Phó Tổng thống Mỹ J.D. Vance ngày Chủ nhật cho biết Tổng thống Donald Trump đang “cân nhắc” việc áp đặt các mức thuế quan mới đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc nhằm đáp trả việc nước này mua dầu của Nga.

Trong cuộc phỏng vấn với kênh Fox News, Vance được hỏi liệu ông Trump có hành động chống lại Bắc Kinh giống như đã làm với New Delhi vào tuần trước hay không, khi Tổng thống công bố mức thuế trừng phạt 25% đối với hàng nhập khẩu từ Ấn Độ do nước này tiếp tục mua dầu của Nga bất chấp nhiều lần cảnh báo của ông.

“Tổng thống nói rằng ông đang cân nhắc, nhưng chưa đưa ra quyết định chính thức”, Vance cho hay. “Rõ ràng, vấn đề với Trung Quốc phức tạp hơn đôi chút bởi vì mối quan hệ của chúng ta với Trung Quốc tác động đến rất nhiều vấn đề khác không liên quan đến tình hình với Nga. Vì vậy, Tổng thống đang xem xét các lựa chọn và tất nhiên sẽ đưa ra quyết định khi ông thấy phù hợp”.

Phản ứng từ Bắc Kinh

Trong chiến dịch tranh cử, ông Trump cam kết sẽ chấm dứt chiến tranh tại Ukraine “ngay trong ngày đầu tiên” của nhiệm kỳ tổng thống. Sau hơn sáu tháng, ông đã tìm cách gia tăng áp lực buộc Tổng thống Nga Vladimir Putin chấm dứt xung đột, nhưng đến nay vẫn chưa đạt được kết quả rõ rệt.

Khi được hỏi phản hồi về phát biểu của Vance, Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington cho biết thương mại giữa Trung Quốc và Nga nằm trong phạm vi luật pháp quốc tế.

“Cộng đồng quốc tế, bao gồm cả Trung Quốc, đã tiến hành hợp tác bình thường với Nga trong khuôn khổ luật pháp quốc tế”, ông Lưu Bằng Vũ, người phát ngôn Đại sứ quán, cho biết. “Điều này hợp lý, hợp pháp và không gây tổn hại cho bất kỳ bên thứ ba nào. Trung Quốc luôn kiên quyết phản đối các biện pháp trừng phạt đơn phương phi pháp, phi lý và cái gọi là quyền tài phán ngoài lãnh thổ của Mỹ”, ông nói thêm. “Các cuộc chiến thuế quan không có kẻ chiến thắng. Ép buộc và gây sức ép sẽ không mang lại kết quả”.

Sắc lệnh hành pháp mà ông Trump đang viện dẫn để áp thêm thuế đối với hàng hóa Ấn Độ – dựa trên quyền hạn khẩn cấp của Tổng thống – không nêu đích danh Trung Quốc, nhưng trao cho Chính phủ Mỹ quyền hạn rộng rãi để giám sát bất kỳ quốc gia nào “trực tiếp hoặc gián tiếp nhập khẩu dầu từ Liên bang Nga” và khuyến nghị xem có nên áp dụng mức thuế tương tự hay không.

Các quan chức kinh tế hàng đầu của ông Trump đã kết thúc vòng đàm phán cấp cao thứ ba với các đối tác Trung Quốc tại Stockholm, Thụy Điển, gần hai tuần trước. Phía Trung Quốc cho biết hai bên đã đồng ý gia hạn việc tạm hoãn các đợt tăng thuế mới, dự kiến sẽ kết thúc vào ngày 12/8, mặc dù Chính quyền Trump vẫn chưa chính thức xác nhận việc gia hạn này.

Dầu Nga và công cụ đàm phán

Dự kiện ông Trump và ông Putin sẽ gặp nhau trong tuần này. Hai bên được cho là sẽ cố gắng đạt được một thỏa thuận nhằm chấm dứt chiến tranh tại Ukraine. Tuy nhiên vẫn chưa rõ ông Trump sẵn sàng sử dụng thêm bao nhiêu biện pháp thuế quan để hạn chế nguồn thu từ dầu mỏ mà Moscow đang dùng để tài trợ cho chiến tranh.

Ông Vance tránh đi sâu vào khả năng áp thuế bổ sung với hàng hóa Trung Quốc và chuyển sang bảo vệ quan điểm rằng thuế quan là một “công cụ đàm phán” hiệu quả.

Đe dọa áp thuế “là một công cụ đàm phán vô cùng hiệu quả, bởi khi bạn nói với các quốc gia đang tiếp cận thị trường Mỹ rằng… họ sẽ không thể vào thị trường Mỹ trừ khi trả một khoản thuế lớn hoặc mở cửa thị trường của chính họ – bạn đã thấy điều này xảy ra với Liên minh châu Âu, với các quốc gia châu Á, khắp thế giới – họ đang mở cửa thị trường cho hàng hóa Mỹ”, Vance nói.

Là khách hàng mua dầu lớn nhất của Nga, Trung Quốc đã trở thành nguồn cứu trợ kinh tế quan trọng cho Moscow, khiến một số quốc gia phương Tây cáo buộc Bắc Kinh gián tiếp hỗ trợ chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine, nay đã bước sang năm thứ tư. Theo số liệu của Hải quan Trung Quốc, năm ngoái nước này đã nhập khẩu kỷ lục 108,5 triệu tấn dầu từ Nga, chiếm gần 20% tổng lượng dầu nhập khẩu của Trung Quốc.

Theo SCMP