Bị đẩy khỏi Mỹ và phải đối mặt với mức thuế quan cao ở châu Âu, các nhà sản xuất xe điện và xe hybrid của Trung Quốc đã tràn ngập châu Mỹ Latinh và các khu vực khác bằng những chiếc xe giá rẻ sau khi tăng cường sản xuất trong nước. Đây cũng là một chiến lược đe dọa một số nhà sản xuất ô tô lớn nhất thế giới vào thời điểm căng thẳng thương mại toàn cầu ngày càng sâu sắc.
Là nơi sinh sống của khoảng 650 triệu người và là khu vực chiếm phần lớn nguồn cung lithium mà các nhà sản xuất xe điện cần để sản xuất pin, khu vực châu Mỹ Latinh và Caribe là một trong những thị trường đứng đầu danh sách quan tâm của các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc.
BYD cho biết, họ đang cân nhắc xây dựng một nhà máy ở Mexico, thị trường này hiện có khoảng 10% doanh số bán ô tô mới là các thương hiệu Trung Quốc, đồng thời cũng nhanh chóng mở rộng đội xe buýt điện của hãng từ Colombia đến Chile. Các công ty Trung Quốc khác, chẳng hạn như Great Wall Motor cũng đang chuyển đến Brazil, tiếp quản một nhà máy của Mercedes-Benz đã bị bỏ hoang sau khi hãng xe này ngừng sản xuất ô tô tại Brazil.
“Brazil hiện là thị trường ô tô lớn nhất của BYD bên ngoài Trung Quốc”, Alexandre Baldy, phó chủ tịch cấp cao của BYD tại Brazil cho biết.
Theo Hiệp hội các nhà sản xuất và nhập khẩu ô tô Brazil, 51.000 xe BYD đã được đăng ký biển số tại Brazil từ tháng 1 đến tháng 9 năm nay, chiếm khoảng 72% tổng số xe nhập khẩu đăng ký biển số trong giai đoạn này, cao hơn tám lần so với số xe BYD được đăng ký sử dụng trong cùng kỳ năm ngoái.
Kể từ khi vượt qua Mỹ để trở thành đối tác thương mại lớn nhất của Brazil vào năm 2009, Trung Quốc đã tràn ngập thị trường Brazil bằng hàng nhập khẩu giá rẻ, góp phần vào quá trình phi công nghiệp hóa mạnh mẽ của nước này. Sản xuất đã giảm từ 36% tổng sản phẩm quốc nội của Brazil vào năm 1985 xuống chỉ còn 11% vào năm ngoái.
Các quan chức chính phủ kỳ vọng rằng Brazil sẽ gặt hái được lợi ích lần này, ngay cả khi một phần lực lượng lao động xây dựng nhà máy là người Trung Quốc.
Great Wall Motor cho biết họ có kế hoạch đầu tư 1,8 tỷ USD vào năm 2032, chuyển đổi một nhà máy nhỏ trước đây của Mercedes-Benz tại Iracemápolis ở bang São Paulo thành trung tâm của họ tại Nam Mỹ.
Mercedes-Benz đã đóng cửa nhà máy vào tháng 12/2020, một tháng trước khi Ford đóng cửa nhà máy Camaçari và rời khỏi Brazil với lý do điều kiện kinh tế khó khăn. Việc đóng cửa cơ sở của Ford đã ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế địa phương của Camaçari.
Các nhà sản xuất ô tô lâu đời của phương Tây đã phải chật vật để theo kịp sản lượng ô tô động cơ đốt trong thông thường cũng như xe điện của Trung Quốc tại một số thị trường tăng trưởng hàng đầu thế giới.
Giám đốc điều hành của Ford, Jim Farley cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng các nhà sản xuất ô tô của Trung Quốc đại diện cho một “mối đe dọa hiện hữu” đối với công ty. Và đầu năm nay, ông đã xác định Nam Mỹ, cũng như châu Phi là thị trường “một mất một còn” đối với Ford.
Chính quyền Tổng thống Biden đã áp thuế 100% đối với xe điện Trung Quốc, trong khi Liên minh châu Âu đã áp thuế lên tới 45% đối với xe điện từ Trung Quốc. Cựu Tổng thống Donald Trump cũng đã cam kết áp thuế cao đối với xe Trung Quốc nếu ông tái đắc cử.
Trong khi đó, Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva đã đưa ra các biện pháp để bảo hộ ngành công nghiệp địa phương bằng cách thúc đẩy các nhà sản xuất Trung Quốc đầu tư và cung cấp cho các nhà sản xuất ô tô như BYD các ưu đãi để xây dựng nhà máy tại quốc gia này.
Bộ Công nghiệp Brazil cho biết: “Hy vọng là BYD sẽ tăng cường đầu tư để sản xuất ô tô điện tại Brazil, tạo ra việc làm và thu nhập cho quốc gia này”.
Theo các quy tắc do Mercosur – khối thương mại Nam Mỹ – đặt ra, các nhà sản xuất ô tô cần sản xuất ít nhất 40% ô tô của họ trên đất Brazil có thể xuất khẩu sang các quốc gia còn lại ở Nam Mỹ mà không phải chịu thuế nhập khẩu tại các quốc gia đó. Đây cũng là yếu tố chính khiến Great Wall quyết định sản xuất xe SUV Haval tại São Paulo.
BYD đã đấu tranh để bù đắp tác động của các biện pháp bảo hộ tại Mỹ và châu Âu bằng cách mở rộng mạnh mẽ ở bất cứ đâu và bất cứ khi nào có thể. BYD đã có nhà máy tại Thái Lan và Uzbekistan, và công bố kế hoạch xây dựng nhà máy tại Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary.
