Theo CNBC, Đông Nam Á đang nổi lên như một lựa chọn hàng đầu cho các công ty muốn đa dạng hóa sản xuất ngoài Trung Quốc. Điều này xảy ra trong bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang giữa Washington và Bắc Kinh.

Kuo-Yi Lim, thành viên cấp cao của Công ty Đầu tư mạo hiểm Monk’s Hill cho rằng vị trí thuận lợi của Đông Nam Á giúp khu vực có thể hưởng lợi đáng kể từ xu hướng “Trung Quốc+1” (China Plus One) khi cả công ty nước ngoài và công ty Trung Quốc đều đang tìm cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng và hoạt động của mình. Vấn đề địa chính trị cũng một phần thúc đẩy xu hướng này.

Theo đó, chiến lược “Trung Quốc+1” là xu hướng đa dạng hóa hoạt động sản xuất – vẫn duy trì vận hành tại Trung Quốc nhưng có chuyển một số hoạt động sang các quốc gia khác.

Đông Nam Á đang nổi lên như một lựa chọn hàng đầu cho các công ty muốn đa dạng hóa sản xuất ngoài Trung Quốc

Điều này đã thúc đẩy lượng đầu tư lớn vào khối ASEAN. Trong một báo cáo vào tháng 5, các nhà kinh tế của Ngân hàng OCBC cho biết lượng FDI đổ vào các nền kinh tế ASEAN gồm Indonesia, Malaysia, Philippines, Thái Lan, Singapore và Việt Nam đã tăng lên 236 tỷ USD vào năm 2023, cao hơn đáng kể so với mức trung bình hàng năm là 190 tỷ USD trong giai đoạn 2020-2022. Theo đó, dòng vốn chủ yếu đến từ Mỹ, Nhật Bản, Liên minh Châu Âu (EU) cũng như Trung Quốc đại lục và Hồng Kông (Trung Quốc).

Khu vực ASEAN-6 đã được hưởng lợi từ việc đa dạng hóa chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu cũng như việc áp dụng chiến lược “Trung Quốc+1”, đặc biệt là dòng vốn mạnh từ Trung Quốc đổ về cho các lĩnh vực sản xuất và một số dịch vụ, các nhà kinh tế của OCBC cho hay.

Việt Nam

Theo CNBC, Việt Nam đã trở thành địa điểm sản xuất quan trọng của Apple khi gã khổng lồ công nghệ Mỹ tìm cách đa dạng hóa hoạt động lắp ráp sản phẩm của mình ngoài Trung Quốc. MacBook, iPad và Apple Watch được cho là đang được sản xuất tại Việt Nam.

Việt Nam đã trở thành địa điểm sản xuất quan trọng của Apple

Yinglan Tan, thành viên cấp cao của Insignia Ventures Partners nói rằng với vị trí gần Trung Quốc, Việt Nam từ lâu đã trở thành điểm đến tiềm năng của kế hoạch dịch chuyển chuỗi cung ứng từ Trung Quốc sang các quốc gia khác, nhờ đó có thể giảm đáng kể chi phí sản xuất. Chưa hết, Việt Nam cũng là trung tâm nghiên cứu và phát triển lớn của Samsung, đồng thời cũng là cơ sở sản xuất và xuất khẩu điện thoại thông minh của tập đoàn này, CNBC viết.

“Việt Nam có rất nhiều lợi thế. Chi phí lao động cạnh tranh, khả năng tiếp cận thị trường – khi có rất nhiều Hiệp định thương mại tự do – khiến việc xuất khẩu sang các thị trường khác, ví dụ EU, trở nên dễ dàng hơn rất nhiều”, Kai Wei Ang, Chuyên gia kinh tế ASEAN tại BofA Securities nhận định.

Malaysia

Trong vài năm trở lại đây, Malaysia đã chứng kiến các công ty bán dẫn bao gồm Intel, GlobalFoundries và Infineon thiết lập hoặc mở rộng hoạt động tại quốc gia này

Trong vài năm trở lại đây, Malaysia đã chứng kiến các công ty bán dẫn bao gồm Intel, GlobalFoundries và Infineon thiết lập hoặc mở rộng hoạt động tại quốc gia này. Kuo-Yi Lim của Monk’s Hill Ventures cho biết: “Malaysia đã chứng kiến ​​sự hồi sinh trong lĩnh vực bán dẫn lâu đời của mình, thu hút các khoản đầu tư mới từ các công ty như Intel”.

Các nhà quan sát trong ngành cho rằng, từ trước đến nay, lợi thế của Malaysia luôn là nguồn lao động lành nghề trong lĩnh vực đóng gói, lắp ráp và thử nghiệm chip cũng như chi phí vận hành tương đối thấp hơn.

“Không chỉ có lĩnh vực bán dẫn ở Malaysia đang phát triển, nước này cũng đang có thêm nhiều khoản đầu tư được rót vào các trung tâm dữ liệu, năng lượng mặt trời hay các nhánh liên quan đến xe điện”, chuyên gia Kai Wei Ang nhận định.

Indonesia

Indonesia là quốc gia có nguồn tài nguyên đồng, niken, coban và bauxite khổng lồ, theo CNBC. Đây đều là những nguyên liệu rất quan trọng để sản xuất pin xe điện. Ông Ang cho hay: “Indonesia đang hy vọng trở thành một trung tâm xe điện tích hợp. Có lẽ họ vẫn còn ở giai đoạn đầu, nhưng nước này đang tìm cách mở rộng quy mô công suất trên toàn bộ chuỗi cung ứng”.

Chính phủ Indonesia cũng đang nỗ lực thu hút các công ty xe điện thành lập cơ sở sản xuất tại địa phương bằng cách cung cấp các ưu đãi đa dạng.

Indonesia là quốc gia có nguồn tài nguyên đồng, niken, coban và bauxite khổng lồ, theo CNBC. Đây đều là những nguyên liệu rất quan trọng để sản xuất pin xe điện

Hồi đầu tháng, Bộ Công nghiệp nước này cho biết họ đã ký thỏa thuận với bốn công ty Trung Quốc, gồm Neta, Wuling, Chery và Sokon, từ đó có thể Indonesia trở thành trung tâm sản xuất xe điện. Theo báo cáo địa phương, nhà sản xuất xe điện Trung Quốc BYD cũng có kế hoạch bắt đầu sản xuất xe điện ở Indonesia vào năm 2026.

Singapore

Theo báo cáo của ASEAN Briefing, Singapore là điểm đến tiềm năng cho các công ty muốn thành lập trụ sở ở Đông Nam Á cũng như mở rộng phạm vi hoạt động ở khu vực.

Singapore là điểm đến tiềm năng cho các công ty muốn thành lập trụ sở ở Đông Nam Á cũng như mở rộng phạm vi hoạt động ở khu vực

Ngày này, sự đa dạng hóa và chuyển hoạt động sang khu vực châu Á – Thái Bình Dương không chỉ bắt nguồn từ các tập đoàn lớn như Apple mà còn ở cả các công ty khởi nghiệp. Các công ty Trung Quốc, bao gồm TikTok và Shein, đều đã thành lập trụ sở khu vực tại Singapore – nơi được coi là có vị thế ổn định trong bối cảnh còn nhiều trở ngại về địa chính trị.

Chuyên gia Kuo-Yi Lim nói: “Singapore, với vị thế là trung tâm cơ sở hạ tầng tài chính và pháp lý đáng tin cậy, sẽ tiếp tục thu hút các công ty đang đặt mục tiêu mở rộng ở châu Á”.