Tướng Laura Richardson, Tư lệnh Bộ Chỉ huy quân đội miền Nam Hoa Kỳ (SOUTHCOM) vừa đưa ra cảnh báo về việc Trung Quốc đang gia tăng ảnh hưởng quân sự tại khu vực Mỹ Latinh thông qua việc thiết lập các cơ sở hạ tầng chiến lược.
Trọng tâm của mối quan ngại này là siêu cảng Chancay trị giá 1,3 tỷ USD tại Peru – dự án được kỳ vọng sẽ khánh thành vào giữa tháng 11 với sự tham dự của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Với vị trí chiến lược trên bờ Thái Bình Dương cùng độ sâu đáng kể, cảng này được đánh giá có khả năng tiếp nhận các tàu chiến của Hải quân Trung Quốc.
Đáng chú ý, Cosco Shipping – tập đoàn vận tải biển quốc doanh Trung Quốc – sẽ là đơn vị điều hành độc quyền cảng này sau khi chính phủ Peru rút đơn kiện phản đối vị thế độc quyền của công ty.
“Đây có thể trở thành cơ sở lưỡng dụng với khả năng phục vụ cả mục đích dân sự và quân sự”, Tướng Richardson nhận định. Bà cũng chỉ ra rằng chiến thuật này đã được Trung Quốc áp dụng ở nhiều khu vực khác.
Hiện đã có 22 quốc gia tại Mỹ Latinh và Caribe tham gia Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) của Trung Quốc. Bắc Kinh cũng đã vươn lên trở thành đối tác thương mại hàng đầu của Nam Mỹ, với các khoản đầu tư lớn vào lĩnh vực khoáng sản, giao thông và năng lượng.
“Các dự án này không ngẫu nhiên tập trung tại những vị trí chiến lược và tuyến đường hàng hải quan trọng của thương mại toàn cầu”, Tướng Richardson nhấn mạnh trong cuộc phỏng vấn với báo Financial Times.
Tướng Laura Richardson và nhiều chuyên gia an ninh – chiến lược của Mỹ đã liên tục đưa ra những cảnh báo về sự hiện diện ngày càng tăng của Trung Quốc và Nga tại khu vực Mỹ Latinh – nơi sẽ đe dọa an ninh của Mỹ và các đồng minh.
Theo bà Richardson, một trong những điểm đáng quan ngại là dự án cảng tại Ushuaia, Argentina – cửa ngõ tiếp cận Nam Cực. Sau nỗ lực vận động ngoại giao từ Washington, Buenos Aires đã chọn phương án hợp tác với Mỹ, đồng thời tạm dừng kế hoạch xây dựng cảng đa năng của Trung Quốc tại Río Grande, cách bờ biển 200km.
“Vị trí chiến lược gần Eo biển Magellan và Drake khiến đề xuất của Trung Quốc tại Ushuaia đặc biệt đáng lo ngại”, Tướng Richardson nhấn mạnh.
Trong khi đó, hoạt động của Trung Quốc và Nga tại Cuba cũng gây quan ngại, bao gồm việc xây dựng các trạm do thám và hoạt động cập cảng của tàu chiến Nga tại Havana. “Đây là khu vực nhạy cảm đối với an ninh quốc gia Hoa Kỳ”, bà Richardson khẳng định.
Vị Tư lệnh SOUTHCOM cũng cảnh báo về rủi ro an ninh từ việc triển khai hạ tầng 5G của các công ty Trung Quốc như Huawei, có thể tạo “lỗ hổng” cho việc đánh cắp dữ liệu nhạy cảm. Tuy nhiên, Huawei bác bỏ cáo buộc này, khẳng định không có bằng chứng về rủi ro bảo mật từ công nghệ của họ.
Bà Richardson cũng nêu lại giả thuyết về ngoại giao “bẫy nợ” của Trung Quốc, dẫn chứng việc Sri Lanka phải nhượng quyền kiểm soát cảng Hambantota cho Bắc Kinh sau khi vỡ nợ quốc gia.
Theo bà, Mỹ và đồng minh cần đưa ra các giải pháp thay thế hấp dẫn về kinh tế cho các quốc gia đang nằm dưới sự ảnh hưởng của Trung Quốc, có thể bao gồm một chương trình viện trợ quy mô lớn tương tự Kế hoạch Marshall năm 1948.
Theo Financial Times