Thị trường năng lượng châu Á đang chứng kiến một bước ngoặt lớn khi tập đoàn Indian Oil Corporation (IndianOil) – nhà máy lọc dầu lớn nhất Ấn Độ – vừa hoàn tất thỏa thuận mua khoảng 7 triệu thùng dầu thô từ Mỹ, Trung Đông và Canada.
Động thái này cho thấy New Delhi đang từng bước rút khỏi sự phụ thuộc vào dầu Nga, giữa lúc rủi ro trừng phạt từ Washington gia tăng và mức chiết khấu hấp dẫn từng khiến dầu Nga trở nên khó cưỡng, nay không còn giữ được sức hút như trước.
Cụ thể, IndianOil đã ký hợp đồng mua 4,5 triệu thùng dầu WTI Midland từ Mỹ, 2 triệu thùng dầu Das của UAE và 500.000 thùng dầu Western Canadian Select (WCS) từ Canada.
Đây đều là các loại dầu thô nhẹ, được đánh giá là sự thay thế khả thi cho nguồn dầu Urals và ESPO mà các nhà máy Ấn Độ vốn ưa chuộng suốt thời gian qua.

Sự chuyển hướng rõ rệt của IndianOil diễn ra ngay sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ áp dụng các biện pháp thuế quan thứ cấp đối với bất kỳ quốc gia hoặc công ty nào tiếp tục bắt tay với Moscow trong lĩnh vực năng lượng.
Điều này đã khiến không chỉ IndianOil mà cả ba “ông lớn” khác – BPCL, HPCL và MRPL – đồng loạt tạm ngưng mua dầu Nga, tạo nên cú sốc nguồn cung ngay tại một trong những thị trường tiêu thụ lớn nhất của Nga.
Trên thực tế, bộ tứ này chiếm hơn 60% công suất lọc dầu của toàn Ấn Độ và thường nhập khẩu khoảng 1,1 – 1,2 triệu thùng dầu Nga mỗi ngày. Tuy nhiên, trong bối cảnh lệnh trừng phạt dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/8, các doanh nghiệp hiện đang chờ chỉ đạo từ Bộ Dầu mỏ Ấn Độ để xác định hướng đi tiếp theo.
Trong khi đó, các nhà máy lọc dầu tại Ấn Độ đã nhanh chóng thích nghi bằng cách đẩy mạnh mua dầu từ Trung Đông và Tây Phi thông qua hợp đồng giao ngay, đồng thời tận dụng mức giá cạnh tranh từ Mỹ.
Giá dầu Trung Đông bán sang châu Á đã tăng mạnh trong những tuần gần đây do lo ngại nguồn cung từ Nga có thể bị gián đoạn – tạo cơ hội cho dầu WTI từ Mỹ trỗi dậy trên thị trường khu vực.
Giữa lúc chuỗi cung ứng đang biến động, dữ liệu theo dõi tàu biển vào cuối tuần trước cho thấy ít nhất 4 tàu chở dầu Nga vẫn đang lặng lẽ neo đậu ngoài khơi bờ biển phía Tây Ấn Độ, chưa thể cập cảng. Tổng lượng dầu trên các tàu ước tính dao động từ 2,9 đến 3,6 triệu thùng – một con số không nhỏ cho thấy mức độ bị động của Nga khi mất đi một trong những khách hàng chủ chốt kể từ năm 2022.
Việc IndianOil đột ngột thay đổi chiến lược nhập khẩu không chỉ là phản ứng trước sức ép từ Mỹ, mà còn báo hiệu sự dịch chuyển trong ưu tiên năng lượng của Ấn Độ: đa dạng hóa nguồn cung, giảm thiểu rủi ro chính trị và chuẩn bị cho những biến động có thể tiếp tục lan rộng trên bản đồ năng lượng toàn cầu.
Theo Reuters