Theo Báo cáo triển vọng kinh tế khu vực châu Á, IMF cho biết, áp lực giá giảm liên tục từ Trung Quốc có thể gây căng thẳng thương mại bằng cách gây tổn hại đến các ngành ở các nước láng giềng có cơ cấu xuất khẩu tương tự, đồng thời IMF cũng kêu gọi Chính phủ Trung Quốc thực hiện các bước cần thiết để đạt được sự phục hồi do nhu cầu thúc đẩy nhiều hơn cho nền kinh tế.
“Một sự suy thoái kéo dài và lớn hơn dự kiến ở Trung Quốc sẽ gây hại cho cả khu vực và nền kinh tế toàn cầu”, IMF cho biết.
Những căng thẳng thương mại bùng phát, với các quốc gia như Mỹ và phương Tây đã áp thuế quan đối với xe điện của Trung Quốc và sau đó Trung Quốc đáp trả bằng thuế của riêng mình đối với một số mặt hàng nhập khẩu từ phương Tây.
“Cuối cùng, điều này sẽ ảnh hưởng đến triển vọng tăng trưởng của tất cả các quốc gia, bao gồm cả các quốc gia kết nối có thể hưởng lợi từ việc sắp xếp lại chuỗi cung ứng trong ngắn hạn”, báo cáo cho biết.
Theo IMF, phản ứng chính sách của Trung Quốc rất quan trọng trong bối cảnh này: Các biện pháp kích thích sản xuất và xuất khẩu có thể làm trầm trọng thêm căng thẳng thương mại với các nước, trong khi các nỗ lực giải cứu thị trường bất động sản và kích thích tiêu dùng tư nhân sẽ hỗ trợ tăng trưởng của cả khu vực và toàn cầu.
Trong dự báo mới nhất, IMF dự kiến châu Á sẽ tăng trưởng 4,6% vào năm 2024 và 4,4% vào năm 2025 với chính sách tiền tệ nới lỏng hơn trên toàn cầu được dự kiến sẽ thúc đẩy nhu cầu tư nhân vào năm tới.
Dự báo cho năm 2024 và năm 2025 đều được điều chỉnh tăng 0,1 điểm phần trăm so với dự báo của IMF đưa ra vào tháng 4, nhưng thấp hơn mức tăng trưởng 5% vào năm 2023.
IMF cho biết, rủi ro “có xu hướng giảm” vì các bước thắt chặt tiền tệ trong quá khứ và căng thẳng địa chính trị có thể gây tổn hại đến nhu cầu toàn cầu, làm tăng chi phí thương mại và gây chấn động thị trường.
“Một rủi ro nghiêm trọng là sự leo thang trong các mức thuế trả đũa qua lại giữa các đối tác thương mại lớn”, điều này sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng phân mảnh thương mại và gây tổn hại đến tăng trưởng trong khu vực.
IMF cho biết, sự hỗn loạn gần đây của thị trường cũng có thể báo trước những đợt biến động trong tương lai khi thị trường định giá thêm các đợt cắt giảm lãi suất lớn của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và các đợt tăng lãi suất dần dần của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ).
Báo cáo cho biết: “Những thay đổi đột ngột trong kỳ vọng về các lộ trình chính sách này có thể khiến tỷ giá hối đoái điều chỉnh mạnh, với sự lan tỏa sang các phân khúc thị trường tài chính khác… Mặc dù bản thân sự biến động không nhất thiết gây hại, nhưng nó có thể làm suy yếu niềm tin của người tiêu dùng và nhà đầu tư”.
Các báo cáo gần đây từ các tổ chức khác như Ngân hàng Thế giới (WB) và Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) cũng đã nêu bật những thách thức tương tự.
Trong đó, một trong những mối lo ngại là nhu cầu xuất khẩu đã giúp thúc đẩy tăng trưởng cho phần lớn châu Á sẽ suy giảm nhiều hơn dự kiến.
Chính sách thắt chặt tiền tệ đã được triển khai ở nhiều nơi trên thế giới và khi lạm phát hạ nhiệt, lãi suất chính sách thực tế đã tăng lên, điều này có thể gây áp lực lên hoạt động toàn cầu và theo đó sẽ ảnh hưởng tới xuất khẩu.
Khi cuộc bầu cử ở Mỹ đang đến gần, mối đe dọa về thuế quan đã làm dấy lên mối lo ngại trong số nhiều nhà kinh tế. Các ước tính rất khác nhau, nhưng theo kịch bản ứng cử viên đảng Cộng hòa Donald Trump thắng cử và thuế quan đối với hàng xuất khẩu sang Mỹ tăng mạnh, hậu quả có thể làm giảm vài điểm phần trăm trong tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội ở châu Á.
“Cần có sự quản lý kinh tế vĩ mô thận trọng và nhanh nhẹn để điều hướng các nền kinh tế châu Á trong giai đoạn tới”, IMF cho biết.