Tháng 5, giá gạo tại Nhật Bản đã tăng vọt 101,7% so với cùng kỳ năm ngoái, đánh dấu mức tăng mạnh nhất trong hơn nửa thế kỷ, khi lạm phát lõi của nước này cũng tăng lên mức cao nhất kể từ tháng 1 năm 2023.
Đây là tháng thứ ba liên tiếp giá gạo tăng với tốc độ cao, sau khi đã tăng 98,4% trong tháng 4 và 92,1% trong tháng 3. Trước áp lực leo thang của giá lương thực thiết yếu, Chính phủ Nhật Bản đã phải tung ra kho dự trữ gạo khẩn cấp nhằm bình ổn thị trường và đảm bảo an ninh lương thực.
Đồng thời, lạm phát lõi – chỉ số loại trừ giá thực phẩm tươi sống – tăng lên 3,7% trong tháng 5, vượt dự báo 3,6% của các chuyên gia kinh tế do Reuters khảo sát và cao hơn mức 3,5% ghi nhận trong tháng trước.
Trong khi đó, lạm phát toàn phần đạt 3,5%, thấp hơn đôi chút so với mức 3,6% hồi tháng 4, nhưng vẫn đánh dấu tháng thứ 38 liên tiếp lạm phát vượt mục tiêu 2% mà Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) đề ra. Còn chỉ số lạm phát siêu lõi – loại trừ cả giá thực phẩm tươi sống và năng lượng cũng tăng lên 3,3% so với mức 3% của tháng trước.

Theo bà Marcella Chow, Chiến lược gia Thị trường Toàn cầu tại JP Morgan Asset Management, giá gạo hiện chiếm khoảng 50% trong cơ cấu lạm phát lõi của Nhật Bản. Bà nhận định xu hướng lạm phát sắp tới sẽ phụ thuộc nhiều vào giá lương thực, đặc biệt là gạo.
Bà Chow chia sẻ với CNBC rằng: “Nếu giá gạo giảm nhờ các biện pháp của Chính phủ, và điều này kéo theo giá các món ăn có gạo hay giá nhà hàng giảm theo, thì người dân có thể sẽ chi tiêu nhiều hơn”.
Ông Kei Okamura, quản lý danh mục đầu tư tại Neuberger Berman, cũng cho rằng mức lạm phát hiện tại không gây bất ngờ trong bối cảnh giá thực phẩm tăng cao, song ông dự đoán áp lực giá từ nhóm này sẽ giảm bớt trong vài tháng tới. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rằng căng thẳng địa chính trị tại Trung Đông có thể tác động đến giá năng lượng, kéo theo những rủi ro mới về lạm phát.
Những số liệu trên được công bố sau khi BOJ quyết định giữ nguyên lãi suất ở mức 0,5% trong cuộc họp chính sách tiền tệ gần đây. Trong thông cáo, BOJ cho biết việc doanh nghiệp dần chuyển gánh nặng tăng lương sang giá bán đã góp phần để lạm phát lõi ở mức cao.
Thống đốc BOJ, ông Kazuo Ueda, tuần trước nói trước Quốc hội rằng Ngân hàng Trung ương sẽ tiếp tục tăng lãi suất “khi có đủ cơ sở tin tưởng rằng lạm phát nền sẽ tiệm cận hoặc ổn định quanh mức 2%”.
Dù vậy, BOJ vẫn giữ nhận định rằng lạm phát sẽ có xu hướng chậm lại trong thời gian tới do đà suy giảm của nền kinh tế. Cũng trong quý I, GDP của Nhật Bản đã giảm 0,2% so với quý trước, đánh dấu quý đầu tiên suy giảm trong một năm, chủ yếu do xuất khẩu sụt giảm.
Tham khảo CNBC