Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) vừa đề xuất chính sách mới về tiền lương và thưởng cho lãnh đạo các doanh nghiệp Nhà nước (DNNN). Đề xuất này nhằm khắc phục bất cập như mức lương thấp, không đồng đều giữa các ngành nghề và thiếu sự phân biệt rõ ràng giữa các vị trí chức danh. Theo nhiều chuyên gia, để thực sự thu hút người tài, ngoài việc tăng lương, cơ chế bổ nhiệm lãnh đạo DNNN cũng cần thay đổi.

Bộ LĐ-TB&XH cho biết hiện cơ chế này còn tồn tại nhiều bất cập, có sự phân biệt giữa các doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước và những doanh nghiệp có cổ phần chi phối của Nhà nước. Ngoài ra, sự chênh lệch lớn về tiền lương giữa các ngành nghề cũng là một vấn đề cần được giải quyết.

Báo cáo cho thấy, tiền lương bình quân của người quản lý trong ngành sản xuất và công nghiệp dao động từ 40 đến 50 triệu đồng/tháng. Trong khi đó, ngành viễn thông có mức lương từ 60 đến 90 triệu đồng/tháng, còn ngành ngân hàng tài chính có mức lương từ 100 đến 120 triệu đồng/tháng. Một số doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, thậm chí trả lương lên tới 200 triệu đồng/tháng cho lãnh đạo.

Tuy nhiên, so với các doanh nghiệp tư nhân và các tập đoàn lớn, lương của lãnh đạo DNNN vẫn còn thấp. Điều này khiến cho việc thu hút những người quản lý giỏi vào làm việc tại DNNN trở nên khó khăn.

Sự chênh lệch lớn về tiền lương giữa các ngành nghề cũng là một vấn đề cần được giải quyết. Ảnh minh họa

>> Giám đốc và kế toán Công ty An Phát Plastic lĩnh án tù về tội trốn thuế

Không chỉ gặp khó khăn trong vấn đề lương bổng, các DNNN còn vướng mắc trong điều kiện bổ nhiệm lãnh đạo. Ông Tô Dũng Thái, Chủ tịch HĐTV VNPT, cho rằng quy định hiện nay yêu cầu lãnh đạo DNNN phải nằm trong diện quy hoạch và phải là Đảng viên. Điều này khiến nhiều nhân tài không đáp ứng được điều kiện để tham gia vào vị trí lãnh đạo.

Ông Thái cũng lấy ví dụ về việc VNPT gặp khó khăn khi bổ nhiệm một đại diện từ nhóm khởi nghiệp vào dự án chuyển đổi số vì người này chưa được quy hoạch và không phải Đảng viên. Tuy nhiên, để thúc đẩy dự án, Ban Thường vụ VNPT đã phải đưa ra nghị quyết mang tính đột phá và chịu trách nhiệm tập thể.

Để giải quyết các bất cập này, Bộ LĐ-TB&XH đã đưa ra nhiều đề xuất mới trong dự thảo nghị định. Một trong số đó là việc cho phép các doanh nghiệp tự xác định và chi trả quỹ tiền lương, thưởng theo quy chế của mình, dựa trên mức tiền lương bình quân hoặc đơn giá tiền lương ổn định.

Mức lương tối đa của Tổng Giám đốc DNNN sẽ không vượt quá 10 lần so với mức lương bình quân chung của người lao động. Cụ thể, Tổng Giám đốc tại các tập đoàn lớn có thể nhận mức lương tối đa từ 170 đến 180 triệu đồng/tháng. Chủ tịch HĐTV có thể nhận mức lương tối đa 160 triệu đồng/tháng, tiến dần đến mặt bằng chung của thị trường.

Ngoài ra, mức lương cơ bản của lãnh đạo cũng được xác định dựa trên các chỉ tiêu về vốn, doanh thu, và lợi nhuận. Bộ đề xuất 8 mức lương, chia thành hai nhóm doanh nghiệp, bao gồm tổng công ty và tập đoàn kinh tế.

Theo chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long, DNNN hiện đang nắm giữ nguồn lực lớn nhưng hiệu quả chưa tương xứng với tổng vốn đầu tư. Một phần nguyên nhân xuất phát từ cơ chế quản lý, và việc không thu hút được người tài làm lãnh đạo cũng góp phần khiến hiệu quả hoạt động của DNNN chưa cao.

Ông Long nhấn mạnh, ngoài việc tăng lương, DNNN cần cải cách thủ tục, quy trình bổ nhiệm lãnh đạo để thu hút được người tài. Có những người giỏi nhưng không nằm trong diện quy hoạch lãnh đạo, vì vậy việc cải thiện cơ chế bổ nhiệm là cần thiết để DNNN có thể phát huy hết tiềm năng.

Những đề xuất từ Bộ LĐ-TB&XH hy vọng sẽ khắc phục được các bất cập hiện tại, giúp DNNN thu hút và giữ chân được những người lãnh đạo có năng lực, đồng thời nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.

>> Formosa gặp khó, Hà Tĩnh lo hụt thu ngân sách nghìn tỷ