Theo kết luận điều tra, năm 2018, Ngân hàng SCB trong tình trạng bị các cơ quan quản lý thanh tra, kiểm tra; việc xin cấp tín dụng từ Ngân hàng SCB gặp nhiều khó khăn, kèm theo tình hình nợ xấu kéo dài.
Khoảng tháng 8/2018, bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã họp với các nhân vật chủ chốt gồm: Đinh Văn Thành, Chủ tịch HĐQT SCB; Võ Tấn Hoàng Văn, Tổng Giám đốc SCB; Nguyễn Phương Hồng, Phó Tổng Giám đốc SCB; Nguyễn Tiến Thành, Chủ tịch, Tổng Giám đốc Công ty Chứng khoán TVSI và Hồ Bửu Phương, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát để ra chủ trương phát hành trái phiếu.
Cuộc họp bàn đến việc dùng Công ty An Đông và các công ty khác phát hành trái phiếu riêng lẻ, huy động tiền từ người dân để xử lý khó khăn tài chính cho Ngân hàng SCB.
Trên cơ sở đó, các nhân sự chủ chốt của Ngân hàng SCB, Công ty Chứng khoán TVSI, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và các công ty tổ chức phát hành trái phiếu đã họp bàn, lên phương án tạo lập trái phiếu.
Theo đó sẽ thông qua Công ty Chứng khoán TVSI và Ngân hàng SCB phát hành và chào bán trái phiếu cho người dân với lãi suất cao hơn lãi suất gửi tiết kiệm tại Ngân hàng SCB.
Thực hiện chủ trương trên, từ năm 2018- 2020, các công ty An Đông, Quang Thuận, Sunny World, Setra được dùng để phát hành 25 mã trái phiếu “khống”, không có tài sản bảo đảm, với tổng khối lượng hơn 308 triệu trái phiếu, để lừa bán cho các nhà đầu tư, thu về hơn 30.869 tỷ đồng.
Quá trình làm việc với cơ quan điều tra, bà Trương Mỹ Lan thừa nhận việc ra chủ trương phát hành trái phiếu của các công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát là trái quy định pháp luật, vì không dùng tiền phát hành trái phiếu vào việc đầu tư, sản xuất kinh doanh, tạo nguồn thu thực tế để đảm bảo cho việc trả nợ trái phiếu.
Tiền này sau đó được dùng để xử lý các khoản tài chính cho Ngân hàng SCB, dẫn đến không có khả năng chi trả gốc và lãi đến hạn cho các trái chủ.
Đào tạo 2.000 nhân viên bán trái phiếu
Kết luận điều tra cho thấy, với vai trò Tổng giám đốc điều hành chung hoạt động của Ngân hàng SCB, ông Võ Tấn Hoàng Văn đã trực tiếp chỉ đạo các bộ phận nghiệp vụ bán hàng của SCB xây dựng phương án đào tạo cho hơn 2.000 nhân viên bán hàng tại 239 chi nhánh Ngân hàng SCB trên toàn quốc về sản phẩm trái phiếu và tư vấn, tiếp thị mời chào khách hàng mua sản phẩm trái phiếu.
Giữa Ngân hàng SCB và Công ty Chứng khoán TVSI ký kết các hợp đồng hợp tác về việc SCB hỗ trợ tìm kiếm, tư vấn, giới thiệu để khách hàng ký kết hợp đồng mua bán trái phiếu với Công ty Chứng khoán TVSI, đại diện cho các tổ chức phát hành.
Sau khi khách hàng đồng ý mua trái phiếu và ký kết hợp đồng với Công ty TVSI, dòng tiền huy động được từ hàng nghìn trái chủ về tới Công ty TVSI.
Công ty TVSI sẽ chuyển tiền cho các công ty trái chủ sơ cấp hoặc các công ty mua lại trái phiếu từ trái chủ sơ cấp. Tiếp đó, các công ty này chuyển tiền cho các cá nhân dưới hình thức trả tiền cho vay, mua cổ phần để các cá nhân rút tiền, sử dụng.
Toàn bộ việc sử dụng tiền thu được từ hoạt động bán trái phiếu đã được các bị can ghi chép, theo dõi và không được sử dụng đúng mục đích phát hành trái phiếu là đầu tư vào các dự án kinh tế để sinh lời, đảm bảo nghĩa vụ hoàn trả gốc và lãi cho các trái chủ.
Các bị can đã rút tiền và sử dụng toàn bộ số tiền huy động được từ bán trái phiếu cho các mục đích khác. Từ đó, dẫn đến không có đủ nguồn tiền để đảm bảo chi trả gốc và lãi đến hạn cho các trái chủ.
Tính đến thời điểm khởi tố vụ án ngày 7/10/2022, còn dư nợ 30.081 tỷ đồng của 35.824 trái chủ, không có khả năng thanh toán. Bà Trương Mỹ Lan mong những cá nhân, tổ chức có liên quan đến việc sử dụng tiền huy động được từ trái phiếu của các công ty phải cùng có trách nhiệm để đảm bảo việc trả hết nợ và lãi trái phiếu cho người dân.