Các công ty Nhật Bản đã đồng ý tăng lương trung bình hơn 5% trong năm nay, đánh dấu mức tăng mạnh nhất trong hơn 3 thập kỷ – một tín hiệu đáng mừng cho nhiều người lao động, mặc dù chưa rõ liệu mức tăng này có dẫn đến sự gia tăng đáng kể trong chi tiêu tiêu dùng hay không.
Khi các cuộc đàm phán lao động thường niên kết thúc trong tuần trước, nhiều tập đoàn lớn nhất của Nhật Bản tuyên bố đã đáp ứng đầy đủ yêu cầu của các công đoàn. Một số công ty, như tập đoàn điện tử Hitachi, thậm chí đã công bố mức tăng lương kỷ lục. Tuy nhiên, một số ngành vẫn chưa được hưởng lợi và vẫn còn phải chờ xem tình hình của lao động tại các doanh nghiệp nhỏ sẽ ra sao.
Việc tăng lương đáng kể được xem là rất cần thiết để đối phó với tình trạng chi phí sinh hoạt tăng cao do lạm phát. Nhiều công ty, nhờ đạt lợi nhuận kỷ lục vì đồng yên yếu, cũng muốn giữ chân nhân viên trong bối cảnh thiếu hụt lao động.
Về tổng thể, các nhà hoạch định chính sách từ lâu đã kêu gọi doanh nghiệp Nhật Bản tăng lương để giúp người dân thoát khỏi tâm lý e dè chi tiêu, vốn đã ăn sâu sau nhiều thập kỷ giảm phát.
Theo thống kê sơ bộ của Rengo – tổ chức công đoàn lớn nhất Nhật Bản với 7 triệu thành viên, mức tăng lương trung bình năm nay đạt 5,46%. Đây là năm thứ 3 liên tiếp tiền lương cơ bản tăng đáng kể và có thể trở thành mức tăng lương cao nhất trong 34 năm qua ở “xứ sở hoa anh đào”.
Con số này cao hơn so với mức sơ bộ 5,28% của năm ngoái, sau đó bị điều chỉnh giảm xuống 5,1% qua nhiều giai đoạn. Thông thường, kết quả cuối cùng sẽ thấp hơn con số sơ bộ do các thỏa thuận với các doanh nghiệp nhỏ thường được tính đến sau.
Tuy nhiên, các nhà kinh tế không quá lạc quan rằng ngay cả khi mức lương tăng mạnh, người tiêu dùng Nhật Bản sẽ sẵn sàng chi tiêu nhiều hơn.
Lạm phát tiêu dùng, bao gồm cả giá thực phẩm tươi sống, đã đạt 4% vào tháng 1 năm 2025, mức cao nhất trong 2 năm qua.
Cô Nana Nagayama, 51 tuổi, người đang có chuyến du lịch từ hòn đảo phía Bắc Hokkaido đến thăm Tokyo mừng con gái vừa tốt nghiệp Đại học, cho biết chồng cô không kỳ vọng mức tăng lương đáng kể và cho rằng tài chính gia đình vẫn sẽ eo hẹp.
“Ví dụ như chuyến đi này, chồng tôi đã không đi cùng để tiết kiệm tiền”, cô Nana nói.
Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng lương, Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba tuần này đã yêu cầu các cơ quan chức năng xem xét các biện pháp nhằm nâng cao thu nhập cho tài xế xe tải. Ông cũng cho biết Chính phủ sẽ tìm cách hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ chuyển chi phí gia tăng sang giá sản phẩm để họ có thể trả lương cao hơn cho nhân viên.
Các công đoàn thành viên của Rengo đã yêu cầu mức tăng lương trung bình 6,09% trong năm nay, cao hơn so với mức 5,85% của năm 2024 và đây là lần đầu tiên trong 32 năm, họ đưa ra yêu cầu vượt 6%.
Năm nay, Rengo tập trung vào việc đảm bảo mức tăng lương mạnh mẽ cho các doanh nghiệp nhỏ.
“Mức tăng trung bình tại các công ty nhỏ đã đạt mức cao nhất trong 33 năm qua, nhưng vẫn còn khoảng cách lớn giữa thu nhập của lao động ở doanh nghiệp nhỏ và doanh nghiệp lớn. Vì các cuộc đàm phán tiền lương tại các công ty nhỏ thường tiếp tục vào tháng 4 và tháng 5, chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ họ”, Chủ tịch Tomoko Yoshino phát biểu trong một cuộc họp báo.
Nhật Bản vẫn đang là nền kinh tế lớn thứ tư thế giới, chỉ xếp sau Mỹ, Trung Quốc và Đức. Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), kim ngạch tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của “đất nước mặt trời mọc” ước tính trong năm 2025 là khoảng 4.390 tỷ USD.
Theo Reuters/CNA
