Việc giá dầu Brent giảm xuống dưới 70 USD/thùng lần đầu tiên kể từ cuối năm 2021 vào thứ Ba (10/9) sẽ bật đèn xanh cho các nhà hoạch định chính sách cắt giảm lãi suất, vì đây là thành phần quan trọng của cú sốc năng lượng dẫn đến cuộc khủng hoảng lạm phát tồi tệ nhất trong nhiều thập kỷ.
Các ngân hàng đầu tư từ Citigroup đến JPMorgan đã đưa ra triển vọng giá dầu giảm xuống còn 60 USD/thùng vào năm 2025, điều này có thể củng cố thêm cơ hội Mỹ và các nền kinh tế lớn khác vượt qua tác động của chi phí vay cao mà không bị suy thoái kinh tế gây thiệt hại.
“Xác suất hạ cánh mềm áp dụng cho cả châu Âu và Mỹ sẽ tăng lên… Nhìn chung, việc hạ lãi suất trở lại sẽ là một tín hiệu tích cực cho thế giới và giúp các ngân hàng trung ương trở lại trạng thái trung lập”, Tim Drayson, Giám đốc kinh tế tại Legal & General Investment Management và là cựu quan chức Bộ Tài chính Anh cho biết.
Đối với các ngân hàng trung ương chuẩn bị cắt giảm lãi suất trong tháng này, sự sụt giảm gần đây của giá dầu đã mở ra cánh cửa nới lỏng rộng hơn. Các quan chức tại Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) chuẩn bị đưa ra đợt giảm lãi suất thứ hai vào tuần này, trong khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) được kỳ vọng sẽ bắt đầu chu kỳ nới lỏng trong tuần tới.
Trong khi đó, việc giá dầu giảm về 60 USD/thùng sẽ có khả năng làm giảm thêm tỷ lệ lạm phát và mang lại cho người tiêu dùng một khoản thu nhập khả dụng. Đó là một điểm sáng hiếm hoi trong một thế giới nhiều rủi ro, từ khả năng xảy ra chiến tranh thương mại cho đến nỗi lo về tác động của vòng xoáy giảm phát của Trung Quốc đối với nhu cầu toàn cầu.
“Điều này rất hữu ích, đặc biệt là đối với các ngân hàng trung ương… Nó làm giảm áp lực lạm phát, đây chính xác là điều các ngân hàng trung ương cần hiện nay”, Christof Ruehl, nhà phân tích cấp cao tại Trung tâm Chính sách Năng lượng Toàn cầu của Đại học Columbia cho biết.
Điều chỉnh theo lạm phát, giá dầu hiện ở mức tương tự cách đây hai thập kỷ, khi cơn sốt hàng hóa của Trung Quốc mới bắt đầu. Các nhà phân tích tại JPMorgan và Citigroup dự kiến giá dầu sẽ tiếp tục giảm vào năm tới, vì nhu cầu tăng trưởng suy yếu bị lấn át bởi nguồn cung mới dồi dào.
Ben Luckock, giám đốc dầu mỏ toàn cầu tại Trafigura cho biết giá dầu Brent “có thể sẽ sớm đạt mức 60 USD/thùng”. Công ty giao dịch hàng hoá Gunvor Group đã cảnh báo rằng thị trường dầu mỏ sẽ “xấu đi”.
Nhu cầu yếu là một phần nguyên nhân khiến giá dầu thấp hơn, đặc biệt là khi nền kinh tế Mỹ mất đà và bối cảnh giảm phát của Trung Quốc ngày càng rõ rệt hơn.
Alicia Garcia-Herrero, nhà kinh tế trưởng khu vực Châu Á – Thái Bình Dương tại Natixis SA cho biết: “Điều này chỉ ra hướng đi của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Trung Quốc đang trong tình trạng giảm tốc về mặt cấu trúc, và tình trạng này vẫn đang tiếp diễn. Và sau đó, Mỹ cũng đưa ra cùng một bối cảnh, có thể không phải là cấu trúc nhưng theo chu kỳ”.
Tăng trưởng nguồn cung
Trong khi nền kinh tế Mỹ cho thấy dấu hiệu suy yếu, ngành công nghiệp dầu mỏ của nước này vẫn trong tình trạng khả quan.
Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), sản lượng dầu toàn cầu sẽ tăng 1,5 triệu thùng/ngày trong năm nay và năm sau – dẫn đầu là các mỏ đá phiến của Mỹ – vượt xa mức tăng trưởng nhu cầu thế giới khoảng 50%. Sự gia tăng nguồn cung này là một lý do khiến giá tiếp tục giảm mặc dù Ả Rập Xê Út và các đồng minh trong liên minh OPEC+ đã kéo dài thời gian cắt giảm sản lượng.
Dầu thô có tầm quan trọng lâu dài đối với giá tiêu dùng toàn cầu đến mức giá giảm nhanh xuống 60 USD/thùng sẽ tạo ra sự khác biệt đáng kể.
Mô hình SHOK do Bloomberg Economics đưa ra cho thấy giá dầu ở mức 60 USD/thùng sẽ loại bỏ 0,4% khỏi tỷ lệ lạm phát ở Mỹ và Châu Âu vào cuối năm 2024 và đầu năm 2025. Đối với Trung Quốc, mức giảm sẽ bằng một nửa con số đó.
Trong khi đó, tác động kích thích tức thời của giá dầu thấp hơn đối với tăng trưởng kinh tế có thể yếu hơn tác động đến giá tiêu dùng.
Theo kịch bản 60 USD/thùng, mô hình SHOK dự đoán triển vọng tăng trưởng của Mỹ sẽ không có nhiều thay đổi từ kết quả đó và mức tăng 0,2% ở Anh và khu vực đồng euro.
“Sẽ có những mặt tích cực cho người tiêu dùng ở thị trường phát triển, điều này sẽ giúp hạ nhiệt lạm phát và thúc đẩy thu nhập thực tế”, ông Tim Drayson cho biết.