Hồ Baikal, còn được mệnh danh là viên ngọc của Siberia, là hồ nước ngọt sâu nhất và có lượng nước lớn nhất thế giới. Hồ được hình thành cách đây khoảng 25 đến 30 triệu năm trước, được UNESCO công nhận là Di sản thế giới vào năm 1996. Với nhiệt độ và môi trường lý tưởng, hồ Baikal là nhà của hàng ngàn loại động thực vật quý hiếm, có những loài thậm chí còn không thể tìm thấy ở một nơi nào khác trên thế giới. Không chỉ nổi tiếng nhờ vẻ đẹp siêu thực, mà hồ Baikal còn được biết tới qua một bí ẩn lịch sử rúng động chưa từng có lời giải.
Vào mùa đông năm 1919, khi cuộc nội chiến Nga bước vào giai đoạn khốc liệt nhất, Đô đốc Alexander Kolchak, lãnh tụ tối cao của phe Bạch quân chống lại Hồng quân, đã chiếm giữ hơn 1.600 tấn vàng từ kho bạc quốc gia. Với tham vọng chạy trốn qua Siberia, sang Thái Bình Dương và cầu cứu Nhật Bản, ông đã dẫn theo hơn 500.000 binh lính, 750.000 người lưu vong cùng đoàn tàu chở vàng vượt qua vùng băng tuyết đầy khắc nghiệt.
Trên đường đi, do nhiệt độ xuống dưới -60°C, những cỗ xe trượt tuyết dần cạn nhiên liệu, từng đoàn người mệt mỏi gục xuống trong bão tuyết. Khi đến hồ Baikal, nơi mặt băng dày và nhiệt độ hạ tới -69°C, băng nứt dưới sức nặng của người và vàng khiến từng đoàn người cùng kho báu chìm sâu vào làn nước đen thẳm, bị những tảng băng chôn vùi tất cả. Đến tận mùa xuân năm sau, khi băng tan, người ta chỉ thấy một mặt hồ tĩnh lặng. Cả mấy ngàn người lính cùng 1.600 tấn vàng đã vĩnh viễn biến mất.
Thế nhưng vì sao kho báu chưa được tìm thấy? Nhiều thợ săn kho báu trong suốt thế kỷ qua đã cố gắng dò tìm dưới lòng hồ Baikal, song đều thất bại. Nguyên nhân không chỉ nằm ở điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, với độ sâu trung bình của hồ lên tới 744m, điểm sâu nhất hơn 1.642m, nhiệt độ nước lạnh cực độ và băng dày, mà còn vì hồ là hệ sinh thái phức tạp, giàu những loài sinh vật hiếm, chẳng hạn như: Hải cẩu, Cá mập, Cá hồi trắng Bắc Cực, khiến mọi nỗ lực trục vớt trở nên nguy hiểm hơn bao giờ hết.
Một số nhân chứng từng tuyên bố rằng họ nhìn thấy ánh kim loại lóe lên dưới làn nước, được cho là ánh sáng từ 1.600 tấn vàng kia, nhưng đến nay, kho báu Sa hoàng vẫn chỉ là một truyền thuyết sống động, là minh chứng hùng hồn về cái giá của quyền lực và tham vọng.
Bên cạnh câu chuyện dưới hồ Baikal, lịch sử thế giới từng chứng kiến nhiều kho báu huyền thoại biến mất không dấu vết, để lại bí ẩn suốt hàng thế kỷ. Đáng chú ý có thể kể đến kho báu của thuyền Nuestra Senora de Atocha, với con tàu Tây Ban Nha chở đầy vàng bạc, bị đắm ngoài khơi Florida năm 1622, mãi đến thế kỷ 20 mới tìm lại được một phần, hay kho vàng Yamashita, được cho là bị quân Nhật chôn giấu ở Philippines trong Thế chiến II, tới nay vẫn chưa được tìm thấy đầy đủ. Những bí ẩn ấy, cùng với kho báu dưới hồ Baikal, vẫn là đề tài hấp dẫn của các nhà khảo cổ, thợ săn kho báu và cả những người ưa phiêu lưu trên khắp thế giới.
Theo: The Siberian Times, National Geographic, China CCTV, Sử ký Nội chiến Nga.
