từ phía Trung Quốc, Chủ tịch Tập còn khẳng định: “Mối quan hệ song phương của chúng ta có động lực nội tại mạnh mẽ và giá trị chiến lược độc đáo. Nó không nhắm vào bất kỳ bên thứ ba nào cũng không bị ảnh hưởng bởi bất kỳ bên thứ ba nào.”

Lần gần đây nhất Chủ tịch Tập thăm Moscow là vào tháng 3/2023, trong khi Tổng thống Putin thăm Bắc Kinh gần đây nhất vào tháng 5 năm ngoái – đánh dấu chuyến công du nước ngoài đầu tiên trong nhiệm kỳ thứ năm của ông.

Trong năm 2023, hai nhà lãnh đạo đã gặp nhau ba lần: trong chuyến thăm của Putin tới Bắc Kinh, bên lề hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải tại Astana, Kazakhstan vào tháng 7 và tại Kazan, Nga vào tháng 10 trong khuôn khổ cuộc họp của nhóm các nền kinh tế mới nổi BRICS.

Tham khảo South China Morning Post (SCMP)