Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam mới đây vừa công bố loạt kiểu dáng công nghiệp mới đăng ký trong tháng 9-2024. Đáng chú ý, trong số này xuất hiện một mẫu xe điện mới lạ do VinFast đăng ký bản quyền.

Xu hướng mới

Mẫu xe điện mới được VinFast đăng ký có thiết kế 3 cửa, kích thước nhỏ hơn VF3. Hình ảnh phác họa mẫu xe mới của VinFast gợi liên tưởng đến mẫu xe mini như: Smart Fortwo của hãng Daimler hay IQ của Toyota. Đây là dòng xe sở hữu động cơ công suất thấp nhưng rất linh hoạt, chủ yếu phục vụ nhu cầu di chuyển trong thành phố.

VinFast chưa có phát ngôn chính thức gì về mẫu xe này nhưng giới chơi xe, những người kinh doanh và cả người tiêu dùng đều rất háo hức. Nhiều người kỳ vọng sự ra đời của chiếc xe điện VinFast mini này không chỉ mang đến một lựa chọn nữa cho người tiêu dùng Việt Nam và có thể tạo ra cuộc cách mạng trong việc thay thế xe máy. Bởi, giá mẫu xe này được dự đoán rẻ hơn VF3, chỉ tương đương với 1 chiếc xe máy tay ga cao cấp và rất phù hợp với phụ nữ, dùng để đi chợ, đi mua sắm, đưa đón con đi học và dạo phố… Nó mang lại sự an toàn và sạch sẽ, không lo phải che mưa nắng như đi xe máy.

Ông Chu Văn Phát – chủ một showroom ô tô tại Thủ Đức, TP HCM – nhận xét: “Những chiếc xe điện mini này không chỉ phù hợp để đi làm, mà còn rất tiện lợi cho việc đi chợ, đưa đón con cái hoặc thậm chí dạo phố. Việc sở hữu một chiếc ô tô an toàn hơn và che nắng, che mưa tốt hơn xe máy rõ ràng là một lợi thế lớn”.

Thực tế, trước đó, sự xuất hiện của VinFast VF3 tạo nên một cơn sốt trên thị trường tại Việt Nam, biến giấc mơ sở hữu ô tô của nhiều người trở thành hiện thực nhờ mức giá hấp dẫn. Cụ thể, trong vòng 66 giờ kể từ khi ra mắt thương mại, VinFast đã nhận được 27.649 đơn đặt hàng không hoàn lại, số lượng lớn nhất đối với bất kỳ chiếc xe mới nào tại Việt Nam.

Hay mẫu xe Wuling Mini EV cũng từng gây chú ý với người tiêu dùng vào năm ngoái nhờ kiểu dáng nhỏ gọn và mức giá dễ chịu (từ 197 – 231 triệu đồng). Tuy nhiên, sự ra đời của VinFast VF3 và một số lý do khách quan khác, mẫu xe này trở nên “thất sủng”. Dù vậy, nhà lắp ráp và phân phối Wuling Mini EV là TMT Motors đang lên kế hoạch giảm giá bán để thu hút người mua.

Ngoài ra, TMT Motors đang có kế hoạch đưa thêm mẫu Wuling Mini EV mới ra thị trường trong thời gian tới, với mức giá dự kiến chỉ khoảng 140 triệu đồng. Mẫu xe này có vận tốc 100 km/giờ, di chuyển được 215 km, khả năng sạc từ 30% pin lên 80% trong khoảng 35 phút. Ngoài ra, hãng xe Wuling (Trung Quốc) cũng hé lộ sẽ đưa chiếc xe điện 2 chỗ Baojun E100 có vận tốc 100 km/giờ, giá chỉ khoảng hơn 100 triệu đồng của hãng này về Việt Nam trong thời gian tới.

Các hãng xe Nhật cũng không đứng ngoài cuộc khi Honda mới đây đã trình làng mẫu ô tô điện mini được thiết kế vuông vức khá giống với chiếc Wuling có tên N-VAN e, giá bán dự kiến khoảng 350 triệu đồng và sẽ ra mắt thị trường vào cuối năm 2024. Còn hãng Toyota có mẫu ô tô điện mini giá rẻ với tên gọi C+pod, thiết kế 2 chỗ, di chuyển khoảng 150 km sau mỗi lần sạc đầy. Mẫu xe này đã ra mắt tại Nhật Bản, sắp tới sẽ được lắp ráp ở khu vực Đông Nam Á và đưa về Việt Nam tiêu thụ với mức giá khoảng 200 triệu đồng so với giá hiện tại ở Nhật là 350 triệu đồng.

Còn nhiều rào cản

Dù tiềm năng là rất lớn, song giới chuyên môn cho rằng khả năng ô tô điện mini thay thế hoàn toàn xe máy còn gặp nhiều trở ngại. Bởi, đầu tiên phải kể đến cơ sở hạ tầng chưa đủ đáp ứng lượng phương tiện gia tăng.

Ông Bùi Thanh Hòa, chuyên gia trong ngành ô tô tại TP HCM, cho biết: “Cơ sở hạ tầng tại các đô thị lớn hiện tại chưa đủ đáp ứng cho sự phát triển mạnh mẽ của ô tô. Việc tìm được chỗ đậu xe tại Hà Nội hay TP HCM là một thách thức không nhỏ, đặc biệt khi các tuyến đường hẹp và không có nhiều bãi đậu xe công cộng”.

Bên cạnh đó, chi phí và thời gian học bằng lái ô tô cũng là một rào cản lớn đối với nhiều người. Không chỉ tốn kém hơn so với việc sử dụng xe máy, thời gian và thủ tục thi bằng lái ô tô tại Việt Nam cũng thuộc nhóm khắt khe nhất thế giới. Điều này khiến nhiều người tiêu dùng, đặc biệt là những người muốn tìm một phương tiện di chuyển nhanh gọn trong cự ly ngắn, vẫn duy trì thói quen sử dụng xe máy.

Ông Phạm Chinh, chuyên gia thị trường, nhận định: “Việt Nam có thể học hỏi từ kinh nghiệm của Trung Quốc nhưng sẽ không thể áp dụng một cách máy móc. Cơ sở hạ tầng của chúng ta còn kém xa so với Trung Quốc và xe điện mini tại Việt Nam hiện vẫn có giá khá cao so với thu nhập của nhiều người dân”.

Các chuyên gia dự đoán, trong ngắn hạn, ô tô điện mini sẽ tăng trưởng mạnh và tạo ra làn sóng mới trên thị trường. Tuy nhiên, nếu cơ sở hạ tầng không được nâng cấp kịp thời, sự tiện lợi của xe máy sẽ tiếp tục khiến nó duy trì vị thế phương tiện giao thông chủ đạo. TS Trần Anh Tùng, Trưởng ngành Quản trị Kinh doanh tại Trường Đại học Kinh tế – Tài chính TP HCM, cho rằng: “Việc thay thế xe máy bằng ô tô điện cần một lộ trình dài hơi, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như quy hoạch giao thông, chính sách hỗ trợ từ Chính phủ và thói quen tiêu dùng”.