Gần 20% hàng xuất khẩu của Ấn Độ chịu “đòn”

Trong năm tài khóa kết thúc vào tháng 3/2025, tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Ấn Độ đạt khoảng 434 tỷ USD, trong đó riêng thị trường Mỹ chiếm đến gần 20%, tương đương 86,5 tỷ USD. Việc Mỹ áp thuế bổ sung 25%, có hiệu lực trong vòng 20 ngày tới, đồng nghĩa với mức thuế tổng cộng lên tới 50% đối với hàng hóa Ấn Độ, đẩy chi phí của doanh nghiệp xuất khẩu Ấn Độ tăng vọt và khiến lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ trong khu vực sụt giảm.

Chuyên gia kinh tế Shilan Shah của Capital Economics nhận định: “Sức hút của Ấn Độ với vai trò là một trung tâm sản xuất mới nổi sẽ bị suy giảm nghiêm trọng.”

Theo ông, tiêu dùng của Mỹ chiếm khoảng 2% GDP của Ấn Độ và mức thuế bổ sung này đủ lớn để tạo ra tác động thực sự.

Goldman Sachs cũng ước tính việc tăng thuế có thể kéo giảm 0,6 điểm phần trăm trong tốc độ tăng trưởng GDP của Ấn Độ. Trước khi có sắc lệnh, tăng trưởng kinh tế Ấn Độ được dự báo đạt khoảng 7% trong năm nay và năm sau. Nhưng nay, con số này có thể chỉ còn 6%.

Các ngành xuất khẩu mũi nhọn chịu tác động trực diện

Theo dữ liệu từ chính phủ Ấn Độ, các ngành bị ảnh hưởng nặng nề nhất bao gồm: hàng kỹ thuật, điện tử, dược phẩm, đá quý – trang sức, dệt may và thép.

Hàng kỹ thuật (engineering goods) là ngành xuất khẩu lớn nhất của Ấn Độ sang Mỹ, bao gồm phụ tùng ô tô, thiết bị điện và máy móc công nghiệp. Trong năm tài khóa 2025, tổng xuất khẩu hàng kỹ thuật đạt gần 117 tỷ USD, trong đó khoảng 19,2 tỷ USD được xuất sang Mỹ, chiếm khoảng 16%.

Các sản phẩm từ thép và sắt chiếm hơn 17% tổng giá trị xuất khẩu ngành này, trong khi kim loại phi sắt chiếm hơn 10%. Việc thép đã bị đánh thuế 50% trước đó, nay thêm các mặt hàng khác cùng chung “số phận”, khiến triển vọng xuất khẩu của toàn ngành trở nên ảm đạm.

Ngành đá quý và trang sức đóng góp 7% GDP và sử dụng khoảng 5 triệu lao động. Khoảng 1/3 kim ngạch xuất khẩu đá quý, trang sức của Ấn Độ trong năm tài khóa vừa qua đã vào thị trường Mỹ. Ông Rajesh Mehta – Chủ tịch hãng trang sức Rajesh Exports, nhận định mức thuế mới là “một gánh nặng khác” và kêu gọi chính phủ có chính sách hỗ trợ cấp bách.

Dệt may là ngành sử dụng trực tiếp khoảng 45 triệu lao động, cũng xuất khẩu đến 34% sản phẩm sang Mỹ. Liên đoàn ngành dệt may Ấn Độ ngày 30/7 cho biết rằng mức thuế mới sẽ là “phép thử thực sự” đối với năng lực cạnh tranh và sức chống chịu của ngành này. Họ cũng lo ngại rằng Ấn Độ sẽ mất lợi thế thuế quan so với các nước cạnh tranh trực tiếp như Bangladesh, Campuchia và Việt Nam.

Điện tử là ngành có mức độ phụ thuộc lớn nhất vào thị trường Mỹ với khoảng 38% xuất khẩu điện tử của Ấn Độ trong năm tài khóa vừa qua là sang Mỹ.

Đặc biệt, sau khi Apple đẩy mạnh lắp ráp iPhone tại Ấn Độ, nước này đã vượt qua Trung Quốc để trở thành nhà xuất khẩu smartphone hàng đầu vào thị trường Mỹ trong quý II năm nay. Tuy nhiên, dù hiện tại các mặt hàng như smartphone và máy tính vẫn được miễn thuế, giới quan sát lo ngại rằng những ngoại lệ này có thể sớm bị rút lại, đẩy doanh nghiệp điện tử vào thế khó.

Dược phẩm dù vẫn nằm ngoài danh sách bị áp thuế, song Tổng thống Trump phát tín hiệu sẽ áp thuế “mức nhỏ ban đầu” rồi có thể tăng đến 250% trong vài năm tới. Ấn Độ xuất khẩu hơn 10,5 tỷ USD dược phẩm sang Mỹ trong năm tài khóa 2025, chiếm gần 35% tổng xuất khẩu ngành này.

Theo chuyên gia Alexandra Hermann từ Oxford Economics, đây là mức phụ thuộc rất cao, khiến ngành dược Ấn Độ dễ bị ảnh hưởng nếu chính sách của Washington thay đổi.

Cạnh tranh trong khu vực và rủi ro mất thị phần

Trong khi Ấn Độ đối mặt với áp lực thuế quan, một số quốc gia trong khu vực lại được Mỹ giảm thuế nhập khẩu. Chẳng hạn, thuế với hàng hóa từ Việt Nam đã được giảm từ 46% xuống còn 20%, Thái Lan từ 36% xuống còn 19%, Bangladesh từ 35% xuống 20%, và Campuchia cũng còn 19%. Sự điều chỉnh này khiến Ấn Độ mất dần lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ trong khu vực.

Theo Michael Wan, chuyên gia kinh tế tại Ngân hàng MUFG, việc Mỹ dễ dàng tìm được nguồn cung thay thế từ các nước khác sẽ gây khó khăn hơn cho Ấn Độ trong việc tìm thị trường mới. Ấn Độ hiện phải cạnh tranh với châu Âu trong lĩnh vực dược phẩm, với Việt Nam và Mexico trong lĩnh vực điện tử, với Campuchia cùng Sri Lanka, Bangladesh trong lĩnh vực dệt may, với Israel trong ngành đá quý – trang sức.

Hiện tại, khoảng 32% hàng hóa xuất khẩu của Ấn Độ sang Mỹ vẫn được miễn thuế – bao gồm phần lớn hàng điện tử và dược phẩm. Tuy nhiên, với chính sách thuế liên tục thay đổi dưới thời ông Trump, các doanh nghiệp Ấn Độ đang đối mặt với một môi trường thương mại đầy bất ổn.

Chính phủ Ấn Độ hiện vẫn chưa đưa ra phản ứng chính thức nào ngoài việc “đánh giá tác động toàn diện”. Tuy nhiên, áp lực từ các hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp đang ngày càng gia tăng, yêu cầu New Delhi phải nhanh chóng đàm phán lại với Washington hoặc triển khai gói hỗ trợ tài chính để duy trì sức cạnh tranh.

Tham khảo CNBC