Hãng thông tấn trung ương Triều Tiên (KCNA) thông báo sáng 22/5 rằng nhà lãnh đạo Kim Jong Un đã chứng kiến “tai nạn nghiêm trọng” xảy ra trong buổi lễ hạ thủy tại xưởng đóng tàu Chongjin.
Theo KCNA, chiếc tàu nặng 5.000 tấn đã trượt xuống dốc quá sớm trong khi hệ thống đỡ không di chuyển đồng bộ, khiến tàu mất thăng bằng.
“Một số phần đáy tàu bị nghiền nát trong khi phần còn lại bị kẹt”, KCNA mô tả tình trạng của chiếc tàu chiến dài 470 feet – loại lớn nhất mà Bình Nhưỡng từng chế tạo.
Hình ảnh vệ tinh chụp ba ngày trước vụ tai nạn cho thấy con tàu nằm trên bệ phóng, cách một công trình nghi là khu vực quan sát khoảng 40 mét – nơi có thể ông Kim đã đóng quân trong sự kiện này.
Các hình ảnh vệ tinh được công bố cho thấy Triều Tiên đã triển khai những vật thể có hình dạng giống bóng bay hoặc bạt che xung quanh chiếc tàu chiến 5.000 tấn đang trong tình trạng nghiêng và chìm một phần tại thành phố Chongjin.
Mặc dù mục đích chính xác của các thiết bị này chưa được xác định, song các chuyên gia quân sự trong cuộc trao đổi với CNN cho rằng chúng có thể đóng vai trò hỗ trợ việc đưa tàu trở về vị trí thẳng đứng hoặc che chắn khỏi sự giám sát của các phương tiện bay không người lái.
“Những quả bóng bay được lắp đặt có vẻ không phải để làm nổi con tàu mà là để ngăn con tàu bị ngập thêm”, Dân biểu Yu Yong-weon – một nhà lập pháp Quốc hội Hàn Quốc kiêm chuyên gia phân tích quân sự – nhận định.
Cựu Đại úy Hải quân Mỹ Carl Schuster cho rằng, nếu các vật thể này thực sự là khinh khí cầu, chúng có thể phục vụ một trong hai mục đích: ngăn chặn “hoạt động do thám bằng máy bay không người lái tầm thấp đến tầm trung” hoặc giảm áp lực lên phần tàu vẫn mắc kẹt trên cầu tàu.
“Đó là khu vực có khả năng bị hư hại cao nhất, chịu thiệt hại nghiêm trọng nhất và vẫn chịu áp lực lớn trong khi phần phía trước vẫn nằm ngoài mặt nước”, ông giải thích.
Ông Carl Schuster cũng nhận xét những hình ảnh này dường như không cho thấy bất kỳ túi khí nổi nào hỗ trợ thân tàu – một kỹ thuật mà Mỹ có thể áp dụng trong tình huống tương tự. Ông bổ sung, ngành hàng hải Triều Tiên có thể chưa đủ tiên tiến để thực hiện các kỹ thuật phức tạp như vậy.
Ông Nick Childs, nghiên cứu viên cấp cao về lực lượng hải quân và an ninh hàng hải tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế, cảnh báo Triều Tiên có thể gây thêm thiệt hại cho con tàu nếu sử dụng bóng bay để giữ cho tàu nổi hoặc nâng tàu lên.
“Rất có khả năng con tàu đang phải chịu rất nhiều áp lực và việc nâng từ trên cao có thể làm tăng thêm những áp lực đó”, ông nhấn mạnh. Theo chuyên gia Childs, quy trình thông thường là phải tăng lực nổi của tàu lên mức tối đa trước khi kéo tàu lên từ bên dưới.
Hoạt động cứu hộ phức tạp
Chuyên gia Schuster nhận xét những hình ảnh này dường như không cho thấy bất kỳ túi khí nổi nào hỗ trợ thân tàu – một kỹ thuật mà Mỹ có thể áp dụng trong tình huống tương tự. Ông bổ sung, ngành hàng hải Triều Tiên có thể chưa đủ tiên tiến để thực hiện các kỹ thuật phức tạp như vậy.
Truyền thông Nhà nước Triều Tiên trước đó thông báo thiệt hại không nghiêm trọng như lo ngại ban đầu và không có lỗ thủng nào trên thân tàu, mặc dù chiếc tàu bị trầy xước dọc theo mạn và một lượng nước biển đã tràn vào đuôi tàu. Họ ước tính việc sửa chữa có thể hoàn thành trong khoảng 10 ngày – tuy nhiên các nhà phân tích tỏ ra hoài nghi.
Tuy nhiên, chuyên gia Carl Schuster từng chia sẻ với CNN rằng công việc sửa chữa có thể kéo dài tới 6 tháng, tùy thuộc vào mức độ hư hỏng thân tàu, lượng nước tràn vào và lượng “lớp muối” hình thành trên bề mặt kim loại như các mối nối.
Vị trí bấp bênh của con tàu khiến hoạt động cứu hộ trở nên phức tạp bất thường. Ông Decker Eveleth, nhà phân tích nghiên cứu cộng tác tại CNA – tổ chức phi lợi nhuận chuyên nghiên cứu quốc phòng, nhận định: “Việc để một nửa con tàu ở dưới nước và một nửa ở ngoài khơi về cơ bản là tình huống tồi tệ nhất có thể xảy ra”.
Theo ông, hoạt động này sẽ đơn giản hơn nếu con tàu chìm hoàn toàn xuống nước hoặc lật hoàn toàn trên đất liền. “Nhưng vì nó một nửa trên đất liền và một nửa trên nước – nếu cố kéo nửa chìm ra, có nguy cơ làm cong và gãy sống tàu”, chuyên gia Eveleth cảnh báo, ám chỉ cấu trúc xương sống chạy dọc đáy tàu. “Và nếu điều đó xảy ra, toàn bộ con tàu sẽ trở thành đống đổ nát”.
Theo thông tin từ các nguồn tin, chính quyền Triều Tiên đã tiến hành các biện pháp trừng phạt nghiêm khắc, bắt giữ 4 cá nhân được cho là có liên quan đến sự cố, trong đó có kỹ sư trưởng của xưởng đóng tàu.
Xưởng đóng tàu Chongjin, tọa lạc tại thành phố cảng Đông Bắc Triều Tiên, vốn chỉ nổi tiếng với việc sản xuất các loại tàu nhỏ như tàu chở hàng và tàu đánh cá. Xưởng đóng tàu Chongjin không có ụ tàu đủ lớn để chế tạo tàu khu trục lớp Choe Hyun, cũng như thiếu độ dốc phù hợp để hạ thủy theo phương pháp truyền thống. Các kỹ sư buộc phải đóng tàu trên cầu cảng và thực hiện hạ thủy theo chiều ngang.
Tham khảo CNN, AP
