Ngành xi măng Việt Nam đang cho thấy sự trở lại mạnh mẽ sau giai đoạn chìm sâu trong khủng hoảng. Nhiều doanh nghiệp công bố kết quả kinh doanh đảo chiều ngoạn mục, từ lỗ sang lãi, thậm chí đạt mức lợi nhuận cao nhất trong nhiều năm.

Quý II/2025, Xi măng Vicem Hà Tiên (mã HT1) ghi nhận doanh thu gần 1.931 tỷ đồng, chỉ nhích hơn 1% so với cùng kỳ năm 2024. Nguồn thu chính chủ yếu đến từ sản xuất và buôn bán xi măng, clinker. Nhờ giá vốn được tiết giảm, lợi nhuận gộp cải thiện hơn 50%, đạt gần 271 tỷ đồng. Kết quả này đưa lợi nhuận sau thuế lên hơn 112,3 tỷ đồng – cao gấp 2,45 lần cùng kỳ và là mức cao nhất trong ba năm, đánh dấu sự trở lại mốc lãi trăm tỷ sau nhiều quý lãi mỏng hoặc thua lỗ.

Theo ban lãnh đạo, kết quả trên đạt được là nhờ sản lượng tiêu thụ xi măng quý II tăng 8,5%, chi phí sản xuất được kiểm soát, giá nguyên nhiên liệu đầu vào giảm, đồng thời công ty thu thêm từ phí hoàn vốn dự án đường nối Nguyễn Duy Trinh – KCN Phú Hữu. Lũy kế 6 tháng, Vicem Hà Tiên đạt gần 3.518 tỷ đồng doanh thu và hơn 103 tỷ đồng lãi ròng, doanh thu chỉ tăng 3% nhưng lợi nhuận gấp gần 5 lần so với cùng kỳ năm ngoái.

Xi măng Bỉm Sơn (mã BCC) cũng báo kết quả kinh doanh bứt phá. Doanh thu quý II đạt 1.065 tỷ đồng, tăng nhẹ so với cùng kỳ, nhưng nhờ giá vốn giảm, lợi nhuận gộp tăng 1,5 lần lên 162 tỷ đồng. Lãi sau thuế hơn 63 tỷ đồng, gấp 2,5 lần cùng kỳ và cũng là mức cao nhất trong 3 năm qua. Khoản lãi đột biến này giúp doanh nghiệp xóa lỗ quý I, đưa lợi nhuận ròng nửa đầu năm đạt hơn 5 tỷ đồng, cải thiện mạnh so với khoản lỗ gần 23 tỷ đồng cùng kỳ 2024.

Nguồn: Tổng hợp

Tín hiệu tích cực cũng lan tới Tổng công ty Xi măng Việt Nam (Vicem). Tại hội nghị sơ kết 6 tháng, Vicem công bố lợi nhuận trước thuế công ty mẹ đạt gần 193 tỷ đồng, tăng 320 tỷ đồng so với cùng kỳ, sau hợp nhất toàn hệ thống đạt 34,1 tỷ đồng. Thị phần xi măng nội địa của Vicem đạt 27,41%, tăng so với cùng kỳ và cả năm 2024; sản lượng clinker đạt gần 8 triệu tấn (hoàn thành 50% kế hoạch năm), kim ngạch xuất khẩu hơn 713.000 tấn.

Đây là bước ngoặt đáng kể khi Vicem từng là doanh nghiệp duy nhất thuộc Bộ Xây dựng báo lỗ trong năm 2024 với mức lỗ 1.400 tỷ đồng. Năm 2023, doanh nghiệp này cũng lỗ tới 1.130 tỷ đồng. Chủ tịch HĐTV Nguyễn Quốc Việt từng lý giải rằng ngành xi măng đã chịu sức ép dư cung kéo dài, giá bán giảm trong khi chi phí đầu vào vẫn cao khiến kết quả kinh doanh đi xuống.

Thực tế, trong giai đoạn 2023–2024, toàn ngành xi măng rơi vào khủng hoảng do nhu cầu tiêu thụ trong nước giảm sâu, xuất khẩu đi xuống, nguồn cung dư thừa, cạnh tranh gay gắt. Giá điện, than và nhiều nguyên liệu sản xuất neo cao, thị trường bất động sản trầm lắng, giải ngân đầu tư công chậm, khiến tiêu thụ xi măng nội địa sụt giảm. Trước tình thế này, nhiều nhà máy sản xuất buộc phải hoạt động cầm chừng, dẫn đến thua lỗ và đối diện nguy cơ nợ xấu.

Báo cáo của Bộ Xây dựng gửi Thủ tướng cho thấy, cả nước hiện có 92 dây chuyền xi măng với công suất hơn 122 triệu tấn/năm. Năm 2024, tổng sản lượng xi măng và clinker tiêu thụ chỉ đạt khoảng 95 triệu tấn – tương đương 77% công suất thiết kế là nguyên nhân chính gây dư thừa nguồn cung. Xuất khẩu 3 năm gần đây cũng chỉ quanh mức 30 triệu tấn/năm, càng làm gia tăng áp lực cạnh tranh và nguy cơ đóng cửa đối với nhiều nhà máy.