Cáo buộc Đại học Harvard hợp tác với Trung Quốc, Chính phủ Mỹ ra sắc lệnh yêu cầu các du học sinh hiện tại phải chuyển sang trường khác hoặc mất địa vị cư trú hợp pháp. Hành động của chính quyền có thể sẽ mở rộng sang các trường đại học khác. Đại học Harvard cho rằng hành động của chính phủ là bất hợp pháp.

Trong khuôn viên Đại học Harvard. (Ảnh: PBS)

Công dân Trung Quốc tạo thành nhóm lớn nhất trong ngôi trường thuộc nhóm ưu tú Ivy League.

“Tôi cảm thấy cộng đồng người Trung Quốc trở thành mục tiêu nhiều hơn các nhóm khác”, Zhang, 24 tuổi, nghiên cứu sinh tiến sĩ ngành vật lý, nói với Reuters.

“Một vài người bạn khuyên tôi không nên ở lại chỗ trọ hiện tại nếu tình hình căng thẳng hơn, vì họ lo lực lượng của Cơ quan Di trú và hải quan có thể đến bắt người ngay tại nhà”, Zhang nói thêm.

Zhang cho biết nhiều sinh viên Trung Quốc tại Đại học Harvard rất lo lắng về tình trạng visa và cơ hội thực tập, dù một số người vẫn tin nhà trường có thể thắng trong bất kỳ vụ kiện nào.

Số lượng du học sinh Trung Quốc tại Mỹ năm 2024 là khoảng 277.000, thấp hơn đáng kể so với con số 370.000 của năm 2019, một phần do căng thẳng gia tăng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới và Chính phủ Mỹ giám sát chặt chẽ hơn.

Đại học Harvard cho biết, công dân Trung Quốc chiếm 1/5 số sinh viên quốc tế của trường năm 2024.

“Các thầy cô đã gửi email thông báo trường đang tích cực đưa ra phản hồi trong vòng 72 giờ tới và sẽ đàm phán với chính phủ”, Teresa, một nghiên cứu sinh người Trung Quốc tại Trường Kennedy của Đại học Harvard, cho biết.

Teresa đăng một bài trên mạng xã hội Xiaohongshu (Tiểu Hồng Thư) có tiêu đề “Người tị nạn Harvard”.

Chuyển hướng lựa chọn

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho rằng hành động của Mỹ “chỉ làm tổn hại hình ảnh và uy tín quốc tế” của chính mình, đồng thời cam kết sẽ “kiên quyết bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp” của sinh viên Trung Quốc ở nước ngoài.

Trong nhiều năm qua, Đại học Harvard đã đào tạo con của nhiều người trong giới tinh hoa Trung Quốc.

Zhang Kaiqi, một học viên cao học ngành y tế công cộng, đã đóng gói hành lý và quà lưu niệm để bay về Trung Quốc trong ngày 23/5. Nhưng khi nghe tin, anh lập tức hủy chuyến bay, đồng thời mất luôn kỳ thực tập tại một tổ chức phi chính phủ của Mỹ ở Trung Quốc.

“Tôi cảm thấy buồn và bực bội. Trong chốc lát tôi nghĩ đó là tin giả”, thanh niên 21 tuổi cho biết.

Những sinh viên Trung Quốc lo lắng nhất là những người đang làm trợ lý nghiên cứu trong kỳ nghỉ mùa hè gắn với visa – điều kiện để nộp đơn vào chương trình tiến sĩ trong tương lai, Zhang cho biết.

Khi các sinh viên khác bàng hoàng vì sắc lệnh mới ban hành, 2 sinh viên Trung Quốc cho biết họ được thêm vào các nhóm WhatsApp nơi những du học sinh hoảng loạn đang chia sẻ tư vấn pháp lý về tình trạng nhập cư.

Trong đó, một luật sư khuyên sinh viên không nên rời khỏi nước Mỹ hoặc đi lại bằng máy bay nội địa và chờ thông báo chính thức từ nhà trường.

Khi căng thẳng giữa Trung Quốc và Mỹ gia tăng trong những năm gần đây, nhiều gia đình Trung Quốc đã chuyển hướng cho con họ sang học tập tại các quốc gia nói tiếng Anh khác, như Úc và Singapore.

Ngày 23/5, Đại học Khoa học và Công nghệ Hong Kong thông báo sẽ cung cấp “thư mời nhập học vô điều kiện, quy trình tuyển sinh tinh gọn và hỗ trợ học thuật” để giúp các sinh viên bị ảnh hưởng chuyển tiếp một cách suôn sẻ.

Pippa Ebel, một chuyên gia tư vấn giáo dục độc lập ở thành phố Quảng Châu, cho rằng lệnh cấm không hoàn toàn đóng cánh cửa giáo dục đại học Mỹ, nhưng là “cú hích cuối cùng hướng sinh viên Trung Quốc đến những lựa chọn khác”.

>> Chính quyền Tổng thống Trump thu hồi quyền tuyển sinh quốc tế của Đại học Harvard