Việt Nam lần đầu tiên có doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu dệt may từ lá dứa (quả khóm) trên quy mô công nghiệp, với sản lượng đạt 18 tấn sợi mỗi tháng. Startup Ecofa Việt Nam đã hợp tác với nông dân và hợp tác xã tại các tỉnh Điện Biên, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Tiền Giang để thu hoạch lá dứa, biến chúng thành tơ và sợi dệt may. Đây là thành quả sau hơn ba năm nghiên cứu và thử nghiệm không ngừng của Ecofa.

Sản xuất sợi từ lá dứa không phải là một ý tưởng mới, nhưng quy trình công nghiệp hóa việc kéo sợi từ lá dứa ở quy mô lớn đã mở ra cơ hội đột phá cho ngành dệt may Việt Nam.

Nhà sáng lập, kỹ sư Đậu Văn Nam, chia sẻ rằng việc sản xuất sợi dứa trước đây chỉ dừng lại ở quy mô thủ công, sản xuất nhỏ lẻ và không đáp ứng được tiêu chuẩn cho các nhà máy dệt hiện đại. Quy trình sản xuất sợi lá dứa trải qua 18 giai đoạn, bắt đầu từ tách xơ thô từ lá dứa, xử lý thành tơ, kéo sợi rồi dệt thành vải.

Giữa năm 2021, Nam cùng nhóm của mình bắt đầu thử nghiệm sản xuất tơ dứa bằng máy móc do chính họ sáng chế. Sau nhiều thất bại và cải tiến, quy trình sản xuất tơ dứa quy mô lớn bằng máy đã hoàn thiện. Công ty đã phát triển công nghệ riêng để xử lý xơ dứa thô và tạo ra loại tơ có độ đồng đều cao, đáp ứng yêu cầu về chất lượng và số lượng cho ngành dệt may.

Ecofa sản xuất 18 tấn tơ mỗi tháng từ hơn một triệu tấn lá dứa thu hoạch Ảnh minh họa

>> Vinatex (VGT) đã sẵn sàng sản xuất đơn hàng vải chống cháy trong 5 tháng cuối năm

Ecofa đã tìm được đối tác chiến lược là Bảo Lân Textile, một công ty chuyên nghiên cứu và phát triển các loại sợi sinh thái.

Trong ba năm qua, hai bên đã hợp tác để xây dựng một chuỗi sản xuất khép kín, từ thu hoạch phế phẩm nông nghiệp (lá dứa) đến chế biến thành vải có thể may mặc. Hiện tại, Ecofa sản xuất 18 tấn tơ mỗi tháng từ hơn một triệu tấn lá dứa thu hoạch. Dự kiến, sản lượng sẽ tăng lên 50 tấn vào cuối năm 2025.

Nguồn nguyên liệu tơ lá dứa được Bảo Lân Textile dệt thành nhiều loại vải khác nhau phục vụ cho ngành thời trang, nội thất, với thương hiệu Ananas. Sợi tơ dứa có thể pha trộn với nhiều loại sợi sinh thái khác như bông hữu cơ (organic cotton), sợi tre (bamboo biocell), lụa và len, tạo ra các chất liệu như jean, thun, khăn lông, vải dệt thoi và dệt kim.

Vải từ sợi lá dứa do Ecofa và Bảo Lân Textile sản xuất đã được Viện Nghiên cứu Dệt may TP HCM (VTRSI-TTC) và Tổ chức Kiểm tra & Phân tích kỹ thuật Nissenken (Nhật Bản) cấp chứng nhận về các tính năng vượt trội như độ bền, khả năng khử mùi, kháng khuẩn tự nhiên và chống tia UV.

Nhà sáng lập Bảo Lân Textile, Dave Quách, cho biết loại vải này không chỉ đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng mà còn có tiềm năng xuất khẩu lớn. Công ty đang đàm phán với một số đối tác nước ngoài và kỳ vọng sản phẩm từ lá dứa sẽ chinh phục thị trường quốc tế.

Vải từ lá dứa đã xuất hiện từ thế kỷ 17, phổ biến nhất tại Philippines, nhưng do quy trình sản xuất thủ công phức tạp, sản lượng nhỏ nên loại vải này dần bị lãng quên khi các loại vải công nghiệp giá rẻ ra đời.

Tuy nhiên, xu hướng tiêu dùng bền vững, “thời trang xanh” đã thúc đẩy sự trở lại của các chất liệu tự nhiên. Một số nước như Philippines, Costa Rica và Bangladesh đã thành công trong việc nghiên cứu và thương mại hóa sợi dứa, và Việt Nam hiện là quốc gia mới nhất tham gia vào lĩnh vực này.

Bà Nguyễn Thị Tuyết Mai, Phó tổng thư ký Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), đánh giá việc Ecofa và Bảo Lân sản xuất thành công sợi dứa ở quy mô lớn là một bước ngoặt quan trọng trong việc kết nối nông nghiệp và thời trang bền vững. Bà cho rằng sự phát triển của loại sợi này không chỉ đáp ứng nhu cầu nguyên liệu thân thiện với môi trường cho ngành dệt may trong nước mà còn mở ra cơ hội lớn cho xuất khẩu.

Theo dự báo của công ty nghiên cứu thị trường The Business Research Company, thị trường sợi tự nhiên toàn cầu dự kiến sẽ tăng từ 63,62 tỷ USD năm 2021 lên 77,12 tỷ USD vào năm 2026. Với tiềm năng tăng trưởng này, sợi từ lá dứa đang có triển vọng lớn trong việc đáp ứng nhu cầu tiêu dùng bền vững. Nhà sáng lập Dave Quách nhấn mạnh rằng vải từ lá dứa có thể trở thành một trong những sản phẩm chủ lực của Việt Nam trong ngành thời trang xanh toàn cầu, khi các công ty tiếp tục mở rộng sản xuất và hợp tác với các đối tác quốc tế.

>> Ông lớn Singapore đầu tư 30 triệu USD xây dựng nhà máy sản xuất các sản phẩm dệt may tại Nam Định