Giới chức Brazil đang kiện nhà sản xuất xe điện Trung Quốc BYD cùng hai nhà thầu vì cáo buộc liên quan đến lao động nô lệ và buôn người tại công trường xây dựng của một nhà máy ở bang Bahia nước này.

Theo đơn kiện của các công tố viên lao động, 220 công nhân Trung Quốc bị phát hiện làm việc trong môi trường “như nô lệ” vào tháng 12/2024, với điều kiện sống được mô tả là “vô nhân đạo”.

Họ bị thu giữ hộ chiếu và sử dụng thị thực lao động không hợp lệ. Nhóm công tố viên cho biết các nạn nhân là đối tượng của một đường dây buôn người xuyên quốc gia.

Đơn kiện được đệ trình sau khi các bên bị cáo buộc – bao gồm BYD, công ty xây dựng JinJiang Trung Quốc tại Brazil và Tecmonta (trước đây là Tonghe Equipamentos Inteligentes) – từ chối ký thỏa thuận điều chỉnh hành vi. Các công tố viên yêu cầu mức bồi thường hơn 257 triệu real (tương đương 46 triệu USD).

BYD chi nhánh Brazil khẳng định trong một tuyên bố rằng hãng “cam kết không thỏa hiệp trong việc tôn trọng quyền con người và lao động”, đồng thời tiết lộ đang hợp tác với cơ quan công tố và sẽ phản hồi thêm về vụ việc.

Nhà máy tại Brazil là cơ sở sản xuất đầu tiên của BYD bên ngoài châu Á, đóng vai trò quan trọng trong chiến lược mở rộng toàn cầu của hãng giữa bối cảnh Mỹ và châu Âu ngày càng siết chặt rào cản đối với xe sản xuất tại Trung Quốc.

Brazil cũng là thị trường chiến lược trong bối cảnh quan hệ kinh tế – chính trị giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva đang nồng ấm trở lại.

Tuy nhiên, các khiếu nại về điều kiện làm việc đã xuất hiện không lâu sau khi dự án khởi công vào tháng 3/2024. Liên đoàn lao động Sinditicc lưu ý họ từng cảnh báo về nhiều rủi ro an toàn từ tháng 2, đặc biệt là điều kiện tồi tệ tại khu căng-tin công trường.

Tháng 11/2024, trang tin độc lập Agência Pública công bố hình ảnh, video và ghi âm cho thấy tình trạng lạm dụng lao động và vi phạm quy chuẩn an toàn, lao động quốc tế. Đầu tháng 12 năm ngoái, liên đoàn công bố thêm thông tin về hai vụ tai nạn lao động, trong đó một người bị cắt cụt ngón tay.

Đến cuối tháng, lực lượng thanh tra lao động đã giải cứu 163 công nhân và đóng cửa một phần nơi ở cũng như công trường thi công để xử lý vi phạm.

Cũng trong tháng này, BYD thông báo đã chấm dứt hợp tác với JinJiang Construction. Bất chấp bê bối, hãng khẳng định vẫn giữ kế hoạch đưa nhà máy đi vào hoạt động vào cuối năm 2025. Dự kiến, công suất giai đoạn đầu là 150.000 xe mỗi năm và sẽ tăng gấp đôi sau hai năm.

Ngoài khoản bồi thường tập thể, công tố viên Brazil cũng yêu cầu BYD và các nhà thầu trả thêm tiền bồi thường cá nhân tương đương 21 tháng lương theo hợp đồng cho mỗi công nhân bị ảnh hưởng. Ngoài ra, các công ty còn phải trả đủ lương trong suốt thời gian công nhân bị bóc lột, cùng khoản trợ cấp thôi việc.

Đơn kiện yêu cầu các bên tuân thủ nghiêm ngặt luật lao động Brazil và cam kết không tái phạm hành vi liên quan đến buôn người hoặc lao động nô lệ.