Khi ngành hàng không bắt đầu khởi sắc trở lại sau đại dịch Covid-19, nhiên liệu máy bay từng được kỳ vọng sẽ trở thành “phao cứu sinh” cho ngành lọc dầu Trung Quốc.
Trong bối cảnh xe điện bùng nổ, nhu cầu xăng dầu truyền thống suy yếu, còn xe tải chuyển sang dùng LNG, các nhà máy lọc dầu đã đua nhau đổi hướng sang sản xuất nhiên liệu hàng không để tiêu thụ lượng nguyên liệu vốn dành cho xăng và dầu diesel.
Tuy nhiên, làn sóng chuyển đổi này lại đẩy ngành vào một vòng xoáy mới: dư cung nghiêm trọng. Theo số liệu từ công ty phân tích thị trường Kepler, sản lượng nhiên liệu máy bay tại Trung Quốc hiện đang vượt nhu cầu nội địa tới hơn 40%.
Dự báo cho thấy, trong năm nay, Trung Quốc có thể dư ra tới 390.000 thùng – tương đương gần 50.000 tấn – nhiên liệu máy bay mỗi ngày. Dù lượng khách nội địa được kỳ vọng sẽ tăng vào năm 2025, nhưng mức tăng trưởng này không đủ để hấp thụ khối lượng dư thừa khổng lồ đang tích tụ từng ngày.
Xu hướng người dân ưa chuộng du lịch trong nước thay vì quốc tế càng khiến triển vọng tiêu thụ nhiên liệu hàng không bị kìm hãm.
Thêm vào đó, việc các hãng bay đẩy mạnh nâng cấp đội tàu với những dòng máy bay tiết kiệm nhiên liệu, kết hợp chiến lược tối ưu hóa vận hành nhằm cắt giảm chi phí – vô hình trung càng siết chặt đầu ra cho nhiên liệu hàng không.
Với bài toán dư thừa chưa có lời giải, biên lợi nhuận của ngành lọc dầu Trung Quốc dự kiến sẽ tiếp tục bị bào mòn. Không dừng lại trong nội địa, tình trạng này đang “tràn ra” thị trường quốc tế.
Tháng 6 vừa qua, Trung Quốc xuất khẩu lượng nhiên liệu máy bay kỷ lục 2,6 triệu tấn, gia nhập cuộc cạnh tranh gay gắt với các nhà cung cấp từ Trung Đông và Ấn Độ tại thị trường châu Á.
Ngành lọc dầu Trung Quốc vốn đã chật vật với biên lợi nhuận mỏng từ nhiều năm nay. Nhu cầu dầu diesel được cho là đã đạt đỉnh từ năm 2019, còn xăng cũng có thể đã qua thời kỳ hoàng kim vào năm 2023 – theo nhận định của lãnh đạo tập đoàn dầu khí nhà nước Sinopec – trong bối cảnh xe điện phát triển như vũ bão.
Trong khi đó, việc chuyển hướng sang hóa dầu – như sản xuất ethylene, nguyên liệu đầu vào cho ngành nhựa – vẫn chưa mang lại lối thoát. Trung Quốc hiện đang dư thừa ethylene, trong khi kế hoạch mở rộng công suất thêm 6 triệu tấn vào năm 2025 và tiếp tục tăng thêm 20 triệu tấn trong 3 năm sau đó có thể khiến vấn đề càng trầm trọng hơn.
