Liên quan đến vụ Vạn Thịnh Phát giai đoạn 2, cơ quan điều tra (CQĐT) cho rằng, về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản, từ năm 2018 – 2020, bà Trương Mỹ Lan cùng đồng phạm phát hành 25 gói trái phiếu khống, không có tài sản đảm bảo, hiện mất khả năng thanh toán.
Tổng giá trị 25 gói trái phiếu này là hơn 30.869 tỷ đồng, đến nay còn dư nợ hơn 30.081 tỷ đồng. CQĐT xác định người bị hại là 35.824 trái chủ sở hữu 25 mã trái phiếu của 4 công ty An Đông, Quang Thuận, Sunny World và Setra tại thời điểm ngày khởi tố vụ án (7/10/2022).
Theo lời khai của Chủ tịch Vạn Thịnh Phát Trương Mỹ Lan tại CQĐT, năm 2018, bà Lan được cấp dưới báo cáo việc Ngân hàng SCB phải chịu áp lực trả lãi cho dân, trả nợ nhiều khoản tài chính còn tồn tại từ khoản nợ 133.000 tỷ đồng khi hợp nhất 3 ngân hàng vào năm 2012.
Mặt khác, năm 2017, Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước đã thanh tra Ngân hàng SCB. Kết quả thanh tra đã đưa SCB từ một ngân hàng được hỗ trợ để tái cơ cấu thành ngân hàng hoạt động bình thường, bị hạn chế về hạn mức tín dụng và nhiều hoạt động khác, dẫn đến hoạt động của Ngân hàng SCB lâm vào bế tắc.
Lúc này, bà Nguyễn Phương Hồng, Phó Tổng giám đốc Ngân hàng SCB nhiều lần đề xuất bà Lan cho sử dụng Công ty An Đông và các công ty khác thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát phát hành trái phiếu để có nguồn xử lý các khoản nợ, giúp SCB vượt qua khó khăn.
Bà Lan khai rằng, khi đó bà đã đồng ý chủ trương cho sử dụng Công ty An Đông để phát hành trái phiếu.
Ban đầu bà Phương Hồng đề xuất phát hành trái phiếu Công ty An Đông từ 10.000 tỷ đồng đến 15.000 tỷ đồng, nhưng sau đó, do tình hình thực tế phát sinh nhiều áp lực tài chính nên đã phát hành trái phiếu Công ty An Đông lên tới 25.000 tỷ đồng cùng nhiều công ty khác.
Bà Lan tranh thủ bữa cơm trưa tại trụ sở Tập đoàn Vạn Thịnh Phát ở TPHCM để mời một số “át chủ bài” đến bàn chuyện.
Cụ thể, bà Lan đã mời ông Đinh Văn Thành, Chủ tịch SCB; ông Võ Tấn Hoàng Văn, Tổng giám đốc SCB; bà Nguyễn Phương Hồng, Phó Tổng giám đốc SCB; ông Nguyễn Tiến Thành, Tổng giám đốc Công ty Chứng khoán SVSI và ông Hồ Bửu Phương, Phó Tổng giám đốc phụ trách tài chính của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đến ăn cơm.
Trong bữa cơm, bà Lan ra chủ trương đồng ý cho mượn Công ty An Đông để phát hành trái phiếu, huy động nguồn tiền cho hoạt động của Ngân hàng SCB, giao cho các cá nhân trên chủ động nghiên cứu thực hiện.
Trong đó, ông Võ Tấn Hoàng Văn có vai trò chỉ đạo, điều hành Ngân hàng SCB triển khai thực hiện việc giới thiệu, tư vấn, bán trái phiếu do các công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát phát hành cho người dân.
Bà Nguyễn Phương Hồng có vai trò chủ trì, phối hợp với các bên liên quan để lên phương án thực hiện việc phát hành trái phiếu, điều phối dòng tiền và sử dụng tiền thu được từ huy động trái phiếu; quản lý, theo dõi việc sử dụng tiền. Các “át chủ bài” khác cũng được phân công cụ thể từng việc khác nhau.
Cam kết khắc phục hậu quả của Chủ tịch Vạn Thịnh Phát
Quá trình làm việc với CQĐT, bà Trương Mỹ Lan thừa nhận việc ra chủ trương phát hành trái phiếu của các công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát là trái quy định của pháp luật vì không dùng tiền bán trái phiếu để đầu tư, sản xuất, tạo nguồn thu trả nợ cho trái chủ mà dùng để xử lý khủng hoảng tài chính của SCB, dẫn đến không có khả năng chi trả.
Bà Lan xin chịu trách nhiệm về sai phạm của mình, trả nợ trái phiếu cho các trái chủ bằng các hình thức sau:
Sử dụng toàn bộ tiền, tài sản của bà Lan đã bị kê biên phong tỏa, ngăn chặn, thu giữ và toàn bộ các khoản tiền, tài sản mà TAND TPHCM đã tuyên các cá nhân, tổ chức phải trả lại hoặc bồi thường cho bà Lan để ưu tiên thanh toán nợ và lãi trái phiếu cho các trái chủ.
Ngoài ra, bà Lan mong muốn những cá nhân, tổ chức có liên quan đến việc sử dụng tiền huy động được từ trái phiếu của các công ty này cũng phải có trách nhiệm để đảm bảo việc trả hết nợ và lãi trái phiếu cho người dân.
