Tọa đàm “Xây dựng khung pháp lý cho tiền kỹ thuật số” sáng 8/3 ghi nhận nhiều đóng góp chuyên gia trong vấn đề phát triển tiền kỹ thuật số.

Tại tọa đàm, Luật sư Nguyễn Quốc Cường, Giám đốc Công ty Luật TNHH Infinity Việt Nam, cho rằng Việt Nam hiện là quốc gia không chấp nhận tiền phát hành bởi tư nhân mà chỉ thừa nhận tiền phát hành của nhà nước.

Vì vậy, nếu công nhận tài sản kỹ thuật số là một loại tài sản thì khung pháp lý phải quản lý được các quyền của loại tài sản này. Phải quản lý các tổ chức hay cá nhân phát hành ra loại tài sản này để đảm bảo quyền truy đòi và nguồn gốc của tài sản.

Đối với việc nên hay không thành sàn giao dịch, ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain Việt Nam, cho rằng sàn giao dịch có thể là một phương án hợp lý trong bối cảnh hiện nay, nhưng việc triển khai cần phải tuân thủ một khung pháp lý rõ ràng.

Trong ngành tài sản số, đặc biệt là blockchain và tiền mã hóa, các sàn giao dịch phải đối mặt với nhiều vấn đề như bảo mật, gian lận, và các giao dịch xuyên biên giới. Vì vậy, việc xây dựng và vận hành các sàn giao dịch cần có cơ chế giám sát chặt chẽ để bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư và ngăn ngừa các hành vi bất hợp pháp.

Trước câu hỏi về việc “quản lý tài sản số thế nào?”, “mất tài sản thì kiện ai?”, hay “quyền thừa kế được giải quyết ra sao?”, ở góc độ doanh nghiệp, ông Trần Huyền Dinh, CEO AlphaTrue, cho rằng trước tiên cần làm rõ hai khái niệm quan trọng: sàn giao dịch tập trung (centralized exchange) và sàn giao dịch phi tập trung (decentralized exchange).

Với sàn giao dịch phi tập trung, tài sản của người dùng được bảo vệ bởi tính bất khả xâm phạm, nhưng nếu mất tài sản, việc lấy lại rất khó. Ngược lại, sàn giao dịch tập trung được quản lý bởi một công ty hoặc tổ chức cụ thể. Khi người dùng nạp tài sản vào đây, mọi thứ đều nằm dưới sự kiểm soát của đơn vị đó.

Là doanh nghiệp có 10 năm hoạt động trong lĩnh vực blockchain, được cấp phép hoạt động tại 5 quốc gia, ông Dinh chia sẻ kinh nghiệm từ Hồng Kông, Thái Lan và nhiều quốc gia khác về cách quản lý và khuyến khích doanh nghiệp nội địa tham gia lĩnh vực này.

Tại Thái Lan, ông Dinh cho biết nước này yêu cầu người đứng đầu hoặc giám đốc điều hành của một sàn giao dịch phải là cư dân sống tại Thái Lan. Chính sách này nhằm ưu tiên doanh nghiệp trong nước, tận dụng chất xám nội địa trước khi xem xét đến các công ty nước ngoài.

Ngay cả khi doanh nghiệp nước ngoài muốn hoạt động tại Thái Lan, họ cũng phải cam kết hợp tác, thực hiện nghĩa vụ thuế và các chi phí liên quan, và có một số người trong ban điều hành do SEC Thái Lan chỉ định.

Ở một số quốc gia khác như UAE, ngoài yêu cầu người đại diện là công dân bản địa, họ còn đặt ra các tiêu chuẩn khắt khe về kinh nghiệm trong lĩnh vực bảo mật và tài chính.

Nhiều quốc gia châu Âu cũng áp dụng cách tiếp cận tương tự.

“Cách đây ba năm, khi xin giấy phép tại EU, chúng tôi phải tuân thủ luật MiCA, trong đó đề cao quyền cá nhân. Việc này đòi hỏi chi phí lớn, chẳng hạn như thuê người đại diện tại địa phương với mức lương từ 1.000 đến 2.000 Euro, chưa kể các khoản khác”, ông Dinh ví dụ.

Là người có kinh nghiệm tham gia chương trình truy vết các dự án on-chain có dấu hiệu lừa đảo ChainTracer – hỗ trợ giải quyết 50 báo cáo lừa đảo và giúp thu hồi hơn 2 triệu USD, ông Dinh cho biết Việt Nam có thể tham khảo mô hình của các nước tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong nước tham gia nhưng cũng phải cân nhắc đến kiến thức và kinh nghiệm của người đứng đầu.

“Tôi nghĩ Việt Nam có thể học hỏi Thái Lan, ưu tiên người Việt làm lãnh đạo và đại diện doanh nghiệp. Điều này không chỉ giúp phát huy chất xám trong nước mà còn ngăn chặn dòng vốn đầu tư chảy ra nước ngoài. Đây là hướng đi Việt Nam nên cân nhắc để phát triển bền vững trong lĩnh vực tài sản số”, ông Dinh nói.