125 máy bay quân sự Mỹ xuất kích tấn công Iran
Lầu Năm Góc vừa công bố chi tiết về chiến dịch quân sự mang mật danh “Midnight Hammer” (Nhát búa giữa đêm) nhằm vào Iran sáng 22/6 (giờ Việt Nam). Đây được xem là một trong những đòn không kích lớn nhất của Mỹ tại Trung Đông trong nhiều năm trở lại đây.
Theo Tướng Dan Caine, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, chiến dịch huy động hơn 125 máy bay quân sự, bao gồm 7 máy bay ném bom tàng hình B-2 Spirit thực hiện nhiệm vụ tấn công chủ lực, cùng các máy bay tiếp nhiên liệu, tiêm kích yểm trợ và trinh sát.
Một phần đội hình B-2 được điều động bay về phía Thái Bình Dương như một biện pháp nghi binh, đánh lạc hướng hệ thống phòng thủ của đối phương. Đây là kế hoạch đánh lừa chiến thuật cực kỳ tinh vi, được giữ bí mật tuyệt đối, chỉ có một số ít tướng lĩnh cấp cao tại Washington và Tampa được thông báo trước.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ra lệnh tấn công 3 cơ sở hạt nhân Iran trong sáng 22/6 (giờ Việt Nam). Ảnh: i.ytimg.com
Trước đó, phát ngôn viên Iran tại Trung tâm quản lý khủng hoảng khu vực Qom của Iran thừa nhận, hệ thống phòng không ở Qom đã được kích hoạt và phát hiện mục tiêu thù địch, tuy nhiên, họ không thể ngăn chặn hoàn toàn vụ không kích. Một phần khu vực thuộc cơ sở hạt nhân Fordow đã bị lực lượng Mỹ tấn công.
Cung cấp thêm chi tiết về diễn biến của cuộc tấn công, Tướng Caine cho biết, các máy bay ném bom B-2 đã cất cánh từ căn cứ ở bang Missouri và thả hơn 12 quả bom xuyên boongke GBU-57, mỗi quả nặng khoảng 13,6 tấn, xuống hai cơ sở hạt nhân chiến lược của Iran tại Fordow và Natanz.
Đồng thời, hàng chục tên lửa hành trình Tomahawk được phóng từ tàu ngầm Mỹ, tấn công mục tiêu tại Isfahan.
Đây là nhiệm vụ bay xa nhất của máy bay B-2 kể từ sau vụ khủng bố ngày 11/9/2001. Tướng Caine khẳng định toàn bộ chiến dịch được chuẩn bị kỹ lưỡng và giữ kín đến phút chót nhằm đảm bảo yếu tố bất ngờ chiến thuật.
Lầu Năm Góc cho biết, hiện Washington đang theo dõi sát mọi động thái từ Tehran, trong bối cảnh nguy cơ Iran trả đũa vẫn còn hiện hữu.

Hình ảnh vệ tinh do Maxar Technologies cung cấp cho thấy các hố bom tại cơ sở làm giàu uranium Fordow của Iran sau cuộc không kích của Mỹ ngày 22/6 (giờ Việt Nam)
Chi tiết diễn biến chiến dịch
Tối 21/6 giờ ET (Sáng 22/6 theo giờ Việt Nam): Bắt đầu chiến dịch. Các máy bay B-2 cất cánh từ căn cứ Missouri. Một phần đội hình bay về phía Thái Bình Dương làm mồi nhử, trong khi nhóm chính bay sang phía Đông trong im lặng chiến thuật.
5h chiều ngày 21/6 giờ ET (4h sáng 22/6, giờ Việt Nam): Một tàu ngầm Mỹ phóng hơn 24 tên lửa hành trình Tomahawk nhằm vào mục tiêu hạ tầng tại cơ sở hạt nhân Isfahan.
6h40 tối 21/6 tối giờ ET (5h40 sáng 22/6, giờ Việt Nam): Máy bay B-2 tiếp cận và thả 2 quả bom xuyên boongke GBU-57 xuống cơ sở hạt nhân Fordow. 14 quả bom khác sau đó được thả vào các mục tiêu ở Natanz và Isfahan, kết thúc lúc 7h05 tối 21/6 giờ ET (6h05 sáng 22/6 giờ Việt Nam).
Toàn bộ phi đội máy bay Mỹ rút khỏi không phận Iran chỉ trong vòng 20 phút. Mỹ đã sử dụng chiến thuật “gây nhiễu chiến thuật” bằng máy bay thế hệ 4 và 5 bay tốc độ cao quét phía trước đội hình để phát hiện và tiêu diệt tên lửa đất đối không của Iran.

Toành cảnh Mỹ tấn công cơ sở hạt nhân Iran sáng 22/6 (giờ Việt Nam). Nguồn: AI
Iran có thể trả đũa thế nào?
Bất chấp những cảnh báo trả đũa mạnh mẽ, theo tờ Guardian (Anh), Iran hiện đứng trước thực tế là nhiều lựa chọn quân sự của nước này đã bị thu hẹp đáng kể sau hàng loạt cuộc không kích chính xác của Israel trong những ngày qua.
Các đợt tấn công từ phía Israel – được cho là có sự hậu thuẫn từ Mỹ – đã đánh vào các bệ phóng tên lửa đạn đạo tầm xa, làm suy yếu đáng kể năng lực răn đe vốn là chủ lực của Iran. Tuy vậy, Tehran vẫn còn một kho vũ khí lớn gồm tên lửa tầm ngắn và máy bay không người lái (UAV), có thể sử dụng trong các phản ứng giới hạn.
Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã cảnh báo rằng bất kỳ hành động đáp trả nào từ Iran sẽ dẫn đến “một sai lầm tồi tệ nhất từ trước đến nay”. Ông cũng từng tuyên bố khả năng mở rộng chiến dịch quân sự, thậm chí ám chỉ mục tiêu có thể bao gồm cả lãnh tụ tối cao Iran – Ayatollah Ali Khamenei.
Mỹ đã có những bước chuẩn bị từ trước, như phân tán lực lượng hải quân và tăng cường phòng không tại Trung Đông, nhằm khiến các mục tiêu trở nên khó bị tấn công hơn.
Mạng lưới các lực lượng ủy nhiệm của Iran – được gọi là “trục kháng chiến” – vốn là một trong những đòn bẩy lớn nhất của nước này, cũng đang trong tình trạng suy yếu. Hezbollah, đồng minh chủ chốt của Tehran tại Lebanon, từng sở hữu kho tên lửa quy mô lớn nhưng đã bị không quân Israel tập kích nặng nề từ năm ngoái.
Tại Iraq, nhóm vũ trang Kata’ib Hezbollah đã đe dọa tấn công “các lợi ích của Mỹ” ở Trung Đông. Một chỉ huy của nhóm này, ông Abu Ali al-Askari, cảnh báo rằng các căn cứ Mỹ trong khu vực “sẽ trở thành nơi săn vịt”. Mỹ hiện có hiện diện quân sự tại ít nhất 19 địa điểm ở Trung Đông, trong đó có 8 căn cứ thường trực.
Tại Yemen, lực lượng Houthi – đồng minh khác của Iran – dù đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn với Mỹ hồi tháng 5, nhưng tuyên bố họ sẽ xem thỏa thuận này bị phá vỡ nếu Mỹ trực tiếp tấn công Iran.
Song, bất kỳ hành động nào của các nhóm này cũng có thể dẫn đến phản ứng quân sự quy mô lớn từ phía Washington.
Một lựa chọn khác đầy rủi ro nhưng có giá trị chiến lược là đe dọa đóng cửa eo biển Hormuz – tuyến vận chuyển dầu mỏ và khí hóa lỏng trọng yếu của thế giới. Hơn 20 triệu thùng dầu/ngày (tương đương 20% nguồn cung toàn cầu) đi qua eo biển này, nơi chỉ rộng 55km ở điểm hẹp nhất.
Một số chính khách cứng rắn tại Iran đã kêu gọi phong tỏa eo biển. Hành động này có thể gây sốc cho thị trường năng lượng toàn cầu và đẩy giá dầu tăng vọt – điều có thể ảnh hưởng trực tiếp tới lạm phát và bối cảnh chính trị Mỹ trước kỳ bầu cử quốc hội.
Tuy nhiên, đây cũng sẽ là “con dao hai lưỡi” với Iran – quốc gia cũng phụ thuộc vào tuyến vận tải này cho xuất khẩu dầu của chính mình. Ngoài ra, động thái này có thể đẩy các quốc gia Ả Rập Vùng Vịnh – vốn đang chỉ trích Israel – buộc phải can thiệp để bảo vệ lợi ích kinh tế.
Theo Guardian, với nguy cơ bị kéo vào một cuộc chiến toàn diện, giới lãnh đạo Iran có thể lựa chọn một chiến lược đáp trả chậm rãi và âm thầm hơn. Trong quá khứ, Tehran từng chờ đợi thời cơ để phản công sau các vụ tấn công từ bên ngoài.
Ngoại trưởng Iran Seyed Abbas Araghchi hôm Chủ nhật ám chỉ điều này khi tuyên bố rằng hành động của ông Trump “sẽ để lại hậu quả lâu dài.”
Theo CNN, 9News, Guardian