Đề nghị các doanh nghiệp hoàn thiện hồ sơ đầu tư đường sắt tốc độ cao

Theo thông tin từ Bộ Xây dựng, hàng loạt doanh nghiệp tên tuổi đã gửi đề xuất lên Chính phủ và các bộ ngành về việc tham gia đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam. Các cái tên đáng chú ý gồm: CTCP Đầu tư và Phát triển đường sắt tốc độ cao VinSpeed (thuộc Vingroup), CTCP Tập đoàn Trường Hải (Thaco), CTCP Xây dựng Thăng Long Quốc gia, CTCP Vận tải Đường sắt Việt Nam,…

Tuy nhiên, Bộ Xây dựng nhấn mạnh, các đề xuất này mới chỉ dừng ở mức sơ bộ. Để đảm bảo tiến độ tổng hợp và báo cáo Thủ tướng, các doanh nghiệp được yêu cầu khẩn trương rà soát, hoàn thiện hồ sơ xin chấp thuận chủ trương đầu tư theo Điều 33 của Luật Đầu tư. Nếu đạt yêu cầu, hồ sơ sẽ tiếp tục được xử lý theo Điều 34 Luật Đầu tư, với hạn chót gửi hồ sơ là ngày 18/6, ZNews đưa tin.

Trước đó, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5/2025 diễn ra vào ngày 4/6, Bộ Xây dựng đã báo cáo về việc cả VinSpeed và THACO đều bày tỏ mong muốn tham gia đầu tư vào dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam. Bộ cho biết đã phối hợp cùng các chuyên gia và đơn vị tư vấn tổ chức các cuộc họp thẩm định đề xuất của các nhà đầu tư, song quá trình này hiện vẫn gặp không ít khó khăn, vướng mắc.

Bộ Xây dựng đề xuất rằng sau khi hoàn thành báo cáo nghiên cứu tiền khả thi (FS), cần lựa chọn kỹ lưỡng hơn về hình thức huy động vốn đầu tư.

Bộ trưởng Trần Hồng Minh khẳng định Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân là rất quan trọng và cần được triển khai thực chất. Tuy nhiên, việc khuyến khích đầu tư tư nhân không đồng nghĩa với việc triển khai vội vã. Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục hoàn thiện báo cáo chi tiết gửi Chính phủ và các cơ quan có thẩm quyền liên quan đến dự án đường sắt tốc độ cao.

Các DN tư nhân đăng kí tham gia dự án trọng điểm như vậy là rất đáng hoan nghênh

Ông Phạm Thế Minh, nguyên Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng), nguyên Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam trong cuộc PV với tờ Người đô thị cho biết: “Theo một số thông tin mới đây, đã có những doanh nghiệp tư nhân trong nước đăng ký đầu tư dự án này, như VinSpeed hay THACO.

Tôi cho rằng đây là một điều đáng hoan nghênh dù họ yêu cầu các khoản vay không lãi suất. Thế nhưng, năng lực những doanh nghiệp tư nhân này so với quy mô của siêu dự án này cũng là một vấn đề. Do đó tôi cho rằng mô hình hợp tác công – tư (PPP) trở thành giải pháp khả thi và hiệu quả nhất mà chúng ta có thể tính đến”.

GS. TSKH Lã Ngọc Khuê, nguyên Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải, cho biết trên VnExpress rằng, việc doanh nghiệp tư nhân đầu tư một dự án hết sức lớn mang tầm chiến lược như vậy chưa có tiền lệ, thế giới cũng chưa có hình mẫu.

Theo GS Khuê, hình thức phổ biến để các doanh nghiệp tư nhân thực hiện các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng là theo phương thức đối tác công tư PPP, như: BT (Đầu tư và chuyển giao); BOT (Đầu tư vận hành và chuyển giao) hoặc BTO (Đầu tư, chuyển giao và vận hành)… VinSpeed đã đề xuất xây dựng, khai thác trong 99 năm, theo ông, có thể thực hiện theo mô hình BOT.

Về phía TS Nguyễn Minh Phong (nguyên Trưởng phòng nghiên cứu kinh tế, Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế – xã hội Hà Nội), ông cho hay trên tờ Kinh tế chứng khoán rằng: Việc một doanh nghiệp tư nhân nội địa làm chủ toàn bộ chuỗi giá trị của dự án đường sắt là hoàn toàn khả thi, thậm chí rất hiệu quả nếu được tổ chức và quản lý đúng cách.

“Không có lần thử nào là hoàn hảo ngay từ đầu, nhưng chỉ khi có sự mạnh dạn giao trọng trách, tạo cơ hội cho doanh nghiệp trong nước làm chủ dự án, thì mới có thể xây dựng nên các tập đoàn kinh tế lớn mạnh, đủ sức cạnh tranh và phát triển lâu dài”, ông Phong nhìn nhận.

Theo TS. Nguyễn Minh Phong, bài học quan trọng rút ra từ kinh nghiệm quốc tế là cần đặt niềm tin và trao quyền chủ động cho khu vực doanh nghiệp tư nhân trong nước. Đồng thời, Nhà nước cần thiết lập một khuôn khổ pháp lý minh bạch, nhất quán và ổn định nhằm tạo môi trường thuận lợi để doanh nghiệp yên tâm đầu tư, vận hành và phát triển các dự án dài hạn. Đây chính là yếu tố then chốt quyết định sự thành công của dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam, cũng như bảo đảm hiệu quả kinh tế – xã hội bền vững cho quốc gia.