Hàng không Việt Nam đối mặt chi phí 13-92 triệu USD mua tín chỉ carbon giai đoạn 2025-2026

Trong những năm qua, Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) và Cục Hàng không Việt Nam đã tích cực triển khai thực hiện các nhiệm vụ theo cơ chế bù đắp carbon hàng không quốc tế (CORSIA) do Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) khởi xướng. Các bước đi bao gồm việc ban hành Thông tư 22/2020 quy định quản lý nhiên liệu tiêu thụ và phát thải CO2 từ tàu bay dân dụng, cũng như thực hiện cơ chế giám sát, báo cáo, thẩm tra (MRV) phát thải CO2 cho các chuyến bay quốc tế từ năm 2019 đến 2023.

Theo Cục Hàng không, việc triển khai CORSIA – trước mắt ở giai đoạn tự nguyện – sẽ tạo áp lực đáng kể về tài chính cho các hãng hàng không Việt Nam. Ước tính, trong giai đoạn 2025–2026, chi phí mua tín chỉ carbon để bù đắp phát thải có thể dao động từ 13 triệu USD (giá 6 USD/tín chỉ) đến 92 triệu USD (giá 40 USD/tín chỉ). Riêng Vietnam Airlines, nếu bắt đầu tham gia từ 1/1/2025, hãng sẽ cần chi tối thiểu 4,6 triệu USD và tối đa 31 triệu USD trong năm 2025; sang năm 2026, con số này có thể tăng lên 5,6–37,5 triệu USD.

Việc mua tín chỉ carbon tạo áp lực chi phí lên ngành hàng không (Ảnh minh họa)

Đây là gánh nặng không nhỏ với các hãng hàng không, nhất là trong bối cảnh ngành đang phục hồi sau đại dịch và đối mặt với nhiều biến động về giá nhiên liệu, nhu cầu và chi phí vận hành. ICAO vì thế đã chia việc triển khai CORSIA thành 2 giai đoạn: Tự nguyện và bắt buộc, để tạo điều kiện cho các hãng hàng không toàn cầu từng bước thích nghi.

Tại Việt Nam, các hãng hàng không thống nhất sẽ tham gia giai đoạn tự nguyện của CORSIA từ ngày 1/1/2026. Quan điểm của ngành là: Việc tham gia CORSIA không chỉ là trách nhiệm của các hãng hàng không, mà còn cần sự đồng hành, hỗ trợ từ các bộ, ngành liên quan và cả hệ thống chính trị – nhằm đảm bảo Việt Nam thực hiện đúng các cam kết quốc tế, giữ vững uy tín và chủ quyền hàng không quốc gia.

Chính phủ vào cuộc, Vietnam Airlines tiên phong

Ngày 22/7/2022, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định 876/QĐ-TTg, phê duyệt chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí metan và CO2 trong ngành giao thông vận tải. Trong đó, ngành hàng không đặt mục tiêu cắt giảm phát thải CO2 bằng cách ứng dụng đồng bộ các biện pháp tiềm năng từ nay đến năm 2030.

Từ năm 2027, ngành sẽ nghiên cứu và triển khai sử dụng nhiên liệu hàng không bền vững (SAF). Đến năm 2035, ít nhất 10% chuyến bay ngắn sẽ sử dụng SAF. Từ năm 2040, tất cả phương tiện hoạt động trong khu bay chuyển sang năng lượng xanh và đến năm 2050, 100% chuyến bay sử dụng SAF hoặc các hình thức bù đắp carbon để đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0.

SAF hỗ trợ ngành hàng không giảm khí thải và phát triển nhiên liệu bền vững

Vietnam Airlines đang đi đầu trong hành trình xanh hóa. Ngày 27/5/2024, hãng đã vận hành thành công chuyến bay thương mại đầu tiên sử dụng SAF trên hành trình từ Singapore đến Hà Nội (chuyến bay VN660), trở thành hãng hàng không Việt Nam đầu tiên sử dụng nhiên liệu bền vững trong khai thác thương mại.

Tiếp nối cam kết, từ ngày 1/1/2025, tất cả các chuyến bay của Vietnam Airlines khởi hành từ châu Âu sẽ sử dụng SAF với tỷ lệ tối thiểu 2%. Mức sử dụng này sẽ tăng lên 6% vào năm 2030, 20% vào năm 2035 và 70% vào năm 2050. Tại thị trường Anh, tỷ lệ SAF cũng sẽ lần lượt đạt 2% (2025), 10% (2030) và 22% (2040).

Ngày 5/6/2025, Vietnam Airlines tiếp tục đánh dấu cột mốc quan trọng khi vận hành đồng loạt 6 chuyến bay nội địa sử dụng SAF, khởi hành từ Đà Nẵng đến Hà Nội và TP. HCM.

Trước đó, ngày 4/6/2025, CTCP Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) đã tổ chức lễ ra mắt và xuất bán thành công lô sản phẩm thương mại đầu tiên của SAF. Lô sản phẩm này được sản xuất từ nguyên liệu nhập khẩu từ châu Âu và xăng máy bay Jet A-1 sản xuất trong nước. Đối tác tiếp nhận là Skypec – đơn vị cung cấp nhiên liệu hàng không của Vietnam Airlines – phục vụ trực tiếp cho các chuyến bay sử dụng SAF của hãng.

Xe bồn chứa nhiên liệu nhiên liệu hàng không bền vững (SAF) tiếp nhiên liệu cho máy bay Vietnam Airlines. (Ảnh: HVN)

Với sự phối hợp từ nhà sản xuất, nhà phân phối và hãng khai thác bay, chuỗi cung ứng SAF đầu tiên của Việt Nam đang dần hình thành, đánh dấu bước chuyển quan trọng trong hành trình cắt giảm phát thải và xanh hóa ngành hàng không quốc gia.