Nhưng chính ông cũng là người đẩy mình rơi vào vực sâu tội lỗi, để rồi phải trả giá bằng chính mạng sống của mình. Cái kết tử hình của vị tỷ phú khiến cả Trung Quốc sửng sốt và bàng hoàng.
Bỏ ‘bát cơm vàng’ đi bán khoai
Sinh năm 1966 tại một vùng quê nghèo thuộc thành phố Liêu Dương, tỉnh Liêu Ninh, Viên Bảo Cảnh lớn lên trong cảnh khốn khó tột cùng. Tuổi thơ ông là những ngày ăn bữa nay lo bữa mai, nhưng chính từ đó, nghị lực sống mãnh liệt đã được hun đúc trong cậu bé nghèo.
Để tiếp tục học hành, Viên được gửi về quê sống nhờ họ hàng. Ban ngày nuôi gà vịt, tối đến cậu bé thắp đèn dầu học bài. Cuối cùng, bằng ý chí không khuất phục số phận, cậu thi đỗ vào Đại học Chính pháp Trung Quốc, làm nức lòng cả ngôi làng nghèo.
Vì xuất thân nghèo khó, gia đình chỉ đủ sức lo học phí chứ không chi trả nổi các khoản sinh hoạt, Viên Bảo Cảnh buộc phải xoay đủ đường để kiếm sống khi còn là sinh viên.
Ban ngày học hành, đêm đến chàng thanh niên này cặm cụi chép bản thảo thuê cho giáo sư với giá 5 NDT (khoảng gần 20.000 đồng) mỗi 1000 ký tự, nhận viết thư tín cho các công ty cũng với mức giá tương tự. Để có thêm khoản trợ cấp sinh hoạt, cậu còn xung phong gia nhập đội thể thao của trường, làm thuê bốc vác miễn là có thể bù đắp chi phí cuộc sống.
Đến năm 1989, khi sắp tốt nghiệp, lo sợ bị điều động về quê làm việc do không có người thân ở Bắc Kinh, Viên Bảo Cảnh tự mình đến từng cơ quan, từng ngân hàng lớn nhỏ trong thành phố, chủ động nộp sơ yếu lý lịch và giới thiệu bản thân.
Sự kiên trì và quyết tâm bền bỉ ấy đã thuyết phục được các lãnh đạo ngân hàng. Ông nhanh chóng được nhận vào làm, nắm trong tay “bát cơm vàng” khiến bao người ngưỡng mộ thời bấy giờ.
Thế nhưng chỉ 3 năm sau, ông từ bỏ công việc nhà nước ổn định để lao vào thương trường. Năm 1992, ông lập công ty buôn nông sản ở Bắc Kinh. Bị chê cười vì bỏ “bát cơm vàng” để “đi bán khoai”, nhưng chỉ sau 6 tháng, ông âm thầm bỏ túi hơn 2 triệu tệ (khoảng 7,2 tỷ đồng).
Từ đó, con đường làm giàu của Viên Bảo Cảnh được mở ra như “trải thảm đỏ”. Ông nhanh chóng chuyển hướng sang đầu tư tài chính và chứng khoán. Ông không ngừng thâu tóm doanh nghiệp, mở rộng ảnh hưởng khắp nơi.
Đỉnh điểm, ông nắm quyền kiểm soát hơn 60 công ty, đưa tổng tài sản cá nhân lên trên 3 tỷ NDT (khoảng 10.830 tỷ đồng). Báo chí gọi ông là “ông vua thâu tóm” hay “doanh nhân kiểu mẫu” của Trung Quốc thời kỳ cải cách.
Vết trượt dài từ đỉnh cao
Không chỉ giàu có, Viên còn là hình ảnh tiêu biểu của một doanh nhân “có tâm”. Ông lập quỹ học bổng để giúp đỡ hàng nghìn học sinh nghèo. Với tiền bạc, quyền lực và danh tiếng trong tay, ông đã đứng trên đỉnh vinh quang.
Nhưng chính từ đỉnh cao ấy, ông bắt đầu rơi tự do. Năm 1996, Viên đặt cược lớn vào thị trường hàng hóa kỳ hạn tại Thành Đô. Vụ đầu tư thất bại khiến ông thua lỗ hơn 90 triệu NDT (khoảng 325 tỷ đồng).
Tin rằng mình bị doanh nhân Lưu Hán – một đối thủ đáng gờm giăng bẫy, Viên thuê một người em thân thiết lâu năm là Vương Hưng ám sát đối thủ. Tuy nhiên, kế hoạch không thành. Không lâu sau, Vương Hưng quay sang dùng chính bí mật này để uy hiếp, nhiều lần tống tiền Viên. Lo sợ bị lật tẩy, Viên Bảo Cảnh ra lệnh sát hại Vương Hưng.
Khi điều tra mở rộng, cơ quan chức năng phát hiện Viên chính là kẻ chủ mưu trong đường dây giết người. Vụ bắt giữ Viên Bảo Cảnh gây chấn động cả Trung Quốc, ông chính thức từ “doanh nhân huyền thoại” trở thành “bị cáo giết người có tổ chức”.
Trước tòa, mọi lời biện minh đều vô nghĩa khi bằng chứng buộc tội ông quá rõ ràng. Khi nghe bị tuyên án tử, Viên Bảo Cảnh cùng gia đình đưa ra đề nghị: chuyển nhượng quyền sở hữu mỏ dầu tại Indonesia, tài sản trị giá khoảng 49,5 tỷ NDT (khoảng 178 nghìn tỷ đồng) để xin được giảm nhẹ tội.
Tuy vậy, Tòa án Tối cao Trung Quốc tuyên bố: “Không ai có thể dùng tiền để xóa tội giết người”. Ông chính thức trở thành tỷ phú đầu tiên của Trung Quốc bị xử tử vì tội danh giết người.
Từng là biểu tượng sống động cho giấc mơ đổi đời bất chấp xuất thân nghèo khó, câu chuyện của Viên Bảo Cảnh vẫn thường được cư dân mạng Trung Quốc nhắc lại như một bài học cảnh tỉnh cho thế hệ doanh nhân quốc gia tỷ dân. Khi lòng tham lấn át lý trí, mọi hào quang đều có thể sụp đổ trong chớp mắt và không có số tiền nào đủ lớn để mua chuộc công lý.
>> Nữ doanh nhân tỷ phú lừng danh bất ngờ ‘ngã ngựa’ giữa đỉnh cao
