Sau nhiều năm hứa hẹn và trì hoãn, tầm nhìn về robotaxi của Elon Musk cuối cùng đã có một bước tiến cụ thể vào Chủ Nhật vừa qua khi Tesla bắt đầu triển khai dịch vụ taxi tự lái thử nghiệm tại Austin, Texas.
Mức giá cố định 4,20 USD, tương đương 110.000 đồng cho mỗi chuyến đi đã nhanh chóng trở thành tâm điểm chú ý, đánh dấu sự khởi đầu khiêm tốn nhưng đầy tham vọng của một dự án được mong đợi từ lâu.
Viên gạch đầu tiên
Không phải là đội quân robotaxi hàng triệu chiếc như Elon Musk từng hứa hẹn trong quá khứ, giai đoạn thử nghiệm ban đầu này chỉ bao gồm khoảng 10 đến 12 chiếc Tesla Model Y đã được điều chỉnh, hoạt động trong một khu vực giới hạn tại Austin.
Điều đáng chú ý là mỗi chiếc xe vẫn có một nhân viên của Tesla ngồi ở ghế hành khách để giám sát từ xa và can thiệp khi cần thiết, thể hiện sự thận trọng cần thiết trong giai đoạn đầu của công nghệ tự lái.
Ngoài ra khi hệ thống gặp tình huống khó, robotaxi có thể gọi về trung tâm điều khiển của Tesla, nơi kỹ thuật viên có thể can thiệp bằng cách điều khiển từ xa.
Elon Musk đã bày tỏ sự vui mừng trên nền tảng Twitter-X, thông báo rằng “việc ra mắt robotaxi Tesla bắt đầu tại Austin chiều nay với khách hàng trả phí cố định 4,20 USD!”.
Mức giá này, dù chỉ là một con số tượng trưng cho giai đoạn thử nghiệm, đã ngay lập tức thu hút sự chú ý và trở thành điểm nhấn cho sự kiện này bởi đây là một con số vừa gây chú ý vì ẩn ý văn hóa (meme) của Elon Musk, vừa cho thấy tham vọng định giá cạnh tranh so với dịch vụ xe công nghệ truyền thống.
Đối với những người theo dõi Elon Musk, câu chuyện về robotaxi đã quá quen thuộc với những lời hứa “năm sau chắc chắn sẽ có” lặp đi lặp lại từ năm 2019. Lịch sử trì hoãn này đã tạo ra không ít sự hoài nghi từ giới phân tích Phố Wall và công chúng.
Từ năm 2019, Musk nhiều lần hứa “robotaxi” sẽ xuất hiện “năm sau”, rồi tiếp tục lùi đến 2020, 2021 và mới nhất là lời hứa “đưa 1 triệu xe robotaxi lên đường” vào cuối 2024, nhưng tất cả đều không thành hiện thực.
Tháng 10/2024, Tesla hé lộ concept “Cybercab” – xe robotaxi 2 chỗ, không vô-lăng, không bàn đạp – nhưng đến nay vẫn chưa sản xuất hàng loạt.
Trong khi Tesla vẫn đang ở giai đoạn thử nghiệm, đối thủ Waymo đã gặt hái được những thành công đáng kể, hoàn thành hơn 10 triệu chuyến đi có trả phí và mở rộng dịch vụ tại Los Angeles, San Diego, Austin và nhiều thành phố khác.
Waymo, với công nghệ kết hợp LiDAR, radar và camera, đã chứng minh khả năng tiếp cận thị trường nhanh hơn và ổn định hơn.
Sự kiện ra mắt lần này diễn ra trong bối cảnh Tesla đang phải đối mặt với nhiều áp lực: doanh số bán hàng bị ảnh hưởng bởi các cuộc tẩy chay liên quan đến chính trị của Musk, sự cạnh tranh gay gắt từ các nhà sản xuất xe điện khác, và những lo ngại về pháp lý liên quan đến tính năng “Full Self-Driving” (FSD) của Tesla, vốn bị cáo buộc là gây hiểu lầm và vẫn đòi hỏi sự can thiệp của người lái.
Xin được nhắc rằng luật mới của Texas yêu cầu các dịch vụ tự lái phải có giấy phép, tuân thủ cấp độ tự động hóa Level 4 và quy trình ứng phó khẩn cấp, có hiệu lực từ 1/9/2025. Trong khi đó Ủy ban An toàn Đường cao tốc (NHTSA) đang xem xét FSD sau một số tai nạn liên quan đến Tesla, song tình trạng hồ sơ của Bộ Tư pháp (DOJ) về tính đúng đắn của tên gọi “Full Self-Driving” vẫn chưa rõ ràng.
Chính vì một số vụ tai nạn liên quan FSD và sự thiếu minh bạch của Elon Musk đã khiến dư luận nghi ngại về sản phẩm robotaxi này.
Dấu hỏi lớn
Bất chấp những thách thức, Elon Musk vẫn giữ vững tầm nhìn đầy tham vọng của mình. Ông tuyên bố dịch vụ robotaxi sẽ nhanh chóng lan rộng sang các thành phố khác, hướng tới mục tiêu hàng trăm nghìn, thậm chí một triệu xe vào năm tới.
Bí quyết của Musk nằm ở niềm tin vào chiến lược “chỉ sử dụng camera” của Tesla và khả năng tận dụng hàng triệu chiếc xe Tesla hiện có trên đường. Ông hình dung một tương lai nơi chủ sở hữu Tesla có thể biến chiếc xe của mình thành một robotaxi kiếm tiền khi không sử dụng – một mô hình “Airbnb cho ô tô”.
Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn tỏ ra thận trọng. Chuyên gia phân tích Garrett Nelson tại CFRA nhận định giai đoạn thử nghiệm hơn chục chiếc xe hiện nay còn quá nhỏ để khẳng định bất cứ điều gì.
“Liệu ông ấy có thể mở rộng đội xe robotaxi của mình nhanh đến mức nào?”, chuyên gia Nelson nghi vấn.
Đồng quan điểm, chuyên gia Seth Goldstein của Morningstar nhận định rằng Musk vẫn theo phong cách bán giấc mơ kinh điển khi hứa hẹn quá nhiều, quá nhanh. Việc từ chục chiếc lên hàng trăm, hàng nghìn xe đòi hỏi hạ tầng, nhân sự giám sát và phần mềm ổn định vượt trội.
Ông Goldstein dự đoán phải đến năm 2028, người dân Austin mới có thể dễ dàng tải ứng dụng và sử dụng robotaxi của Tesla.
“Khi mọi người tại Austin tải ứng dụng và dùng robotaxi của Tesla thì đó là một thành công cho Elon Musk, nhưng tôi không nghĩ điều đó sẽ diễn ra cho đến tận năm 2028. Rõ ràng Tesla sẽ cần rất nhiều thời gian nữa”, chuyên gia Goldstein nhận định.
Việc Tesla chính thức thử nghiệm robotaxi với mức giá 4,20 USD tại Austin là một cột mốc quan trọng, cho thấy dự án không còn chỉ nằm trên giấy tờ. Đây là một bước tiến nhỏ nhưng cần thiết để Musk chứng minh khả năng hiện thực hóa một trong những lời hứa lớn nhất của mình.
Tuy nhiên, chặng đường để đạt được tầm nhìn về hàng triệu robotaxi tự lái an toàn, đáng tin cậy và có khả năng mở rộng trên toàn quốc vẫn còn rất dài, đòi hỏi không chỉ công nghệ vượt trội mà còn là sự tin tưởng của công chúng và sự chấp thuận của các cơ quan quản lý.
Thời gian sẽ là câu trả lời cuối cùng cho việc liệu Elon Musk có thể một lần nữa “đảo lộn” một ngành công nghiệp hay không. Nhưng với khởi đầu khiêm tốn này, câu chuyện về robotaxi của Tesla đã chính thức bước sang một chương mới.
*Nguồn: Fortune, BI
