Sự phụ thuộc của BYD vào nguồn vốn lưu động để tài trợ chuỗi cung ứng đã che đậy mức nợ tăng vọt của gã khổng lồ xe điện Trung Quốc, theo tính toán của tổ chức tư vấn kế toán GMT Research có trụ sở tại Hồng Kông (Trung Quốc).
Dù việc sử dụng nợ để thúc đẩy tăng trưởng là phổ biến ở các công ty phát triển nhanh, GMT – từng cảnh báo về tập đoàn Evergrande – cho rằng BYD đang “nghiện” hình thức tài trợ này.
Trong báo cáo gần đây, GMT cho biết khi điều chỉnh lại các khoản phải thu đã được loại khỏi bảng cân đối kế toán, tổng nợ thực của BYD lên tới 323 tỷ NDT (44,1 tỷ USD) tính đến ngày 30/6/2024. Con số này vượt xa mức nợ ròng 27,7 tỷ NDT mà chính BYD công bố vào giữa năm 2024.
“Dù được trình bày theo cách nào, đây rõ ràng là một dạng tài trợ hoặc nợ ẩn”, nhà phân tích Nigel Stevenson của GMT nhận định. “BYD đang sử dụng các thủ thuật để trình bày những nghĩa vụ tài chính này như một phần của vốn lưu động”.
Cạnh tranh giá khốc liệt
Nợ ẩn khiến nhà đầu tư khó nắm bắt tình hình tài chính thực sự của BYD, đặc biệt trong bối cảnh thị trường xe điện tại Trung Quốc đang chứng kiến cuộc chiến giá căng thẳng.
Sự cạnh tranh này đã làm suy yếu các đối thủ nhỏ hơn nhưng lại thúc đẩy cơ hội cho những công ty lớn hơn, đồng thời khiến nhà cung ứng phụ thuộc nhiều hơn vào nhóm nhà sản xuất lớn với các điều kiện khắt khe hơn.
GMT bày tỏ lo ngại về chi tiết các khoản “phải trả khác” của BYD, vốn đã tăng từ 41,3 tỷ NDT cuối năm 2021 lên 165 tỷ NDT vào cuối năm 2023 (theo báo cáo tài chính của công ty).
Để so sánh, Geely Automobile Holdings – một tập đoàn ô tô khác của Trung Quốc – báo cáo khoản phải trả thương mại ở mức 87,4 tỷ NDT vào năm 2023, tăng từ 57,4 tỷ NDT năm 2021.
Theo GMT, các khoản “phải trả khác” của BYD có thể bao gồm tài trợ chuỗi cung ứng, một hình thức giúp nhà cung cấp nhận thanh toán sớm với phí dịch vụ hoặc phải chờ thời gian dài hơn để nhận tiền.
Dù cách BYD báo cáo các khoản phải trả không vi phạm chuẩn mực kế toán, tiêu chuẩn GAAP của Mỹ và IFRS quốc tế đã có sửa đổi yêu cầu công bố thông tin rõ ràng hơn về cách tài trợ này ảnh hưởng đến nợ, dòng tiền và rủi ro thanh khoản.
Những rủi ro khó đoán
Một số nhà cung cấp không ngại chờ đợi vì có thể vay dựa trên số tiền BYD nợ, coi BYD như một dạng tài sản đảm bảo. Tuy nhiên, đối với nhà đầu tư, nhà phân tích Stevenson cho biết “việc xác định bản chất những nghĩa vụ này vẫn không rõ ràng”.
“Rủi ro ở đây là bạn không biết được các điều khoản cụ thể, thời gian thanh toán hoặc bên nhận tiền”, Stevenson nói thêm.
Đối với BYD và những nhà sản xuất xe điện khác như Nio lẫn Xpeng, thời gian thanh toán có thể kéo dài hàng trăm ngày. Năm 2023, dữ liệu được tổng hợp cho thấy BYD mất trung bình 275 ngày để thanh toán cho nhà cung cấp.
Tại các khu vực khác, chu kỳ thanh toán của các hãng xe thường chỉ từ 45 đến 60 ngày. Tesla, chẳng hạn, tiết lộ họ thường thanh toán trong vòng 90 ngày.
Theo The Business Times
