Thị trường chứng khoán Việt Nam đã chứng kiến sự phát triển nhanh chóng trong những năm qua, thu hút nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Tuy nhiên, đi kèm với sự phát triển là những thách thức liên quan đến việc quản lý và giám sát nhằm đảm bảo tính minh bạch và công bằng cho thị trường. Một trong những biện pháp nghiêm khắc mà Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã áp dụng để duy trì trật tự là việc hủy kết quả giao dịch cổ phiếu.
Hiếm hoi trường hợp đặc biệt bị hủy giao dịch cổ phiếu
Hủy giao dịch cổ phiếu không phải là biện pháp thường xuyên được áp dụng mà chỉ xuất hiện trong các trường hợp vi phạm nghiêm trọng. Một ví dụ điển hình là vụ việc của ông Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch Tập đoàn FLC, vào tháng 1/2022. Ông Quyết đã bán “chui” 74,8 triệu cổ phiếu FLC mà không thực hiện nghĩa vụ công bố thông tin trước khi giao dịch.
Điều này đã gây ra sự xáo trộn lớn trên thị trường, ảnh hưởng tiêu cực đến quyền lợi của các nhà đầu tư và làm xói mòn niềm tin vào tính minh bạch của thị trường.
UBCKNN đã phải nhanh chóng vào cuộc và ra quyết định hủy bỏ toàn bộ giao dịch bán cổ phiếu của ông Quyết để khôi phục sự công bằng. Đây được xem là một động thái quyết liệt chưa từng có trong lịch sử thị trường chứng khoán Việt Nam.
Ngoài trường hợp của ông Quyết, thị trường chưa ghi nhận thêm trường hợp nào bị hủy giao dịch với mức độ nghiêm trọng tương tự, điều này cho thấy UBCKNN rất cẩn trọng khi sử dụng biện pháp này.
Quyết định hủy giao dịch chỉ được đưa ra khi cơ quan quản lý xác định rằng hành vi vi phạm có khả năng làm tổn hại nghiêm trọng đến lợi ích của nhà đầu tư và sự minh bạch của thị trường.
Mới đây nhất, ngày 1/11/2024, trường hợp thứ 2 bị huỷ kết quả giao dịch cổ phiếu xuất hiện. Cụ thể: Sở GDCK TP HCM (HoSE) đã có thông báo loại bỏ đối với giao dịch bán 2,6 triệu cổ phiếu VIB ngày 31/10/2024 của bà Lê Thị Huệ, người có liên quan tới Chủ tịch VIB Đặng Khắc Vỹ.
Thông báo của HoSE nêu rõ quyết định trên căn cứ kết quả giám sát của Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh và ý kiến của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước tại công văn số 7442/UBCK-TT ngày 01/11/2024 về việc xử lý đối với giao dịch của nhà đầu tư. Nguyên nhân, do bà Lê Thị Huệ không công bố thông tin, không báo cáo trước khi giao dịch.
>> Nóng: HoSE huỷ bỏ kết quả giao dịch cổ phiếu VIB của người liên quan Chủ tịch Đặng Khắc Vỹ
Việc huỷ giao dịch cổ phiếu tác động ra sao thị trường chứng khoán
Việc hủy giao dịch cổ phiếu có tác động lớn, cả tích cực lẫn tiêu cực, đối với thị trường chứng khoán. Trước hết, nó giúp bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư và khẳng định rằng mọi hành vi vi phạm quy định sẽ bị xử lý nghiêm minh.
Quyết định hủy giao dịch thể hiện rõ cam kết của UBCKNN trong việc duy trì sự minh bạch, củng cố niềm tin của nhà đầu tư vào hệ thống quản lý và giám sát thị trường.
Tuy nhiên, tác động tiêu cực là không thể tránh khỏi. Việc hủy giao dịch có thể gây ra sự biến động mạnh mẽ trong giá cổ phiếu, làm xáo trộn thị trường và gây hoang mang cho các nhà đầu tư. Ngoài ra, các quyết định hủy giao dịch thường đi kèm với sự phê phán từ công chúng và có thể làm giảm uy tín của các doanh nghiệp liên quan, gây thiệt hại về mặt tài chính và danh tiếng.
UBCKNN đóng vai trò trung tâm trong việc duy trì sự ổn định và minh bạch trên thị trường chứng khoán. Để xử lý các vi phạm, cơ quan này thường thực hiện quy trình điều tra kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định.
Việc hủy giao dịch, như đã nói, là biện pháp cuối cùng và chỉ được sử dụng khi tất cả các biện pháp khác đều không đủ để khắc phục hậu quả. Ngoài ra, UBCKNN còn áp dụng các biện pháp xử phạt bổ sung như cấm giao dịch, phạt tiền, và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
UBCKNN cũng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nhà đầu tư về các quy định giao dịch và công bố thông tin, nhằm nâng cao nhận thức và ngăn chặn các vi phạm từ sớm. Đồng thời, cơ quan này tiếp tục cải thiện hệ thống giám sát và nâng cao năng lực phát hiện hành vi vi phạm để ngăn chặn kịp thời.
Hủy giao dịch cổ phiếu là một biện pháp nghiêm khắc nhưng cần thiết để duy trì sự minh bạch và công bằng trên thị trường chứng khoán. Quyết định này thể hiện rõ vai trò giám sát và bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư của UBCKNN, đồng thời gửi đi thông điệp mạnh mẽ rằng mọi hành vi vi phạm sẽ không được dung thứ. Dù gây ra những tác động nhất định, biện pháp này là minh chứng cho cam kết của Việt Nam trong việc xây dựng một thị trường chứng khoán lành mạnh, minh bạch và đáng tin cậy.
