Trong thế giới công nghệ, nơi những câu chuyện “từ tay trắng thành đại gia” không còn hiếm, vẫn có những cú lật đổ ngoạn mục khiến cả phố Wall phải ngoái nhìn. Một trong số đó là hành trình đáng kinh ngạc của Steve Ballmer, cựu trợ lý tại Microsoft, khi vượt mặt chính người sáng lập công ty Bill Gates để trở thành người giàu thứ 5 thế giới theo bảng xếp hạng Bloomberg Billionaires Index.

“Tôi gặp may”

Steve Ballmer gia nhập Microsoft năm 1980 khi công ty này chỉ là một startup nhỏ. Bỏ dở chương trình MBA tại Stanford, ông nhận lời mời làm trợ lý cho Bill Gates với mức lương 50.000 USD – một con số khiêm tốn nếu so với những gì ông nắm giữ ngày nay: khoảng 172 tỷ USD.

Thành công của Ballmer bắt nguồn từ một thỏa thuận lịch sử: nhận 10% lợi nhuận tăng thêm của Microsoft, và sau đó hoán đổi lấy 8% cổ phần công ty. Một bước đi mà đồng sáng lập Paul Allen từng phản đối gay gắt, nhưng Bill Gates đã chấp nhận rút tiền túi để giúp Ballmer thực hiện. Cổ phần ấy chính là nền tảng của khối tài sản khổng lồ mà Ballmer sở hữu hôm nay.

Điều trớ trêu là Ballmer không chỉ kế nhiệm Gates ở vị trí CEO Microsoft (2000–2014) mà giờ đây cũng vượt mặt ông trên bảng xếp hạng tài sản. Trong khi Gates tụt xuống hạng 12 với tài sản khoảng 124 tỷ USD, do quyên góp phần lớn tài sản cho hoạt động từ thiện, thì Ballmer – người kín tiếng hơn – lại âm thầm bám trụ và không bán ra sớm cổ phần.

Hiện hơn 90% tổng giá trị tài sản của Ballmer nằm dưới dạng cổ phiếu Microsoft và chính điều này đã khiến vị cựu nhân viên này giàu hơn cả nhà sáng lập Bill Gates.

Sự kiên định đó, cùng với sự tăng trưởng phi mã của cổ phiếu Microsoft, đã biến Ballmer thành một trong những người giàu nhất hành tinh.

Ballmer từng khiêm tốn thừa nhận trong một cuộc phỏng vấn rằng thành công của ông phần nhiều nhờ may mắn: “Tôi gặp may khi được lắng nghe đúng người, và khi chọn không bán cổ phần quá sớm.”

Tuy nhiên, không thể phủ nhận tầm nhìn chiến lược của ông trong việc giữ chặt cổ phiếu Microsoft, đầu tư vào NBA (sở hữu đội bóng LA Clippers trị giá 5,5 tỷ USD) và theo đuổi hoạt động từ thiện qua Ballmer Group.

Trái ngược với Ballmer, Bill Gates từ lâu đã công khai ý định “không qua đời trong sự giàu có”. Ông đã quyên góp hơn 50 tỷ USD qua Quỹ Gates Foundation và cam kết sẽ chuyển gần như toàn bộ tài sản cho từ thiện trước năm 2045. Gates từng tuyên bố các con ông sẽ chỉ thừa kế dưới 1% tài sản, nhấn mạnh rằng “của cải nên được dùng để giải quyết các vấn đề của nhân loại, không phải tích lũy cho đời sau”.

Điều trớ trêu là nếu không nghe lời người bạn thân Warren Buffett, tỷ phú Bill Gates có lẽ hiện vẫn là người giàu nhất thế giới với khối tài sản lên tới 1.022 tỷ USD, gần bằng tổng giá trị tài sản của 3 người giàu nhất trên Bloomberg Billionaires Index cộng lại (Elon Musk, Mark Zuckerberg, Jeff Bezos).

Con số này được tính trên giá cổ phiếu hiện tại của Microsoft là 496 USD/cổ với 2,06 tỷ cổ phiếu mà Bill Gates vẫn còn giữ vào tháng 9/1998.

Tuy nhiên vì nghe lời Buffett, tỷ phú Bill Gates đã bán phần lớn cổ phần Microsoft và rời ban quản trị vào năm 2020 để chuyển hướng làm từ thiện.

Warren Buffett là nhà đầu tư huyền thoại nổi tiếng với phong cách đầu tư dài hạn, mua cổ phiếu và nắm giữ để ăn cổ tức cũng như chờ cổ phiếu lên giá. Tuy nhiên vị tỷ phú này cũng nổi tiếng được biết đến là không ưa thích các cổ phiếu công nghệ do ông không rành về mảng này.

Vụ đầu tư của Buffett vào Apple được cho là có công lớn từ nhân viên của Berkshire Hathaway chứ không phải toan tính ban đầu của tỷ phú này.

Theo Buffett, cổ phiếu ngành công nghệ biến động quá lớn vượt khỏi các tiêu chuẩn đầu tư dài hạn mà vị tỷ phú này theo đuổi.

Đây được cho là một phần nguyên nhân ảnh hưởng đến quyết định của người bạn thân Bill Gates khi cho bớt tài sản làm từ thiện.

Bản thân Buffett vào năm 2021 đã tuyên bố sẽ quyên góp 4,1 tỷ USD bằng cổ phiếu của Công ty đầu tư Berkshire Hathaway cho 5 tổ chức từ thiện.

Ngoài ra, Bill Gates và người vợ cũ Melinda cùng với ông Buffett đã cùng lập ra sáng kiến Giving Pledge nhằm kêu gọi người giàu dành một nửa tài sản của họ để làm từ thiện.

“Bạn sẽ đi cùng hướng với những người mà bạn chơi cùng”, Buffett cho biết.

Đáng ngạc nhiên hơn, người bạn thân Warren Buffett cũng ngại đổ tiền vào Microsoft không phải chỉ vì nhà đầu tư này không am hiểu về lĩnh vực công nghệ mà còn do mối quan hệ thân thiết với Bill Gates khiến ông né tránh.

Mối quan hệ bạn bè thân thiết hàng chục năm giữa 2 tỷ phú sẽ khiến việc Berkshire Hathaway mua cổ phiếu của Microsoft đẩy giá công ty công nghệ này lên, qua đó đó tạo nên những nghi ngờ về giao dịch nội gián.

“Câu trả lời lúc đầu khá ngớ ngẩn…nhưng tôi đã tránh khỏi một số vấn đề nhờ những suy diễn ngớ ngẩn đó”, Warren Buffett trả lời trong đại hội cổ đông thường niên của Berkshire Hathaway năm 2018.

Hai triết lý, Hai đỉnh cao

Câu chuyện giữa Ballmer và Gates không đơn thuần là về tiền bạc. Nó phản ánh hai con đường khác biệt trong việc định nghĩa thành công: một người chọn “giữ lại để đầu tư và tích lũy”, người kia chọn “cho đi để thay đổi thế giới”. Dù mỗi người đi một ngả, cả hai đều để lại dấu ấn sâu đậm không chỉ trong ngành công nghệ mà cả trong xã hội.

“Khi nhìn về tương lai, tôi dự định sẽ dành toàn bộ tài sản của mình cho quỹ. Tôi sẽ tụt hạng và cuối cùng sẽ bị loại khỏi danh sách những người giàu nhất thế giới”, nhà sáng lập Bill Gates cho biết vào năm 2022.

Nhà sáng lập Microsoft hiện đã 69 tuổi nhưng đang giảm dần tài sản của mình cho hoạt động từ thiện.

Tỷ phú Bill Gates cùng Buffett và người người vợ cũ Melinda đã xây dựng nên tổ chức từ thiện Bill & Melinda Gates Foundation với tổng trị giá 75 tỷ USD, trở thành một trong những quỹ từ thiện lớn nhất thế giới.

“Tôi hy vọng với việc cho đi nhiều hơn, chúng ta có thể giảm thiểu những đau khổ mà nhiều người đang phải đối mặt và giúp thực hiện tầm nhìn của quỹ, đó là mang đến cho mọi người cơ hội sống khỏe mạnh và hiệu quả”, tỷ phú Bill Gates tuyên bố.

Kể từ khi thành lập quỹ trên từ hơn 20 năm trước, Bill Gates và vợ cũ đã quyên góp 60 tỷ USD tài sản cá nhân cho tổ chức này.

Trước đó vào năm 2010, Bill Gates cùng người bạn thân Buffett và vợ cũ Melinda đã cùng thành lập nên quỹ “Giving Pledge” nhằm khuyến khích người giàu cho đi tài sản làm từ thiện khi qua đời.

Trái ngược lại, cựu CEO Ballmer của Microsoft cũng làm từ thiện nhưng không giống như Bill Gates. Vị cựu nhân viên này cũng không ký vào thỏa thuận tham gia Giving Pledge.

Tỷ phú Bill Gates sáng lập Microsoft vào năm 1975 cùng Paul Allen nhưng chỉ lãnh đạo cho đến năm 2000, sau đó được thay thế bởi Ballmer, một trong những nhân viên đầu tiên của hãng. Đến năm 2014, Ballmer nghỉ hưu và trở thành cổ đông cá nhân lớn nhất của Microsoft.

Và giờ đây, người trợ lý năm xưa – với chút may mắn và sự bền bỉ – đã vượt mặt chính ông chủ cũ của mình trên đỉnh danh vọng những người giàu nhất thế giới.

*Nguồn: Fortune, BI