Trong cuộc họp báo sau cuộc họp chính sách ngày 18-19/3, Chủ tịch Jerome Powell đã nói với các phóng viên rằng lạm phát bắt nguồn từ chính sách thuế quan của Tổng thống Trump sẽ chỉ là “tạm thời”. Phát biểu này của ông khiến nhiều người nhớ lại quan điểm của Fed về lạm phát trong giai đoạn đầu của đại dịch Covid-19.
Khi đó, các quan chức Fed cho rằng lạm phát chỉ là tạm thời, vì thế không có lý do gì để họ mạnh tay tăng lãi suất. Quan điểm này đã được chứng minh là sai lầm khi lạm phát tăng lên mức cao nhất trong 4 thập kỷ vào năm 2022. Cuối cùng, Fed đã phải vội vàng tăng lãi suất để hạ nhiệt lạm phát.
Chính vì thế, từ “tạm thời” trong phát biểu mới nhất của ông Powell làm dấy lên câu hỏi liệu ngân hàng trung ương có mắc sai lầm tương tự hay không.
Cố vấn kinh tế trưởng Mohamed El-Erian tại Allianz cho biết: “Vẫn còn quá sớm để nói rằng tác động lạm phát sẽ chỉ là tạm thời, đặc biệt là khi các công ty và hộ gia đình vẫn còn nhớ rõ lạm phát cao ở mức không lường trước được”.
Công bằng mà nói, ông Powell đã giải thích rõ ràng phát biểu của mình. Khi được hỏi rằng liệu ông có coi tác động của thuế quan đối với lạm phát chỉ là tạm thời hay không, ông Powell trả lời: “Tôi cho rằng đó là kịch bản cơ bản. Nhưng như tôi đã nói, chúng ta thực sự không thể biết chắc. Chúng ta sẽ phải chờ xem mọi thứ diễn ra như thế nào”.
Một số người theo dõi tỏ ra thông cảm hơn. Họ cho rằng phát biểu của Chủ tịch Fed thể hiện một sự khiêm tốn sau những sai lầm trong quá khứ.
Chủ tịch 22V Research Dennis DeBusschere cho biết: “Tôi đồng ý rằng từ tạm thời có lẽ không hợp lý, nhưng ông Powell cũng nói khá rõ rằng các quan chức Fed không chắc điều gì sẽ xảy ra”.
Chính ông Powell cũng thừa nhận sai lầm trong quá khứ của Fed khi đánh giá tính chất “tạm thời” của lạm phát. Ông nói: “Chúng tôi hoàn toàn nhận thức được những gì đã xảy ra với lạm phát trong đại dịch. Trong thực tế, việc đưa ra đánh giá kịp thời là rất khó”.
Ông cũng chỉ ra khi Mỹ áp thuế trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, tác động chỉ diễn ra trong ngắn hạn. “Lúc đó, lạm phát đúng là tạm thời”. ông nói.
Tuy nhiên, Chủ tịch Powell lưu ý rằng Fed cần xem xét sự khác biệt trong bối cảnh hiện tại. Ông nhấn mạnh rằng ngân hàng trung ương vẫn chưa đưa lạm phát về mức mục tiêu 2%. Người tiêu dùng hiện cũng không thể gánh thêm giá cả tăng cao, nhất là khi doanh nghiệp có xu hướng chuyển toàn bộ chi phí thuế quan sang khách hàng.
Chuyên gia kinh tế trưởng Luke Tilley của Wilmington Trust cho biết ông cảm thấy lạc quan khi thấy Fed đề cập đến thuế quan như một yếu tố tạm thời trong lạm phát.
Tuy nhiên, ông cảnh báo rằng thuế quan cuối cùng có thể làm suy yếu tăng trưởng kinh tế. “Khi được áp dụng đầy đủ, chúng thực chất là một đợt tăng thuế lớn và có khả năng làm giảm chi tiêu của người tiêu dùng đối với các hàng hóa và dịch vụ”.
Chuyên gia kinh tế trưởng Matt Luzzetti tại Deutsche Bank Securities lưu ý rằng dù lý thuyết kinh tế cho rằng Fed nên bỏ qua những cú sốc giá tạm thời như thuế quan, nhưng thực tế lại phức tạp hơn vì hai lý do.
Lý do thứ nhất, rất khó để phân biệt lạm phát do thuế quan gây ra với áp lực giá cả tự nhiên ngay tại thời điểm diễn ra.
Lý do thứ hai, ông cho rằng kỳ vọng lạm phát chưa thực sự được kiểm soát ổn định. Hầu hết các chỉ số đo lường kỳ vọng lạm phát đều cho thấy sự bất định gia tăng. Đây là một dấu hiệu cảnh báo rằng nếu lạm phát duy trì ở mức cao, kỳ vọng lạm phát có thể tiếp tục leo thang.
“Tóm lại, vẫn còn quá sớm để coi nhẹ tình trạng lạm phát tăng cao trong năm nay và cho rằng đó chỉ là tạm thời”, ông nói.
Theo Yahoo Finance
