Siêu dự án chậm tiến độ 7 năm, lãnh đạo muối mặt nhận trách nhiệm
Dự án đường sắt cao tốc Jakarta – Surabaya đã trải qua nhiều năm trì hoãn kể từ khi được đề xuất lần đầu vào năm 2016. Ban đầu, Indonesia lên kế hoạch xây dựng tuyến đường sắt bán cao tốc giữa Jakarta và Surabaya, với tốc độ tối đa khoảng 160 km/h và mời nhà thầu Nhật Bản tham gia dự án. Tuy nhiên, đến tháng 7/2023, dự án bị hủy bỏ do thiếu tiến triển và bị loại khỏi danh sách Dự án Chiến lược Quốc gia (PSN) .
Đến tháng 9/2023, Indonesia và Trung Quốc thảo luận về việc mở rộng tuyến đường sắt cao tốc Jakarta – Bandung hiện tại đến Surabaya. Tuy nhiên, tiến độ của dự án vẫn bị chậm trễ do thiếu các quy định pháp lý cần thiết, đặc biệt là việc chưa ban hành Quy định Tổng thống để làm cơ sở pháp lý cho dự án.
Tính đến thời điểm hiện tại, dự án đường sắt cao tốc Jakarta – Surabaya đã bị trì hoãn khoảng 7 năm so với kế hoạch ban đầu. Việc triển khai chính thức vẫn đang chờ hoàn tất các thủ tục pháp lý và nghiên cứu khả thi.
Bất chấp những chậm trễ về quy định, ông Luhut Binsar Pandjaitan – Chủ tịch Hội đồng Kinh tế Quốc gia Indonesia (DEN) khẳng định rằng dự án đường sắt cao tốc (HSR) Jakarta – Surabaya sẽ được triển khai.
Theo ông Luhut, nguyên nhân khiến dự án trị giá hàng tỷ USD này bị trì hoãn là do các quy định pháp lý chưa hoàn thiện, đặc biệt là việc thiếu quy định của Tổng thống (Perpres) để làm cơ sở pháp lý cho dự án. Sau khi quy định này được ban hành, Indonesia và Trung Quốc sẽ bắt đầu tiến hành nghiên cứu khả thi chung.
“Chúng tôi đã thảo luận về vấn đề này. Vấn đề thực sự nằm ở phía chúng tôi vì vẫn chưa hoàn tất quy định. Chỉ đơn giản vậy thôi! Khi xong, chúng tôi sẽ bắt đầu thảo luận về nghiên cứu chung”, ông Luhut nói hôm thứ Năm (29/5) tại Bắc Kinh (Trung Quốc), theo hãng tin Antara.
Việc mở rộng tuyến đường sắt cao tốc Jakarta – Surabaya đã được đưa vào Quyết định số 296/2020 của Bộ Giao thông Indonesia về Quy hoạch Tổng thể Đường sắt Quốc gia tại nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á. Ông Luhut cũng đã giao Thứ trưởng Bộ Tài chính Thomas Djiwandono chịu trách nhiệm giám sát quá trình xây dựng Quy định Tổng thống.
“Perpres phải được ban hành sớm vì phía Trung Quốc đang chờ. Sau khi được thông qua, nghiên cứu chung chắc chắn sẽ tốt hơn cả dự án Jakarta – Bandung và dự án HSR Jakarta – Surabaya có thể bắt đầu”, ông nói thêm.
Đáng chú ý, ông Luhut cũng thừa nhận rằng dự án HSR Jakarta – Bandung có nhiều hạn chế. “Chúng tôi không đổ lỗi cho ai, nhưng chúng tôi học hỏi từ những sai lầm vì tôi cũng từng tham gia vào dự án đó”, Chủ tịch DEN nói.
Trước đó, Bộ trưởng Bộ Điều phối Hạ tầng và Phát triển Khu vực Indonesia Agus Harimurti Yudhoyono (AHY) cho biết Chính phủ “xứ sở vạn đảo” vẫn đang đánh giá tính khả thi của dự án HSR Jakarta – Surabaya.
Bộ trưởng Bộ Giao thông Indonesia Dudy Purwagandhi nhấn mạnh rằng dự án này không được gây gánh nặng lên ngân sách Nhà nước. Nhiều phương án đường sắt khác, bao gồm cả tàu tốc độ trung bình, đang được xem xét. Quyết định cuối cùng sẽ dựa trên nhu cầu thị trường và hiệu quả đầu tư.
Chính phủ Indonesia cũng dự kiến mua các đoàn tàu điện nhiều toa (EMU), được sản xuất trong nước bởi công ty PT Industri Kereta Api (INKA), hoặc có thể nhập khẩu. Trong khi đó, công ty vận hành HSR Jakarta – Bandung là PT Kereta Cepat Indonesia China (KCIC) hiện đang chuẩn bị báo cáo tiền khả thi cho dự án mới.
Ba phương án tuyến sẽ được nghiên cứu, bao gồm tuyến phía Nam, tuyến Trung tâm và tuyến phía Bắc. Mục tiêu là rút ngắn thời gian di chuyển từ Jakarta đến Surabaya từ 10 giờ xuống còn 3,5 giờ, với mức giá vé hợp lý hơn so với HSR Jakarta – Bandung.
Ông Luhut là người ủng hộ mạnh mẽ nhất dự án HSR Jakarta – Bandung, dù từng vấp phải nhiều ý kiến phản đối vì lo ngại dự án không bền vững về tài chính.
Chọn nhà thầu Trung Quốc, tuyến đường sắt gần 190.000 tỷ đồng vượt ngân sách bao nhiêu?
Dự án đường sắt cao tốc Jakarta – Surabaya là một phần mở rộng quan trọng của tuyến Jakarta – Bandung, nhằm kết nối hai thành phố lớn bậc nhất Indonesia và thúc đẩy phát triển kinh tế trên đảo Java.
Là một phần của sáng kiến cơ sở hạ tầng “Vành đai và Con đường” của Trung Quốc, dự án trị giá 7,3 tỷ USD (hơn 189.778 tỷ đồng) đã mở cửa cho công chúng vào ngày 1/10/2023.
Đoàn tàu trên tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên của Đông Nam Á này phục vụ hành khách đi lại giữa thủ đô Jakarta và thành phố Bandung ở tỉnh Tây Java, thành phố lớn thứ ba của Indonesia (chỉ sau Jakarta và Surabaya) và là trung tâm văn hóa nghệ thuật lớn.
Tuyến đường sắt cao tốc dài 142,3 km, có tên chính thức là WHOOSH – viết tắt cho “tiết kiệm thời gian, vận hành tối ưu và hệ thống đáng tin cậy” trong tiếng Indonesia. Đây cũng là tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên ở Đông Nam Á và Nam Bán Cầu.
>> Hợp tác với nhà thầu Trung Quốc, dự án tàu điện ngầm hơn 90.000 tỷ đồng bất ngờ bị xóa sổ
Đoàn tàu chạy bằng điện không phát thải carbon trực tiếp và di chuyển với tốc độ gần 350km/h, cắt giảm thời gian di chuyển giữa Jakarta và Bandung từ 3 tiếng xuống dưới 1 tiếng.
Việc xây dựng bắt đầu vào tháng 8 năm 2018, với chi phí 7,3 tỷ USD. Tuyến đường sắt cao tốc này bắt đầu chạy thử nghiệm có hành khách vào ngày 7/9/2023 và đi vào hoạt động thương mại vào ngày 17/10/2023. Tàu cao tốc Whoosh đã phục vụ 6,06 triệu lượt hành khách trong cả năm 2024. Tính đến tháng 9/2024, mỗi ngày có 62 chuyến Whoosh hoạt động.
Dự án 7,3 tỷ USD này được công ty liên doanh Nhà nước PT Kereta Cepat Indonesia China (PT KCIC) thực hiện, bao gồm 4 công ty Nhà nước Indonesia và Công ty Đường sắt Quốc tế Trung Quốc (China Railway International) có trụ sở tại Bắc Kinh. Đoàn tàu được tích hợp tốt với hệ thống giao thông công cộng địa phương.
Video Indonesia khai trương tuyến đường sắt cao tốc “WHOOSH” từ Jakarta đến Bandung có nhà thầu Trung Quốc ngày 2/10/2023 (Nguồn WIDO):
Các quan chức cho biết thêm, tuyến đường sắt cao tốc này đã được nhiệt đới hóa và được trang bị hệ thống an toàn có thể ứng phó với động đất, lũ lụt và các tình trạng khẩn cấp khác.
Theo trang Railway Pro, tuyến đường sắt cao tốc Jakarta – Bandung ban đầu dự kiến khánh thành vào năm 2021, nhưng đã bị trì hoãn do tranh chấp đất đai, đại dịch Covid-19 và vượt ngân sách 1,2 tỷ USD (hơn 31.196 tỷ đồng).
Theo Jakarta Post
