Ông Newsom cho biết, Tổng thống Trump không hề nói gì đến việc điều động lực lượng liên bang đến thành phố này.

Hai mươi bốn giờ sau đó, ông Trump chỉ đạo triển khai hàng nghìn lính Vệ binh Quốc gia đến California, bỏ qua Thống đốc Newsom và thổi bùng căng thẳng giữa cuộc biểu tình có hàng nghìn người tham gia.

Thống đốc bang California Gavin Newsom.

Ông Newsom là người đứng đầu bang đông dân nhất của Mỹ và là ứng cử viên tổng thống tiềm năng của đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử năm 2028. Nước cờ của ông Trump lần này đã tạo ra những rủi ro chính trị đáng kể.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên và thứ hai của ông Trump, các thống đốc của đảng Dân chủ cố gắng tìm ra cách làm việc hiệu quả nhất để đối phó với vị tổng thống thất thường của đảng Cộng hòa. Việc họ đối đầu với ông Trump có thể dẫn đến phản ứng dữ dội, nhưng đôi khi nhượng bộ sẽ khuyến khích ông làm quyết liệt hơn.

Ông Newsom và ông Trump trước đây thường xuyên xung đột. Có lần ông Trump gọi ông Newsom là “Newscum” (ghép tên Newsom với từ scum – cặn bã) và tuyên bố sau khi đắc cử sẽ xử lý California “chống Trump”.

Trong những tháng đầu tiên từ khi ông Trump nhậm chức nhiệm kỳ hai ông Newsom thường chọn cách xoa dịu thay vì đối đầu.

Tuy nhiên, việc ông Trump quyết định điều quân đến California – lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ một tổng thống làm điều này mà không có sự đồng ý của thống đốc – và tuyên bố Los Angeles đang bị đám đông bạo lực “xâm lược” khiến ông Newsom dường như đã từ bỏ thái độ hòa giải của mình.

“Tôi luôn muốn tiếp xúc với tổng thống Mỹ theo cách tôn trọng và có trách nhiệm. Nhưng không có cách nào làm việc với tổng thống hiện nay, và tôi sẽ không bao giờ làm việc cho Donald Trump”, ông Newsom nói trong chương trình của MSNBC ngày 8/6.

Phát biểu với các phóng viên ngày 9/6, ông Trump nói ông Newsom là người “vô năng” và nên bị bắt. “Tôi nghĩ tội chính của ông ta là chạy đua vào chức thống đốc vì ông ta đã làm công việc quá tệ”, ông Trump nói khi được hỏi ông Newsom đã phạm tội gì.

Bang California đã kiện ông Trump để yêu cầu ông hủy bỏ lệnh triển khai Vệ binh Quốc gia.

Trong khi đó, một quan chức Mỹ cho biết khoảng 700 lính Thủy quân Lục chiến sẽ được cử đến Los Angeles cho đến khi có thêm quân Vệ binh Quốc gia đến.

Theo các chiến lược gia của cả hai đảng, ông Newsom đang cố gắng điều hướng trong môi trường chính trị đầy sóng gió.

Là thống đốc của bang xanh California, ông Newsom có ​​thể gặp khó khăn trong việc thu hút các cử tri dao động khi trở thành ứng cử viên quốc gia nếu ông không điều chỉnh hình ảnh của mình.

Việc chọc giận ông Trump có thể gây hại cho 39 triệu cử tri của ông Newsom. Vị thống đốc vẫn đang chờ nguồn ngân sách liên bang để tái thiết sau các vụ cháy rừng nghiêm trọng. Ông Trump gần đây đe dọa cắt giảm ngân sách giáo dục cho tiểu bang sau khi một cô gái chuyển giới tham gia giải vô địch điền kinh dành cho nữ.

Các cử tri Dân chủ cũng muốn nhà lãnh đạo của họ đấu tranh quyết liệt chống lại những gì họ coi là sự vô luật pháp và lạm quyền.

“Ông ấy đang vì tham vọng của riêng mình cũng như của bang California, và hai điều đó không phải lúc nào cũng trùng khớp. Đó là tình thế tiến thoái lưỡng nan đối với Newsom”, ông Steven Maviglio, một cố vấn lâu năm của đảng Dân chủ tại California, cho biết.

Những chiếc xe bị đốt cháy trên đường phố Los Angeles giữa làn sóng biểu tình. (Ảnh: AP)

Phạm sai lầm

Đợt biểu tình lần này là dịp để Tổng thống Trump thể hiện sự quyết liệt trong triển khai chính sách nhập cư cứng rắn, đồng thời cho rằng California bất lực trong việc ngăn chặn bạo lực nếu không có sự can thiệp của ông.

“Về vấn đề này, tôi nghĩ rằng tổng thống thực sự đã chiếu tướng thống đốc”, ông Steven Maviglio nhận xét.

“Điều này đã rơi đúng vào kịch bản của ông Trump về California, một tiểu bang cực kỳ tự do với tình trạng vô luật pháp và người nhập cư và không có quy tắc”, ông Maviglio nói thêm.

Ông Jon Fleischman, một chiến lược gia của đảng Cộng hòa, cho biết hình ảnh những chiếc xe hơi bốc cháy và người biểu tình vẫy cờ Mexico trên đường phố Los Angeles càng củng cố thêm lập trường của ông Trump.

Ông Fleischman cho rằng Thống đốc Newsom đã mắc bẫy ông Trump khi đổ lỗi cho tổng thống làm bạo lực leo thang.

Các thống đốc khác của đảng Dân chủ cũng gặp phải tình huống tương tự dưới thời chính quyền Tổng thống Trump.

Tháng 4 vừa qua, Thống đốc Michigan Gretchen Whitmer, người cũng được coi là ứng cử viên tổng thống tiềm năng trong cuộc bầu cử năm 2028, đến Nhà Trắng để thảo luận về tương lai của một căn cứ quân sự tại bang mà bà đang quản lý.

Lúc đó, bà rơi vào tình huống bất ngờ tại Phòng Bầu dục khi ông Trump đang ký lệnh nhắm vào các kẻ thù chính trị của ông. Bức ảnh chụp vị thống đốc che mặt trước ống kính máy ảnh đã lan truyền trên mạng xã hội.

“Nếu là thống đốc thuộc đảng Dân chủ, cân bằng giữa nhu cầu của bang và làm việc với Tổng thống Trump luôn là bài toán khó. Tôi nghĩ Thống đốc Newsom càng điềm tĩnh hành động và chứng minh mình có thể kiểm soát tình hình thì hình ảnh của ông ấy càng tốt hơn”, Chris Meagher, một cố vấn truyền thông của đảng Dân chủ, cho biết.