Ba năm liên tiếp lãi nghìn tỷ

Sau một năm kinh doanh đầy biến động, CTCP Hoàng Anh Gia Lai (HAGL – Mã HAG) vừa công bố báo cáo tài chính năm 2024 với doanh thu thuần đạt 5.694 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 1.057 tỷ đồng, giảm lần lượt 12% và 41% so với năm 2023. Trong đó, lợi nhuận dành cho cổ đông công ty mẹ đạt 1.010 tỷ đồng, bằng 61% so với cùng kỳ.

Mặc dù chưa đạt mục tiêu đề ra, đây vẫn là năm thứ ba liên tiếp HAGL ghi nhận lãi ròng trên nghìn tỷ, đánh dấu sự phục hồi sau nhiều năm lao đao vì khủng hoảng tài chính. Giai đoạn 2021-2024, doanh nghiệp dưới sự dẫn dắt của Chủ tịch Đoàn Nguyên Đức (bầu Đức) đã thu về gần 4.100 tỷ đồng lợi nhuận, nhờ tập trung mô hình “hai cây, một con” (chuối, sầu riêng và heo).

Đến cuối năm 2024, HAGL chỉ còn lỗ lũy kế 426 tỷ đồng, giảm mạnh từ mức đỉnh 7.500 tỷ đồng hồi cuối quý I/2021. Theo đó, mục tiêu xóa sạch lỗ lũy kế trong năm 2025 đang dần trở thành hiện thực.

Dòng tiền kinh doanh âm nặng – Điều gì đang xảy ra?

Trên báo cáo lưu chuyển tiền tệ, dòng tiền thuần của HAGL năm 2024 đã chuyển dương gần 108 tỷ đồng, so với mức âm 30,6 tỷ đồng năm trước. Tuy nhiên, một nghịch lý xảy ra: Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động kinh doanh lại âm tới 741 tỷ đồng – mức xấu nhất kể từ năm 2021.

Nguồn: BCTC hợp nhất quý IV/2024 của HAGL

Điều gì đã khiến dòng tiền kinh doanh của HAGL đảo chiều dù doanh nghiệp vẫn báo lãi nghìn tỷ? Điều này được lý giải bởi:

(1) Lãi từ đầu tư giảm mạnh – Lãi vay tăng vọt

Trong năm 2024, lãi (giảm trừ) từ hoạt động đầu tư của HAGL giảm mạnh xuống 379,7 tỷ đồng, thấp hơn nhiều so với mức 713,5 tỷ của năm 2023. Nguyên nhân có thể đến từ việc doanh nghiệp không còn nguồn thu đột biến từ thoái vốn hoặc bán tài sản như năm 2023. Trước đó năm 2023, HAGL từng thu về hàng trăm tỷ đồng từ bán khách sạn và thoái vốn một số khoản đầu tư.

Ở chiều ngược lại, chi phí lãi vay của HAGL lại tăng vọt lên 731,1 tỷ đồng, trong khi năm trước được hoàn nhập 270,6 tỷ đồng (sau khi được Eximbank xóa lãi nghìn tỷ). Điều này cho thấy áp lực tài chính của doanh nghiệp vẫn rất lớn.

(2) Các khoản phải thu tăng đột biến – Dòng tiền bị “khóa chặt”

Mục “các khoản phải thu” trong báo cáo tài chính quý IV/2024 của HAGL tăng vọt lên 2.388,7 tỷ đồng, gấp gần 50 lần so với năm 2023. Điều này cho thấy HAGL đang bị “chôn vốn” trong các khoản phải thu từ khách hàng và công nợ đối tác, khiến dòng tiền vào chậm hơn. Nếu doanh nghiệp không thu hồi kịp thời, áp lực thanh khoản sẽ gia tăng đáng kể.

Trên báo cáo tài chính, hàng chục khoản phải thu đã được ghi nhận, cho thấy vấn đề này không chỉ đến từ một vài giao dịch đơn lẻ mà có thể là xu hướng kéo dài.

HAGL sắp hoàn thành 10 năm tái cấu trúc

Dù vẫn đối mặt với bài toán dòng tiền, bầu Đức và HAGL đã có những bước tiến mạnh mẽ trong việc tái cấu trúc tài chính. Từ mức lỗ lũy kế kỷ lục hơn 7.500 tỷ đồng đầu năm 2021, đến nay, doanh nghiệp chỉ còn lỗ lũy kế 426 tỷ.

Không dừng lại ở đó, HAGL còn đặt ra mục tiêu đến năm 2026 sẽ không còn nợ vay tài chính, sau khi đã thanh toán hơn 22.000 tỷ đồng dư nợ trong suốt 8 năm qua.

Cuối năm 2016 từng tuyên bố “mất thanh khoản”, với xuất phát điểm từ một doanh nghiệp đứng trước bờ vực phá sản, HAGL đang dần trở lại mạnh mẽ với chiến lược nông nghiệp bền vững. Tuy nhiên, áp lực dòng tiền vẫn là một bài toán cần giải quyết. Liệu bầu Đức có thể hoàn thành mục tiêu xóa lỗ lũy kế trong năm 2025 và đưa HAGL trở lại thời kỳ hoàng kim mới (HAGL không bất động sản)? Điều đó phụ thuộc nhiều vào khả năng kiểm soát tài chính và dòng tiền trong thời gian tới.