Người tiêu dùng Nhật Bản ngày càng thấy nhiều chuối Việt Nam tại các siêu thị, khi vị thế thống trị của nguồn nhập khẩu từ Philippines dần suy giảm.

Số liệu thương mại của Nhật Bản cho thấy, năm ngoái, lượng chuối nhập khẩu từ Việt Nam đạt 33.000 tấn, gấp gần 14 lần so với năm 2019, qua đó nâng thị phần của Việt Nam trong tổng lượng chuối nhập khẩu của Nhật từ 0,2% lên 3,2%.

Tháng trước, lượng chuối Việt Nam nhập khẩu vào khu vực Tokyo đã hơn gấp đôi so với cùng kỳ năm trước. Dù vẫn chỉ chiếm một tỷ trọng nhỏ trong tổng lượng nhập khẩu, con số này có thể báo hiệu một bước đột phá trước thị phần từng gần như tuyệt đối của Philippines.

“Hiện nay, chuối Việt Nam xuất hiện trên thị trường thường xuyên hơn rất nhiều”, một thương nhân tại Chợ Ota ở Tokyo cho biết. Người này cho hay, lần đầu tiên họ nhận thấy các thùng chuối từ Việt Nam vào khoảng năm 2023. Hiện tại, về sản lượng giao hàng, chuối Việt Nam đứng sau Philippines và Ecuador.

Theo một công ty thương mại, mức tăng trưởng này đến từ sự kết hợp giữa giá thấp và chất lượng tốt. Chi phí trồng trọt tại Việt Nam thấp hơn so với Philippines và các quốc gia sản xuất lớn khác. Bên cạnh đó, khoảng cách địa lý từ Việt Nam tới Nhật Bản ngắn hơn nhiều so với các nguồn cung từ khu vực Mỹ Latinh như Mexico và Ecuador, giúp chi phí vận chuyển rẻ hơn.

Một chuỗi siêu thị gần Tokyo cho biết, họ bắt đầu bán thử chuối Việt Nam cách đây hai năm, và hiện nay khách hàng thường chọn mua loại chuối này. Một chuỗi siêu thị khác bán chuối Việt Nam rẻ hơn khoảng 10% so với chuối từ Philippines.

Vị thế thống trị của Philippines trên thị trường chuối Nhật Bản phần nào xuất phát từ nỗ lực phối hợp của các nhà nhập khẩu Nhật và nhà vườn Philippines nhằm duy trì nguồn cung ổn định. Thị phần của họ đạt đỉnh khoảng 90% vào đầu thập niên 2010.

Tuy nhiên, trong một thập kỷ qua, dịch bệnh và thời tiết thất thường đã làm giảm sản lượng, trong khi chi phí lao động gia tăng đã đẩy giá thành lên cao. Dù Philippines vẫn là nhà xuất khẩu chuối lớn nhất sang Nhật Bản, thị phần của họ đã giảm xuống còn khoảng 75% vào năm ngoái. Chất lượng chuối cũng không ổn định, khiến một số nhà nhập khẩu cắt giảm lượng mua, theo một công ty thương mại.

“Việt Nam bắt đầu trồng chuối tương đối muộn, nên dịch bệnh chưa lan rộng và chất lượng vẫn cao”, một đại diện công ty bán buôn nông sản nhận xét. Cây chuối còn trẻ cho ra quả tươi hơn và bảo quản được lâu hơn.

Nhật Bản và Việt Nam đều là thành viên của Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), do đó mức thuế nhập khẩu chuối từ Việt Nam hiện chỉ ở mức 5,4% và sẽ tiếp tục giảm theo lộ trình, tiến tới xóa bỏ hoàn toàn vào năm 2028.

Ngược lại, theo các nguồn tin trong ngành, thuế nhập khẩu chuối từ Philippines dự kiến vẫn duy trì mức dao động từ 8% đến 18% tùy mùa vụ. Điều này có thể mang lại lợi thế cạnh tranh lớn hơn nữa về giá cho chuối Việt Nam.

Theo Nikkei Asia