Trong quý I/2025, tổng chi phí hoạt động của 27 ngân hàng thương mại niêm yết trên sàn chứng khoán ghi nhận mức giảm mạnh 21,49% so với quý IV/2024, từ 65.878 tỷ đồng xuống còn 51.724 tỷ đồng. 

Dữ liệu tổng hợp theo quý cho thấy, chi phí hoạt động của các ngân hàng thường tăng mạnh vào quý IV và sụt giảm đáng kể trong quý I năm sau. Đây là xu hướng lặp lại trong nhiều năm, phản ánh đặc thù kế toán và vận hành cuối năm như: chi trả thưởng, tăng cường chi phí marketing, xử lý công nợ nội bộ, trích lập chi phí dự phòng, hoặc đầu tư bổ sung cho công nghệ và hạ tầng. Chính vì vậy, việc tổng chi phí hoạt động giảm hơn 14.000 tỷ đồng trong quý I/2025, vẫn nằm trong quy luật điều chỉnh theo chu kỳ năm tài chính.

Tuy nhiên, một điểm đáng chú ý so với các năm trước: Mức giảm 21,49% là mức giảm lớn nhất từ trước tới nay (quý 1/2024 giảm 14%, quý 1/2023 giảm 17,7%, quý 1/2022 giảm 8,1%). Điều này phần nào cho thấy quyết tâm của các ngân hàng trong việc cắt giảm chi phí

Khối ngân hàng lớn siết mạnh chi phí

Các ngân hàng có quy mô lớn, đặc biệt là nhóm có vốn Nhà nước, đều ghi nhận mức giảm mạnh trong chi phí hoạt động. BIDV là ngân hàng có mức cắt giảm lớn nhất, giảm tới 37%, đưa tổng chi phí quý I/2025 về còn 5.907 tỷ đồng – thấp hơn hơn 3.400 tỷ đồng so với quý trước. Dù vẫn là ngân hàng có chi phí hoạt động cao nhất hệ thống, mức giảm này phản ánh nỗ lực đáng kể trong kiểm soát chi tiêu.

Vietcombank và VietinBank lần lượt giảm 19,7% và 16,1%, đưa tổng chi phí hoạt động về mức 5.652 tỷ và 5.519 tỷ đồng. Đây đều là các ngân hàng đầu ngành, với hệ thống mạng lưới rộng và khối lượng giao dịch lớn.

Theo định hướng từ Ngân hàng Nhà nước, việc nâng cao hiệu quả hoạt động, đặc biệt là tiết giảm chi phí vận hành, là một trong những ưu tiên chính sách trong năm 2025.

Nhóm tư nhân cũng mạnh tay cắt giảm

Chung đà giảm với các ngân hàng vốn Nhà nước, phần lớn nhóm ngân hàng tư nhân cũng cắt giảm mạnh chi tiêu. Nối bật là Techcombank với mức giảm tới 30%. Nếu tính theo giá trị tuyệt đối, chi phí Techcombank giảm tới gần 1.500 tỷ đồng so với quý trước, mức ‘tiết kiệm’ lớn thứ 2 trong hệ thống, chỉ sau BIDV.

HDBank cũng giảm hơn 1.000 tỷ đồng chi phí trong quý đầu năm. Một số nhà băng khác có mức giảm chi phí lớn là SHB, Nam A Bank, NCB…

Sacombank ‘ngược sóng’

Đáng chú ý, trong khi phần lớn các ngân hàng trên sàn chứng khoán cắt giảm chi phí hoạt động trong quý I/2025, một số tổ chức lại ghi nhận mức tăng, đi ngược xu hướng chung của toàn ngành. Đáng chú ý nhất là Sacombank ghi nhận mức tăng 24,6%, từ 3.151 tỷ đồng lên 3.927 tỷ đồng, qua đó trở thành ngân hàng hoạt động tốn kém nhất trong nhóm tư nhân, chỉ đứng sau ‘Big 4’.

KienlongBank ghi nhận chi phí tăng 41,8% so với quý trước – mức tăng mạnh nhất trong toàn hệ thống.

3 ngân hàng còn lại trong nhóm tăng chi phí là VPBank, VIB và TPBank, mức tăng đều dưới 5%.

Trong năm 2025, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tiếp tục chỉ đạo các tổ chức tín dụng cắt giảm tối đa chi phí hoạt động nhằm tạo điều kiện giảm lãi suất cho vay, hỗ trợ doanh nghiệp và người dân phục hồi sản xuất, kinh doanh. Theo nội dung các cuộc họp với hệ thống ngân hàng trong tháng 2/2025, NHNN yêu cầu các ngân hàng thương mại tích cực tiết giảm chi phí, tối ưu hóa quy trình nội bộ, đồng thời cắt giảm các khoản chi không cần thiết để tạo dư địa giảm lãi suất, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát.

Bên cạnh đó, NHNN đã ban hành các chương trình hành động và kế hoạch cắt giảm thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp trong lĩnh vực ngân hàng, hướng tới mục tiêu đến năm 2025 cắt giảm ít nhất 20% chi phí tuân thủ quy định về hoạt động kinh doanh.