Tổng thống Mỹ Donald Trump một lần nữa bày tỏ sự quan tâm đến việc mua lại Greenland trong bài phát biểu trước Quốc hội hôm thứ Ba. Ông vẽ nên viễn cảnh thịnh vượng và an toàn cho “những con người tuyệt vời” của hòn đảo này, một lãnh thổ tự trị thuộc Vương quốc Đan Mạch.
“Chúng tôi sẽ bảo vệ các bạn, chúng tôi sẽ giúp các bạn trở nên giàu có, và cùng nhau, chúng ta sẽ đưa Greenland lên một tầm cao chưa từng có”, ông Trump tuyên bố. “Đây là một vùng đất rất rộng lớn nhưng dân số lại rất ít, và đặc biệt quan trọng đối với an ninh quân sự”.
Các cuộc khảo sát cho thấy phần lớn người dân Greenland phản đối việc sáp nhập vào Mỹ, mặc dù đa số vẫn ủng hộ độc lập khỏi Đan Mạch trong tương lai.
Ngay cả trước khi bắt đầu nhiệm kỳ tổng thống thứ hai, ông Trump đã bày tỏ mong muốn đưa Greenland trở thành một phần của Hoa Kỳ, mặc dù đồng minh NATO là Đan Mạch đã tuyên bố rằng hòn đảo này không phải để bán.
Trong bài phát biểu, ông Trump gửi thông điệp trực tiếp đến người dân Greenland, “Chúng tôi hoàn toàn ủng hộ quyền tự quyết của các bạn, và nếu các bạn chọn, chúng tôi sẵn sàng chào đón các bạn vào Hợp chúng quốc Hoa Kỳ”.
Ông cũng cho biết chính quyền của mình đang “làm việc với tất cả các bên liên quan” để có được Greenland, đồng thời nói thêm, “Tôi nghĩ chúng ta sẽ có được nó, bằng cách này hay cách khác”, khiến các nghị sĩ Đảng Cộng hòa trong Hạ viện bật cười.
Phản ứng của Greenland và Đan Mạch
Sự quan tâm của Trump đã thúc đẩy phong trào độc lập của Greenland, làm dấy lên lời kêu gọi thảo luận nhanh chóng về việc tách khỏi Đan Mạch. Tuy nhiên, Đảng cầm quyền Inuit Ataqatigiit của Greenland tuyên bố sẽ không vội vàng tổ chức cuộc trưng cầu dân ý về độc lập sau cuộc tổng tuyển cử ngày 11/3, do lo ngại về tác động kinh tế và phúc lợi.
Đại sứ Đan Mạch tại Liên Hợp Quốc, bà Christina Markus Lassen, nhấn mạnh: “Tương lai của Greenland là do chính người dân Greenland quyết định. Độc lập là điều có thể, và họ có quyền tự quyết.”
Bà Lassen cũng cho biết Đan Mạch đồng tình với chính quyền Trump về việc cần tăng cường an ninh xung quanh khu vực Bắc Cực trong bối cảnh địa chính trị hiện nay. “Chúng tôi đã hợp tác với NATO và Mỹ trong vấn đề này từ lâu. Đan Mạch và Mỹ có mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương rất chặt chẽ, đặc biệt trong các vấn đề an ninh liên quan đến Greenland và Bắc Cực”, bà nói.
Đồng thời, sự cương quyết của ông Trump cũng gây ra nhiều phản ứng trên trường quốc tế và trong nội bộ Mỹ. Tại Đan Mạch, cựu Bộ trưởng phụ trách Greenland, Tom Høyem, cho rằng những nỗ lực của Trump không phải là điều mới mẻ, ám chỉ rằng các đề xuất tương tự đã từng được đưa ra trong quá khứ.
Trong Quốc hội Mỹ, một số đề xuất lập pháp đã được đưa ra nhằm hỗ trợ việc mua lại Greenland. Đáng chú ý, Hạ nghị sĩ Buddy Carter đã giới thiệu dự luật cho phép Tổng thống Trump “mua hoặc bằng cách khác” để có được Greenland, đồng thời đề xuất đổi tên hòn đảo thành “Red, White, and Blueland” để phản ánh tinh thần yêu nước của Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, các chuyên gia đặt câu hỏi về lợi ích thực sự của Greenland nếu chấp nhận đề nghị của Trump, cho rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng có thể khiến người dân Greenland nhận được ít hơn so với những gì họ hiện có từ Đan Mạch, hoặc Hoa Kỳ sẽ phải trả nhiều hơn cho những gì họ nhận được.
Trong khi đó, một số nhà phân tích cho rằng ông Trump đang đứng trước lựa chọn giữa việc tiếp tục theo đuổi chính sách bành trướng lãnh thổ hoặc đạt được một thỏa thuận an ninh mang tính bước ngoặt liên quan đến Greenland.
