Cushman & Wakefield – tập đoàn cung cấp dịch vụ bất động sản thương mại trên toàn cầu, đánh giá Việt Nam là một thị trường mới nổi cho các trung tâm dữ liệu ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Việt Nam được kỳ vọng sẽ củng cố sự ổn định khi các thị trường xung quanh chứng kiến sự bùng nổ về trí tuệ nhân tạo (AI) và các doanh nghiệp trong khu vực tìm đến Đông Nam Á để đối phó với chi phí tăng cao.

Gần đây, Việt Nam đã công bố Luật Viễn thông, đơn giản hóa quy trình lưu trữ dữ liệu và bãi bỏ các hạn chế về sở hữu nước ngoài đối với các nhà cung cấp dịch vụ dữ liệu và đám mây. Điều này sẽ tạo cơ hội thu hút nhiều nhà đầu tư quốc tế.

Ví dụ điển hình như Alibaba và STT Telemedia Global Data Centres đã công bố liên doanh với VNG Corporation. Bên cạnh đó, tập đoàn Hàn Quốc Hyosung Corporation cũng bày tỏ ý định phát triển trung tâm dữ liệu tại TP HCM.

Theo Reuters, Google – công ty thuộc tập đoàn Alphabet đang xem xét xây dựng một trung tâm dữ liệu quy mô lớn tại Việt Nam. Nếu kế hoạch này thành hiện thực, đây sẽ là khoản đầu tư đầu tiên của một “ông lớn” công nghệ Mỹ vào Việt Nam. Google đang xem xét khả năng đặt trung tâm dữ liệu “siêu quy mô” gần TP HCM, nơi hiện chiếm 50% công suất hoạt động của cả nước, chủ yếu từ các nhà cung cấp viễn thông như Viettel và VNPT.

Viettel cho biết, tập đoàn đã hợp tác với Singtel để phát triển cáp ngầm kết nối Việt Nam – Singapore và các nước Đông Nam Á, bao gồm Campuchia, Thái Lan và Malaysia. Tập đoàn viễn thông này đang lên kế hoạch cho ít nhất hai cáp thuộc sở hữu của Việt Nam hoạt động vào năm 2030, ưu tiên các tuyến ngắn hơn đến các trung tâm số khác ở châu Á nhằm hỗ trợ chính phủ trong việc xây dựng và phát triển cơ sở hạ tầng số.

Khi những nâng cấp này được thực hiện, Việt Nam sẽ trở thành một thị trường hấp dẫn để đầu tư vào các trung tâm dữ liệu.

>> Việt Nam là điểm đến tiềm năng để khai thác ‘mỏ vàng’ ngành công nghệ giá 1 tỷ USD

Trung tâm dữ liệu của Viettel

Bà Trang Bùi, Tổng Giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam lưu ý rằng, các doanh nghiệp vận hành trung tâm dữ liệu tìm kiếm vị trí gần các trung tâm để giảm độ trễ truyền dữ liệu và kết nối với khách hàng. “Những địa điểm gần khu vực của các doanh nghiệp được dự đoán sẽ hoạt động tốt và có giá cao hơn”, bà cho biết.

Tuy nhiên, làn sóng từ các trung tâm dữ liệu mới có thể tạo ra thách thức cho việc sử dụng điện. “Nhu cầu năng lượng đang tăng lên, trong khi nguồn cung đang cố gắng để bắt kịp. Việc nâng cấp mạng lưới điện là rất cấp thiết để đáp ứng nhu cầu điện tăng cao và đảm bảo sự ổn định trong cung cấp năng lượng. Sự phát triển của các lĩnh vực tiêu thụ nhiều điện như sản xuất chip và trí tuệ nhân tạo cũng sẽ gây áp lực lên mạng lưới điện hiện tại”, bà Trang kết luận.

Reuters dẫn lời các chuyên gia cho rằng, mặc dù nhu cầu về dịch vụ kỹ thuật số từ 100 triệu dân Việt Nam ngày càng tăng, nhưng các nhà đầu tư nước ngoài vẫn còn e ngại. Nguyên nhân chính là do tình trạng thiếu điện, các ưu đãi đầu tư chưa thực sự hấp dẫn và cơ sở hạ tầng internet còn yếu, phụ thuộc vào một số tuyến cáp ngầm cũ.

Ông Jacob Albers, Trưởng bộ phận Nghiên cứu Thị trường Bất Động Sản Phi Truyền thống nhận định, các trung tâm dữ liệu sẽ tiếp tục phát triển nhờ vào nhu cầu cao về điện toán đám mây và trí tuệ nhân tạo. Một trung tâm dữ liệu cần đáp ứng các tiêu chuẩn về đất đai, không gian, khoảng cách gần với trung tâm thành phố, khả năng kết nối với nguồn cung điện lớn và mạng lưới điện ổn định, cũng như hệ thống tản nhiệt hiệu quả cho các máy chủ. Do đó, nhu cầu về trung tâm dữ liệu thường tập trung ở các thành phố lớn với dân số đông.

Theo ông Jacob Albers, thách thức lớn vẫn là nguồn cung năng lượng ở nhiều thị trường còn hạn chế, khiến các doanh nghiệp vận hành trung tâm dữ liệu phải dịch chuyển xa trung tâm hoặc mở rộng sang các thị trường thứ cấp và tam cấp toàn cầu.

Trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương, Mumbai, Tokyo và Jakarta đang trở thành những thị trường tăng trưởng nhanh nhất về quy mô trung tâm dữ liệu. Trong khi đó, chi phí và quỹ đất hạn chế đã khiến Singapore và Hong Kong hụt hơi trong cuộc đua thu hút các nhà đầu tư.

Riêng tại Việt Nam, theo Savills, tính đến quý I đã có 33 trung tâm dữ liệu do 48 nhà cung cấp dịch vụ vận hành, với tổng công suất ước tính khoảng 80MW. Các cụm trung tâm dữ liệu chính tập trung tại Hà Nội và TP HCM, với 16 và 13 cơ sở hoạt động tương ứng. Phần lớn công suất (94%) nằm ở miền Bắc và miền Nam, trong khi khu vực miền Trung chỉ chiếm 6%.

Theo Research and Markets, thị trường trung tâm dữ liệu của Việt Nam đã tạo ra doanh thu 685 triệu USD vào năm 2023 và dự kiến sẽ tăng lên 1,44 tỷ USD vào năm 2029, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 13,1%. Các công ty trong nước như Viettel IDC, NTT Global Data Centers, FPT Telecom, CMC Telecom, HTC Telecom International (ECODC) và VNPT hiện đang thống trị thị trường.