Văn phòng Chính phủ ban hành Thông báo số 335/TB-VPCP kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại cuộc họp về dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (giải phóng mặt bằng) tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam. Theo đó, Phó Thủ tướng yêu cầu các Bộ, ngành và địa phương tập trung cao độ để đảm bảo đủ điều kiện khởi công dự án vào tháng 12/2026, theo đúng yêu cầu tại Nghị quyết 106/NQ-CP ngày 23/4/2025 của Chính phủ.
Trước mắt, các địa phương cần hoàn tất thủ tục giải phóng mặt bằng, tái định cư và lựa chọn một số vị trí thuận lợi (nhà ga, đoạn tuyến) để tổ chức lễ động thổ vào ngày 19/8/2025.
Trong thời gian này, các đơn vị liên quan phải khẩn trương tháo gỡ những vướng mắc còn tồn tại. Bộ Xây dựng được giao chủ trì tổ công tác, làm việc trực tiếp với từng địa phương để hỗ trợ trong công tác quy hoạch, giải phóng mặt bằng. Bộ Tài chính phối hợp hướng dẫn các địa phương tách phần giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập, sử dụng ngân sách Trung ương hoặc cơ chế tạm ứng phù hợp. Các hướng dẫn về bồi thường, chuyển đổi đất rừng, đất lúa cũng được giao cho Bộ Nông nghiệp và Môi trường thực hiện theo quy định đặc thù Quốc hội đã thông qua.
![]() |
Đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam (Ảnh minh họa) |
Đáng chú ý, trước ngày 5/7/2025, các địa phương có tuyến đi qua phải thành lập Ban Chỉ đạo cấp tỉnh do Bí thư Tỉnh ủy/Thành ủy đứng đầu, chịu trách nhiệm trực tiếp với Chính phủ về tiến độ giải phóng mặt bằng.
Ngoài ra, các tỉnh, thành cần chủ động rà soát, điều chỉnh quy hoạch khu vực nhà ga, tích hợp phát triển mô hình TOD (đô thị gắn với giao thông), kết nối đồng bộ với mạng lưới giao thông hiện hữu, đồng thời quy hoạch các không gian dịch vụ – thương mại – logistics nhằm khai thác hiệu quả quỹ đất và phát triển toàn vùng.
Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam (vốn đầu tư 67 tỷ USD) được xem là tuyến giao thông huyết mạch quốc gia, kết nối hai miền Nam – Bắc và đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội. Hiện có không dưới 5 nhà đầu tư tư nhân bày tỏ mong muốn tham gia thực hiện dự án, trong đó nổi bật là Vingroup (thông qua VinSpeed), Trường Hải (THACO)…
Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp trong nước cũng lên kế hoạch nghiên cứu và cung ứng sản phẩm cho dự án, nhằm nâng cao tỷ lệ nội địa hóa theo định hướng của Chính phủ. Đáng chú ý, Hòa Phát (HPG) chuẩn bị khởi công nhà máy ray đường sắt, trong khi Đèo Cả và Fecon (FCN) nghiên cứu chế tạo đầu máy, toa xe.