Khách mời trong và ngoài nước tham dự Diễn đàn (Nguồn ảnh: VGP)

Tại Diễn đàn “Đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực y tế” (HIF 2025), do Tập đoàn FPT và Pharma Group đồng tổ chức ngày 6/6, nhiều lãnh đạo cấp cao trong lĩnh vực công nghệ và y dược đã cùng lên tiếng về cơ hội “cất cánh” của ngành dược Việt Nam trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo.

Ông Trương Gia Bình – Chủ tịch HĐQT FPT, nhấn mạnh: “Việt Nam đã chọn bước vào kỷ nguyên vươn mình. Để hiện thực hóa khát vọng đó, ngành y tế cần ba đột phá: Cơ chế, đổi mới sáng tạo và hợp tác công – tư”.

Theo ông Bình, thể chế phải được xem là sức mạnh cạnh tranh quốc gia. Cần từ bỏ tư duy “không quản được thì cấm”, thay vào đó là tạo điều kiện để người dân Việt Nam có thể tiếp cận thuốc mới nhanh ngang người dân Nhật Bản, Mỹ. Việt Nam cần đặt mục tiêu nâng tỷ lệ tiếp cận thuốc mới từ 9% lên 51%, tương đương với mức của Nhật. Điều này cũng phù hợp tinh thần Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.

Ông Trương Gia Bình – Chủ tịch Tập đoàn FPT trao đổi tại sự kiện

Ông cũng chỉ ra AI là chìa khóa mở cánh cửa đổi mới sáng tạo trong ngành dược. Việt Nam đang sở hữu một triệu kỹ sư công nghệ thông tin, hướng tới 500.000 nhân lực am hiểu A. Đây chính là “sức mạnh con người” để vươn lên thành trung tâm sản xuất và thử nghiệm thuốc mới trong khu vực.

Ngoài ra, hợp tác công – tư cũng là một trụ cột. Ông Bình đề xuất xây dựng nền tảng dữ liệu chung kết nối các bệnh viện, công ty dược, bác sĩ và dược sĩ, đồng thời đào tạo đội ngũ kết hợp kiến thức y học và công nghệ.

Ông Hoàng Việt Anh, Chủ tịch FPT Digital và FPT Telecom, bổ sung góc nhìn toàn cầu rằng: Ngành dược đang bước vào kỷ nguyên GenAI – công nghệ có thể thay đổi toàn bộ chuỗi giá trị từ nghiên cứu đến phân phối.

Ông dẫn chứng, trong giai đoạn 2024–2029, đầu tư AI vào dược phẩm dự kiến tăng trưởng 42,68%/năm, đạt quy mô 18 tỷ USD. GenAI có thể mang lại giá trị lên tới 110 tỷ USD mỗi năm cho ngành dược toàn cầu.

Theo ông Việt Anh, có hai ứng dụng then chốt gồm:

– Rút ngắn thời gian nghiên cứu thuốc mới: Công nghệ AI đã giúp một công ty như Insilico Medicine đưa thuốc mới vào thử nghiệm trong 18 tháng với chi phí chỉ bằng 10% thông thường.

– Tối ưu thử nghiệm lâm sàng: Digital Twin và AI có thể giảm 50% chi phí và thời gian thử nghiệm tới 12 tháng.

Tại Việt Nam, ba “nút thắt” cần được tháo gỡ là: Dữ liệu y dược phân mảnh, khó truy xuất nguồn gốc thuốc và thời gian thử nghiệm lâm sàng còn dài. Tuy nhiên, sếp FPT Digital cho rằng vẫn có một cơ hội rõ ràng là biến Việt Nam thành điểm đến AI cho ngành dược khu vực.

FPT đưa ra ba đề xuất cụ thể:

– Xây dựng hệ thống dữ liệu ngành dược tập trung, kết nối với dữ liệu khám chữa bệnh quốc gia;

– Ứng dụng AI – blockchain vào truy xuất nguồn gốc và chống thuốc giả;

– Triển khai AI Lab thử nghiệm thuốc mới tại Việt Nam.

Ông Vũ Anh Tú, Giám đốc Công nghệ FPT, cho rằng AI sẽ tạo ra “bước nhảy vọt” trong chăm sóc sức khỏe thông qua khả năng xử lý dữ liệu khổng lồ và cá thể hóa dịch vụ y tế. Việt Nam có hai cơ hội chiến lược: Một là trở thành trung tâm thử nghiệm thuốc mới nếu xây dựng được hệ thống dữ liệu y tế và áp dụng AI sâu rộng; hai là phát triển mô hình khám chữa bệnh từ xa, giải quyết bài toán y tế cơ sở, tăng khả năng tiếp cận dịch vụ.

Ông Tú cũng cho biết, Đề án 06 về phát triển dữ liệu dân cư là nền móng để triển khai chăm sóc sức khỏe thông minh. Tập đoàn FPT sẵn sàng phối hợp với Chính phủ, startup, viện nghiên cứu để hiện thực hóa tầm nhìn này.

Tầm nhìn dài hạn của FPT là đặt Việt Nam vào trung tâm đổi mới ngành dược châu Á, hướng tới mục tiêu:

– Năm 2025: Triển khai cơ sở dữ liệu tập trung, AI Lab đầu tiên cho thử nghiệm thuốc mới;

– Năm 2026: Ứng dụng blockchain chống thuốc giả;

– Năm 2027: Giảm 20% thời gian thử nghiệm;

– Năm 2028: Việt Nam trở thành AI Hub ngành dược của ASEAN.

Tại sự kiện, các lãnh đạo Tập đoàn FPT khẳng định sẽ đồng hành cùng ngành y tế theo mô hình “3 cùng” – cùng đầu tư, cùng sáng tạo, cùng phát triển – để biến cơ hội vàng thành hiện thực, đưa Việt Nam bứt phá trong bản đồ dược phẩm toàn cầu.

>> Một Hội đồng tư vấn quốc gia vừa được thành lập, quy tụ dàn sếp lớn của FPT, CMC, CT Group, Viettel