Theo số liệu công bố ngày 15/8, GDP Nhật Bản tăng 1,0% theo năm, đánh dấu quý tăng trưởng thứ 5 liên tiếp. Quý I trước đó, mức giảm 0,2% đã được điều chỉnh thành tăng 0,6%. Tính theo quý, GDP tăng 0,3%, cao hơn nhiều so với dự báo 0,1% trong khảo sát của Reuters và gấp hơn hai lần so với mức kỳ vọng 0,4% tính theo năm.

Động lực chính đến từ xuất khẩu và chi tiêu vốn (capex) mạnh hơn dự báo. Xuất khẩu ròng (xuất khẩu trừ nhập khẩu) đóng góp 0,3 điểm phần trăm vào tăng trưởng, so với mức âm 0,8 điểm trong quý I. Chi tiêu vốn tăng 1,3%, gấp hơn hai lần mức dự báo 0,5%.

Tiêu dùng cá nhân – chiếm hơn một nửa GDP – tăng 0,2%, trùng khớp với quý trước và cao hơn mức kỳ vọng 0,1%. Đây là yếu tố then chốt BOJ theo dõi để đánh giá sức khỏe kinh tế và thời điểm điều chỉnh lãi suất.

Đòn thuế của ông Trump chưa “thấm” ngay

Tuy vậy, giới phân tích cảnh báo số liệu quý II chưa phản ánh đầy đủ tác động của thuế quan Mỹ. Từ tháng 4, Washington áp thuế 25% với ô tô và linh kiện ô tô từ Nhật, đồng thời đe dọa áp thuế tương tự với phần lớn hàng nhập khẩu khác. Đến tháng 7, Mỹ và Nhật đạt thỏa thuận giảm thuế xuống 15% đổi lấy gói đầu tư 550 tỷ USD của Tokyo vào Mỹ.

Takumi Tsunoda, kinh tế trưởng tại Shinkin Central Bank Research Institute, nhận định: “Xuất khẩu quý vừa rồi được hỗ trợ bởi nhu cầu mạnh với ô tô và đơn hàng gấp rút từ các nhà sản xuất công nghệ châu Á trước khi một số thuế ngành có hiệu lực. Nhưng đây không phải xu hướng bền vững”.

Bộ trưởng Kinh tế Ryosei Akazawa cho biết kết quả GDP xác nhận kinh tế Nhật đang phục hồi ở mức khiêm tốn, nhưng vẫn phải cảnh giác với rủi ro từ chính sách thương mại của Mỹ. Ông ước tính thuế quan có thể kéo giảm GDP thực của Nhật 0,3-0,4%.

Tuần trước, chính phủ hạ dự báo tăng trưởng điều chỉnh theo lạm phát cho năm tài khóa hiện tại từ 1,2% xuống 0,7%, do lo ngại thuế quan làm giảm đầu tư và lạm phát cao kéo lùi tiêu dùng.

Triển vọng

Các hãng xe Nhật – nhóm xuất khẩu lớn nhất – đến nay đã tránh được cú sốc lớn nhờ chấp nhận cắt giá để giữ đơn hàng và duy trì sản xuất trong nước. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia dự báo xuất khẩu sẽ giảm trong những tháng tới khi chi phí thuế quan bắt đầu được chuyển sang người tiêu dùng Mỹ.

Ông Shinichiro Kobayashi, kinh tế trưởng tại Viện Nghiên cứu & Tư vấn Mitsubishi UFJ, cảnh báo: “Kinh tế Nhật có thể quay đầu giảm trong quý III nếu xuất khẩu chững lại. Để phục hồi bền vững, tiêu dùng cá nhân là yếu tố then chốt. Tiêu dùng có thể cải thiện vào cuối năm khi lạm phát hạ nhiệt và tâm lý phục hồi”.

Trái ngược với Nhật, Trung Quốc trong tháng 7 ghi nhận tăng trưởng sản xuất công nghiệp xuống mức thấp nhất 8 tháng và doanh số bán lẻ chậm lại rõ rệt.

Theo Reuters