Tại Genhe, một thành phố nằm trong dãy núi Đại Hưng An, khu tự trị Nội Mông, các lều trại và lều du mục phủ tuyết trắng xóa. Bất chấp nền nhiệt bình mùa đông chỉ khoảng -30 độ C, rất nhiều người vẫn cố gắng livestream, hào hứng giới thiệu cảnh đẹp tới khán giả trên cả nước.
Những người này kiếm sống bằng cách chia sẻ hành trình đến các địa điểm xa xôi, khắc nghiệt thông qua Douyin (phiên bản TikTok Trung Quốc). Tại Genhe thậm chí còn xuất hiện một ngôi làng vì sự đổ bộ ồ ạt của những streamer này.
Tuy nhiên, cuối tháng 11, bi kịch ập đến.
Một streamer họ Tăng, 57 tuổi, được phát hiện tử vong do điều kiện thời tiết quá khắc nghiệt. Cái chết làm dấy lên một câu hỏi, rằng đánh cược mạng sống vì lượt xem có thực sự đáng hay không?
Theo Sixth Tone, ông Tăng quê ở Nam Bình, tỉnh Phúc Kiến, làm nhà sáng tạo nội dung trên Douyin khoảng 1 năm và có hơn 3.000 người theo dõi. Con gái ông, Vương Lệ, cho biết cha cô đã đến Genhe từ ngày 20/11/2024 với hy vọng gia tăng chút thu nhập.
Từ đó, hai cha con rất khó liên lạc. Do lều không đủ ấm, ông Tăng để hai chú thú cưng ngủ bên trong, còn mình ngủ ngoài xe.
Ngày 25/11, người hâm mộ nhận thấy Tăng không xuất hiện trên livestream nữa. 3h sáng hôm sau, Vương Lệ nhận được cuộc gọi của cảnh sát báo cha cô đã qua đời do ngộ độc khí CO vì đốt than sưởi ấm trong không gian kín.
Ông Tăng không phải streamer duy nhất tại Genhe. Theo chính quyền địa phương, khoảng 100 người đã đổ về đây, chủ yếu cắm trại tại thị trấn và livestream tới đông đảo fan hâm mộ.
Cương Tử, 35 tuổi, là một trong những người đầu tiên đến vùng núi này. Tháng 5/2024, anh chàng bắt đầu phát trực tiếp và đăng các video ngắn trên Douyin về quá trình cải tạo chiếc xe điện di động phục vụ mục đích du lịch. Nội dung thu vị thu hút khoảng 10.000 người đăng ký. Từ đó, Cương Tử quyết định phát trực tiếp (livestream) toàn thời gian.
Nhờ biến sở thích thành công việc, lượng theo dõi tăng từ 10.000 lên 80.000 người. Anh cũng kiếm được tiền từ quà tặng ảo và quảng cáo thiết bị dã ngoại.
Tuy nhiên, công việc livestream liên tục khiến anh kiệt sức.
“Trước đây tôi thích cuộc sống này, nhưng giờ biến thành kế sinh nhai thì mệt mỏi vô cùng”, anh cho biết. “Đây là một công việc toàn thời gian. Bạn phải lên live đúng giờ, ngay cả khi đang buồn ngủ”.
Lưu Đại Lực, cựu quản lý dự án AI, 30 tuổi đã từ bỏ mức lương 10.000 tệ mỗi tháng để theo đuổi công việc livestream. Có những ngày có thể kiếm 6.000 tệ. Có những hôm chỉ vỏn vẹn 50 tệ.
Cái giá bỏ ra không hề rẻ. Sau 5 tiếng phát trực tiếp ngoài trời, cơ thể hoàn toàn đóng băng. Ngay cả sau khi ngủ, người anh vẫn đau nhức và mệt mỏi.
“Tôi từng bị kẹt xe trong tuyết 4-5 lần cơ”, anh cho biết.
A Đào, 32 tuổi, cũng quyết định đến Genhe cùng vợ. Họ từng là chủ nhà máy có 100 công nhân ở Ôn Châu, tỉnh Chiết Giang nhưng phá sản, nay chọn livestream làm kế sinh nhai.
Trước khi đến Genhe, cặp đôi đã phát trực tiếp từ khu vực hẻo lánh nơi họ sinh sống. Về cơ bản, họ không có thu nhập trong tháng đầu tiên. Chỉ sau khi đến Genhe, số người theo dõi mới bắt đầu tăng lên.
“Vợ chồng tôi suýt chết vì xe lật. Lúc đó tôi nghĩ thà không có lượt xem còn hơn”, anh chia sẻ.
Từ vụ việc đáng tiếc của ông Tăng, chính quyền địa phương khuyến cáo các streamer ở trong khách sạn thay vì ngủ ngoài trời, đồng thời phổ biến các hướng dẫn về an toàn. Máy dò CO2, bếp sưởi và chống đông cho xe cũng được khuyến khích sử dụng.
Livestream không dễ, nhất là trong bối cảnh cạnh tranh toàn ngành vô cùng khắc nghiệt. Mới đây, một nữ streamer 36 tuổi tại Trung Quốc cũng đã đột ngột qua đời sau một đêm livestream liên tục. Theo người thân, nguyên nhân cái chết là do cô nàng đã làm việc quá sức.
Đáng buồn ở chỗ, nữ streamer này chưa thể để lại bất cứ tài sản giá trị nào dù rất chăm chỉ, nỗ lực làm việc. Thậm chí, cô nàng vẫn còn một khoản vay trả góp để học biểu diễn.
Vụ việc dấy lên nhiều câu hỏi xoay quanh áp lực và rủi ro sức khỏe của nghề livestream. Rõ ràng, với các streamer, những buổi live liên tục kể trên là chuyện cơm bữa. xong liệu cái giá phải trả có quá cao?
Theo một báo cáo ngành năm 2022 của Hiệp hội Biểu diễn Nghệ thuật Trung Quốc, mệt mỏi và thu nhập thấp là hai trong số những lý do khiến nhiều người từ bỏ nghề livestream. 95,2% những người coi phát trực tiếp là nguồn thu nhập chính chỉ kiếm được chưa đến 5.000 nhân dân tệ/ tháng.
“Nhiều người chấp nhận phá vỡ hợp đồng vì kiệt quệ về thể chất và tinh thần”, một người trong ngành nói.
Jason Jiang, một luật sư ở Hàng Châu, cho biết các hợp đồng phát trực tiếp đôi khi yêu cầu khoản bồi thường tương đương hàng trăm nghìn USD trong các trường hợp vi phạm. Rủi ro luôn hướng về các streamers.
Theo: Sixth Tone, SCMP
