Trung Quốc hiện sở hữu hệ thống thủy điện hàng đầu thế giới, đóng vai trò then chốt trong chiến lược an ninh năng lượng và cam kết trung hòa carbon vào năm 2060. Nổi bật trong số đó là đập thủy điện Ô Đông Đức, được xây dựng trên sông Kim Sa, nằm giữa ranh giới hai tỉnh Vân Nam và Tứ Xuyên.
Công trình được khởi công từ tháng 12/2015 và có bức tường cao 270m – cao gấp rưỡi mức 185m của đập Tam Hiệp. Tổng vốn đầu tư cho dự án lên tới 120 tỷ nhân dân tệ, tương đương khoảng 430.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, để xây dựng con đập, khoảng 32.000 cư dân đã phải di dời.
Đập Ô Đông Đức có tổng công suất lắp đặt lên tới 10,2 GW. Lượng điện sản xuất từ đập hiện được hòa vào lưới điện miền Nam Trung Quốc, phục vụ cho các khu vực phát triển chiến lược như vùng Vịnh Lớn Quảng Đông – Hồng Kông – Ma Cao.
Đáng chú ý, đập này là công trình đầu tiên trên thế giới được xây dựng bằng loại xi măng tỏa nhiệt thấp (low-heat cement), giúp giảm ứng suất nhiệt và tăng độ bền công trình theo thời gian.
Chuyên gia phân tích thị trường năng lượng Wei Hanyang nhận định: “Siêu đập này chủ yếu cung cấp điện cho tỉnh Quảng Đông, góp phần giải quyết tình trạng thiếu điện tại các trung tâm kinh tế ven biển. Với vị trí gần các khu đô thị lớn, Ô Đông Đức là một trong số ít các đập thủy điện lớn có lợi thế kết nối với lưới điện trọng điểm”.
Ông cũng cho rằng Trung Quốc sẽ cần phát triển thêm nhiều nguồn năng lượng sạch khác nếu muốn duy trì cam kết giảm phát thải carbon trong dài hạn.
Đập Ô Đông Đức hiện là dự án thủy điện lớn thứ tư tại Trung Quốc và đứng thứ bảy toàn cầu. Theo tính toán, nhà máy có thể tạo ra khoảng 39 tỷ kWh điện mỗi năm – đủ để giảm hơn 30,5 triệu tấn khí thải C02 – đóng góp đáng kể vào mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2060.
