Sau khi kết thúc một loạt đợt tăng lãi suất vào năm ngoái, các quan chức Fed phần lớn vẫn đồng tình rằng bước đi hiệu quả nhất khi nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng vững chắc và lạm phát vẫn cao hơn mục tiêu là không đưa ra động thái nào. Trên thực tế, họ đang “lùi lại” để đánh giá các hoạt động tuyển dụng, chi tiêu và lạm phát sau khi tăng lãi suất lên mức cao nhất 2 thập kỷ.

NHTW Mỹ được dự đoán vẫn giữ lãi suất tham chiếu trong khoảng từ 5,25% đến 5,5% sau cuộc họp ngày thứ Tư. Các quan chức cũng có thể sẽ không thay đổi quan điểm trong thông báo về chính sách tiền tệ và đưa ra dấu hiệu sau đó nhiều khả năng lãi suất sẽ giảm.

Nhìn chung, việc Fed thực hiện 1 hay 2 lần giảm lãi suất trong năm nay sẽ tuỳ thuộc vào triển vọng kinh tế. Quan điểm của các quan chức NHTW sẽ được thể hiện rõ vào “phút cuối”, khi số liệu lạm phát được công bố vào ngày 12/6.

Hành động đảm bảo sự cân bằng của Fed

Các quan chức NHTW đã ở trạng thái căng thẳng trong năm nay. Nhiều dấu hiệu cho thấy tình trạng thiếu hụt và mất cân bằng nghiêm trọng trên thị trường lao động trong 3 năm qua đã được giải quyết, trong khi tỷ lệ thất nghiệp không tăng mạnh. Nhưng liệu thị trường lao động có bớt nóng hay không?

Trong 2 năm qua, một số quan chức cho biết Fed có thể tránh được hậu quả thường thấy khi họ nỗ lực làm chậm tốc độ tăng trưởng kinh tế, vì khi nhu cầu nhân sự giảm, các doanh nghiệp có thể giảm bớt hoạt động tuyển dụng thay vì sa thải. Số liệu gần đây cho thấy thị trường lao động Mỹ  đã hồi phục về gần mức trước đại dịch.

Tuy nhiên, hoạt động kinh tế vẫn “nóng” lên. Hơn nữa, đà giảm ổn định của lạm phát ở nửa cuối năm ngoái đã chững lại khi bước sang năm nay, khiến giới chức cho rằng xu hướng giảm khó có thể tiếp tục.

Trong 12 tháng tính đến tháng 4, lạm phát ở Mỹ tăng 2,7%, giảm từ mức 4,4% trong 12 tháng trước đó. Tuy nhiên, lạm phát lại tăng 2,9% trong 6 tháng tính đến tháng 4, từ mức 2,4% trước đó, tức là vẫn cao hơn mục tiêu 2% của Fed.

Chủ tịch Fed Jerome Powell và các quan chức NHTW không muốn hạ lãi suất nếu chưa có bằng chứng thuyết phục cho thấy chính sách thắt chặt của họ đã phát huy hiệu quả. Tuy nhiên, Fed lo ngại rằng sẽ quá muộn nếu để thị trường việc làm suy thoái nghiêm trọng hơn khi nhìn thấy những bằng chứng đó.

Số liệu lạm phát có sự tiến triển sẽ giúp “xoa dịu” sự lo lắng của Fed. Nếu không, họ sẽ cần nhìn thấy những dấu hiệu về sự suy yếu mạnh hơn dự đoán của nền kinh tế để bắt đầu hạ lãi suất. Vào năm 2001 và 2007, lần cắt giảm lãi suất đầu tiên diễn ra trước thời kỳ suy thoái vài tháng, Fed đã phải hành động nhanh hơn. Sau cuộc suy thoái vào năm 1995 và 2019, giới chức đã thực hiện một vài đợt cắt giảm và dừng lại sau khi nền kinh tế tránh được lao dốc.

Biểu đồ dot plot

Vì dự kiến sẽ không có sự thay đổi nào đối với chính sách, nên cuộc họp tháng 6 sẽ tập trung vào dự báo lãi suất mới theo quý, tức là biểu đồ dot plot. Vào tháng 3, hầu hết các quan chức đồng ý với 2 hoặc 3 lần hạ lãi suất trong năm nay. Đó là quan điểm được đưa ra trước số liệu lạm phát khiến thị trường thất vọng trong 3 tháng liên tiếp. Sau đó, giới đầu tư tự hỏi liệu Fed có hạ lãi suất trong năm nay hay không.

Nhiều nhà đầu tư cho rằng Fed cần đưa ra dự báo về 2 lần cắt giảm để có thể thực hiện đợt hạ lãi suất vào tháng 9. Cũng có thể, cuối năm nay Fed mới bắt đầu hạ lãi suất.

Một số quan chức vẫn đang ở tình thế lưỡng lự về việc cắt giảm 2 lần trong năm nay. Tuy nhiên, rất có thể họ sẽ dự báo chỉ còn 1 lần giảm.

Dù dự báo không phải là lời hứa hẹn của Fed về hành động trong tương lai, song một số nhà phân tích cho biết trường hợp hạ lãi suất 1 lần có thể là một lời hứa vừa phải và dễ thực hiện hơn nếu lạm phát ổn định hơn vào mùa hè này.

Quan điểm của các quan chức Fed

Những dự đoán đó cũng có thể làm rõ những bất đồng trong FOMC – vốn đã được giải quyết với đà tăng trưởng và thị trường lao động vững chắc. Những quan chức có quan điểm “diều hâu” không còn gay gắt về việc tiếp tục tăng lãi suất.

Mặt khác, phe “bồ cầu” lại không có nhiều bằng chứng để thúc đẩy việc hạ lãi suất sớm nếu số liệu lạm phát sắp tới không có sự tiến triển.

Do đó, Fed có thể chờ đến cuộc họp tháng 9 mới quyết định hạ lãi suất, nếu nền kinh tế không suy thoái nghiêm trọng.

Tham khảo WSJ