Phần lớn khoản đầu tư quốc tế năm ngoái (khoảng 74%) là để xây nhà máy pin. Tuy nhiên, đầu tư vào các nhà máy lắp ráp “cũng đang tăng nhanh”, báo cáo công bố ngày 18/8 của hãng tư vấn Rhodium Group viết.

Theo báo cáo, đầu tư vào sản xuất trong nước của ngành xe điện Trung Quốc giảm từ 41 tỷ USD năm 2023 về 15 tỷ USD năm ngoái. Con số này đạt đỉnh hơn 90 tỷ USD năm 2022.

Trong khi đó, đầu tư ra nước ngoài vốn thấp hơn khá nhiều. Tuy nhiên, số liệu năm 2024 đã lần đầu tiên “nhỉnh hơn” đầu tư trong nước. Rhodium không công bố con số chính xác.

Việc này diễn ra trong bối cảnh các hãng xe Trung Quốc chịu cạnh tranh khốc liệt trong nước và đối mặt thuế cao khi xuất khẩu. Tăng đầu tư ra nước ngoài có thể giúp các công ty này giành được sự ủng hộ của chính phủ các nước trong quá trình mở rộng thị trường.

“Rào cản chính sách tăng cao ở nhiều nơi, như Liên minh châu Âu (EU), sẽ khiến nhiều công ty Trung Quốc phải thiết lập cơ sở sản xuất ở nước sở tại”, báo cáo của Rhodium nhận định.

Một báo cáo khác công bố cuối tháng 7 của Rhodium Group cho thấy trong quý II, xe hơi là ngành đầu tư ra nước ngoài sôi động thứ hai của Trung Quốc. Đứng đầu là vật liệu và kim loại.

“Chúng tôi ghi nhận hoạt động sôi nổi hơn dự kiến với nhóm sản xuất linh kiện xe điện. Các công ty này đã thực hiện 8 giao dịch trị giá hơn 100 triệu USD. Dẫn đầu là kế hoạch của hãng pin GEM, đầu tư 293 triệu USD mở rộng cơ sở sản xuất tiền chất pin tenary tại Indonesia”, báo cáo tháng 7 viết.

Một số dự án nhà máy tại nước ngoài, công bố vài năm trước, đã bắt đầu hoạt động. Great Wall Motor cuối tuần trước thông báo đã mở nhà máy đầu tiên ở Brazil. Công ty này được cho là đang cân nhắc xây nhà máy nữa ở khu vực này và sẽ ra quyết định vào giữa năm sau.

BYD cũng đã bắt đầu sản xuất tại nhà máy ở Brazil hồi tháng 7. Trong 7 tháng đầu năm, gã khổng lồ xe điện Trung Quốc đã bán hơn 545.000 xe ra thế giới. Con số này đã vượt cả năm ngoái (417.000 chiếc), theo tính toán của CNBC.

Hồi tháng 6, hãng pin Trung Quốc Envision cũng thông báo chính thức sản xuất tại nhà máy đầu tiên ở Pháp.

Dù vậy, báo cáo của Rhodium chỉ tính các dự án ở nước ngoài đã hoàn thành. Theo đó, chỉ khoảng 25% kế hoạch sản xuất quốc tế của ngành xe điện Trung Quốc là được thực hiện. Tỷ lệ này tại Trung Quốc là 45%. Rhodium cho biết các dự án nước ngoài có rủi ro bị hủy cao gấp đôi trong nước.

“Các công ty Trung Quốc cũng sẽ phải đối phó với mối lo ngày càng lớn của Bắc Kinh về nguy cơ rò rỉ công nghệ và thất thoát việc làm. Điều này có thể khiến giới chức siết đầu tư ra nước ngoài trong các lĩnh vực chiến lược”, báo cáo viết.

Hà Thu (theo Reuters, CNBC)