Một tờ báo Ý vừa công bố đã trở thành đơn vị báo chí đầu tiên trên thế giới xuất bản ấn phẩm được tạo ra hoàn toàn bởi trí tuệ nhân tạo (AI).
Sáng kiến đột phá này được Il Foglio, tờ báo theo khuynh hướng bảo thủ – tự do, triển khai trong khuôn khổ dự án thử nghiệm báo chí kéo dài một tháng. Theo Tổng biên tập Claudio Cerasa, mục tiêu của dự án nhằm làm rõ tác động của công nghệ AI “đối với cách chúng ta làm việc và sinh hoạt hằng ngày”.
Ấn phẩm có tên Il Foglio AI gồm bốn trang, được phát hành kèm theo số báo chính thức của Il Foglio. Ấn phẩm đã có mặt tại các sạp báo và trên nền tảng trực tuyến từ ngày 18/3.
“Đây là tờ báo hàng ngày đầu tiên trên thế giới xuất hiện tại các sạp báo được tạo ra hoàn toàn bằng trí tuệ nhân tạo,” ông Cerasa nhấn mạnh. “Mọi yếu tố đều do AI thực hiện – từ bài viết, tiêu đề, trích dẫn, tóm tắt, thậm chí cả những nội dung châm biếm”. Ông cho biết vai trò của các nhà báo trong thử nghiệm này chỉ giới hạn ở việc “đặt câu hỏi vào công cụ AI và đọc câu trả lời”.
Thử nghiệm này diễn ra trong bối cảnh nhiều tổ chức báo chí quốc tế đang tìm giải pháp tích hợp AI vào quy trình sản xuất tin tức. Theo thông tin từ The Guardian đầu tháng này, BBC News đã triển khai công nghệ AI nhằm cung cấp nội dung cá nhân hóa cho độc giả.
Trên trang nhất của Il Foglio AI xuất hiện bài phân tích chuyên sâu về Tổng thống Mỹ Donald Trump với tiêu đề: “Nghịch lý của những người ủng hộ Tổng thống Trump tại Ý”. Bài viết phân tích các mâu thuẫn trong hành động của nhóm người này trong những vấn đề đối nội và đối ngoại của Mỹ.
Trong một bài viết hiếm hoi mang góc nhìn tích cực về nền kinh tế Ý, Il Foglio AI đã trích dẫn báo cáo mới nhất từ Istat, cơ quan thống kê quốc gia, về vấn đề phân phối thu nhập. Báo cáo cho thấy nền kinh tế Ý “đang có những chuyển biến theo chiều hướng tích cực”, với khoảng 750.000 người lao động được tăng lương – một trong những tác động tích cực từ cải cách thuế thu nhập.
Trang 2 của ấn phẩm đặc biệt này đăng tải bài xã luận về xu hướng yêu đương “situationships” – hình thức mối quan hệ không rõ ràng giữa các cặp đôi – và nguyên nhân khiến nhiều “người trẻ châu Âu ngày càng xa rời các mối quan hệ ổn định truyền thống”.
Các bài viết trong Il Foglio AI được trình bày mạch lạc, dễ hiểu và không có lỗi ngữ pháp nào quá rõ ràng. Tuy nhiên, điểm đáng chú ý là “không bài báo nào trong số này trích dẫn trực tiếp bất kỳ con người thực sự nào” – một trong những dấu hiệu phân biệt rõ nét giữa nội dung do AI tạo ra và báo chí truyền thống.
Trang cuối cùng của ấn phẩm dành không gian cho “các lá thư độc giả gửi đến ban biên tập” – tất cả đều được tạo ra bởi AI. Một bức thư đặt câu hỏi: “Liệu AI có khiến con người trở nên vô dụng trong tương lai không?”. Câu trả lời cũng do AI soạn thảo, mang đậm tính hài hước: “AI là một phát minh vĩ đại, nhưng nó vẫn chưa biết cách gọi một cốc cà phê mà không bị nhầm đường”.
Tổng biên tập Claudio Cerasa khẳng định rằng Il Foglio AI phản ánh đầy đủ yếu tố của “một tờ báo thực thụ”, được xây dựng từ “tin tức, tranh luận và những quan điểm kích thích tư duy”. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận đây là “một thử nghiệm” nhằm đánh giá cách AI có thể hoạt động “trong thực tế”, cũng như tác động của công nghệ này đối với quy trình sản xuất báo chí hàng ngày.
Đồng thời, thử nghiệm này cũng đặt ra những câu hỏi sâu sắc hơn, không chỉ về “nghề báo”, mà còn về “vai trò của con người trong một thế giới ngày càng phụ thuộc vào AI”.
“Đây chỉ đơn giản là một số báo khác của Il Foglio, được tạo ra bằng trí tuệ – nhưng đừng gọi nó là nhân tạo,” Cerasa nhấn mạnh, mở ra nhiều suy ngẫm về tương lai của ngành báo chí trong kỷ nguyên công nghệ số.
Tham khảo The Guardian
